٢٤\١٠\٢٠١٣
کەرکوک لە نێوان
بەردەئاشی عیراقییبوون و کوردستانییبووندا.
مەهدی خالید خەمبار
لە
وڵاتانی دونیای پێشکەوتو بە پێچەوانەی وڵاتی ئێمە (کوردستان) دەستور و
یاسا باڵادەسترین دەسەڵاتن، بە پێی ئەو دەستور و یاسا و ڕێسایە ئەرک و
مافەکان دیاری دەکرێن، لەکەسی قبوڵ ناکەن بستێک لە سەروی یاساوە بێت ،
هەمو تاکەکانیش لە بەرامبەر یاسادا یەکسانن.
لەم وڵاتانەدا هەم حکومەت و دام و دەزگاکانی و هەمیش ئەو دارییەی کە لە
کۆی سەرچاوەی داهاتەکانیەوە دەستدەکەون، بەوپەڕی ڕاستگۆیی و ڕونیەوە
دەخرێنە خزمەت هەمو چینوتوێژە جیاجیاکانی کۆمەڵگا، دابینکردنی ژیانی
نوێ، هەڵکردن لە گەڵ جیهانگیری و ڕەوتی پێشکەوتنی هاوچەرخ، دابینکردنی
ئاسایش و ئۆقرەیی، پێشکەشکردنی گشت جۆرە خزمەتگوزاریەک، لەوانە
پلانسازی تۆکمە، بنیاتنان، بوژانەوە، تەندروستی و چارەسەرکردنی بێکاری
بەشێکن لە شاکارەکانی ئەم حکومەت و وڵاتانە.
ئەم وڵاتە (فینلەند) بەم هەژاری و دەستکورتیەی خۆیەوە کە نە خاوەنی
بیرە نەوتێک و نە کانزایەکی ئەوتۆی جگە لە دار و دروستکردنی کەشتی و
وەرگرتنی باج و هەندێ کۆمپانیای وەک نۆکیا، کەچی توانیویەتی لە زۆربەی
بوارەکاندا لەوانە (نەبونی گەندەڵی و خوێندن و پەروەردە و پاکوخاوێنی)
یا لە پلەی یەکەمدا یا لە ژمارە نایابەکانی تردا جێگای خۆی بکاتەوە.
لە وڵاتی عێراقیشدا کەرکوک وەک نمونەی تەنها شارێکی ئەم وڵاتە پڕ لە
نەوت و سامانی سروشتیە دەهێنمەوە ، کەرکوک بە حوکمی لکاندنی بە عێراقی
عەرەبیەوە، وەک شارێکی کەڤنار و دێرین و دەوڵەمەندی (کوردستان)ی هەم لە
ڕابردو و هەم لە ئێستادا کراوە بە چەقی یەکلاکەرەوەی ململانێ و کێشە
سیاسیە ناوخۆیی و ئیقلیمیەکان. ئەم زێڕە ڕەشەشی کە لە خاکەکەیەوە
هەڵدەقوڵێت و بازارەکانی دونیای پڕکردوە لە خۆشگوزەرانی ، کەچی بۆ
خەڵکەکەی هەمیشە لە جیاتی ئاوەدانی و دابینکردنی خۆشگوزەانی و پەروەردە
و ژیانی ئاسودە و دابینکردنی ئاسایش و پاراستنی سەر و ماڵی
دانیشتوانەکەی، بە پێچەوانەی هەمو ئەمانەوە وەک گەورەترین سەرچاوەی
دابین و پڕچەک کردن و گەڕانی ماشینی جەنگی سەربازی و لەناوبردن و
وێرانکاری و سوتماککردن و داپڵوسین لە دژی خەڵکی سڤیل و
هاونیشتیمانیانی کوردستان لە لایەن حوکمڕان و حکومەتە یەک لەدوای
یەکەکانی عێراقەوە سودیان لێ وەرگیراوە و وەردەگیرێت.
چارەنوسی کەرکوک و کەرکوکیەکان بەهۆی ئەو مامەڵە سیاسی و ئەو
چەڵەمەشکێنە و پەتپەتێنەیەی کە لە دەرەوەی ئیرادەی (کوردە
کەرکوکیەکانەوە) ئەنجامدراون و دەدرێن، (ڕاکێش ڕاکێشی پەتی کەرکوک لە
نێوان حکومەتی مەرکەزی و لایەنی کوردی)، (لایەنی کوردی و حیزبە
ئیسلامیە شیعیەکان و سونیەکان)، (تورکمانەکان و کورد وڵاتانی ئیقلیمی و
عێراق)، سەرباری ئەمانەش ( ڕاکێش ڕاکێشی نێوان هەردو حیزبی خاوەن
دەسەڵات) (پارتی و یەکێتی).
لێداوانە عەنتیکەکانی لایەنی کوردی و
ناوزەدکردنی کەرکوک بە (دڵ و گورچیلە و مێشک و سیکڵدانۆچکە و قودس و
مەکە و مەدینە)، دەوترا کەرکوک شارێکی کوردستانیە ، بەغدا و تورکیا
ئاگریان دەکردەوە! وتیان نەخێر شارێکە عێراقیە بەڵام (هەویە و جنسیە و
ددەفتەر خدمەی کوردستانی لە باخەڵە) شاری (پێکەوە ژیانی نەتەوەکانە)،
لە بەرامبەردا عێراقی عەرەبیش دەیفەرمو (کەرکوک شارێکی عێراقیە وەک
بەسرە و رمادی)، ئەم جۆرە پیاهەڵگوتنە بە کەرکوکدا ماوەیەکی خایاند، تا
پەتی پێیەکانی بەغداد و هەولێر کرانەوە و هاتوچۆکان و گفتوگۆی دوو قۆڵی
نێو ژورە تاریکەکان بە شێوەیەکی گەرمتر دەستیان پێکردەوە و شەکراوی
گرێبەستە نەوتیەکان لە هەولێر خورایەوە، هەولێر دوای ئەوە ئیتر لە
بارەی کەرکوکەوە بو بە ماستی مەیو، چاوی هیواکان کەوتنە سەر یەکێتی و
سلێمانی، ئەوانیش لەم هەڵبژاردنەدا زۆر بە کەمی بە ئاقاری کەرکوکدا
گوزەریان کرد، لەم چەند ڕۆژەی ڕابردوش جەنابی (مالکی) فەرموی (کەرکوک
شارێکی عێراقیە وەک چۆن سلێمانی و بەسرە عێراقین).
پرسیار ئەوەیە! گەلۆ ئەمجارە نە هەولێر و نە سلێمانی نوقەیان لێوە
نەهات!!؟؟ ئەمجا ئێمەی کەرکوکی بڵێین چی؟ شارەکەمان عێراقیە یا
کوردستانی؟؟ سوپاس بۆ ئەوەی وەڵامی ئەم پرسیارەی کوردە کەرکوکیەکان
دەداتەوە؟
m.zerdeshti@gmail.com
|