په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

٣٠\١٠\٢٠١٢

ته‌وه‌ری پیاوان لە روانگەی ژنانی یەکسانییخواز. - ٢٤ -:

لەنجە عەلی:

پیاو خۆی په‌روەرده‌ی ژنی دیل و چەوساوەیە، که‌واته‌ خۆی تاکێکی

دیل و ناتەندروستە، گرنگترین خاڵ بۆ ئازادیی ژنان نان په‌یداکردنه‌.

سازادانی: پایزە ئەحمەد  

 

لەوڕۆدا زۆربەی پیاوان - هەر یەکەو بە گوێرەی بیروباوەڕی خۆی - بە گفتار دان بە یەکسانیی نێوان ژنان و پیاواندا دەنێن.. بەڵام بێجگە لە کەمایەتییەکی زۆر کەمیان زۆربەی هەرە زۆریان لە رەفتاردا پیاوسالار و چەوسێنەرن! بە بەدووداچوونی ئەوەی کە ئایە کێشەکان و هۆکارەکان چین؟ بەو چەند پرسیارە پەیوەستدارە ژنان دەدوێنین:

 

پایزە ئەحمەد: ئایە خودی پێکهاتەی سروشتی پیاو وەک رەگەزی نێر پیاوان بەو جۆرە ئافەریدە دەکا؟ یان ئەوە دابونەریت و دین و دەسەڵاتە پیاوان بەو شێوەیە بەرهەم دەهێنن کە هەن، یان هەردوو هۆکار هەر یەکەو بە ئاست و جۆرێک کارتێکردنی خۆیان هەیە؟

 

لەنجە عەلی: من پێم وایه‌ هه‌ر یه‌ک لەوانەی سه‌ره‌وه‌ هه‌میشه‌ کاریگه‌ریی زۆریان هه‌بووه‌ له‌سه‌ر پیاوان. سروشتی پیاو خۆی له‌ مێژوویه‌کی کۆنه‌وه‌ (کاتی راوشکار) سەرچاوەی گرتووە.. کاته‌ک کە خۆی نان په‌یداکه‌ر بووه‌، ئەوە‌ش بۆ خۆی ده‌سه‌ڵاته‌کی زۆری داوه‌ته‌ نێرینه، چونکه‌ پیاو منداڵی نه‌بووه‌ و پێکهاته‌ی جەستەشی گونجاوتر بووه‌ بۆ کاروباری نان په‌یداکردن. سه‌ره‌نجام ئێمه‌ هه‌موومان په‌روه‌رده‌ی کۆمه‌ڵگه‌ین، کۆمه‌ڵگه‌ش به‌رهه‌می دین و دابونه‌ریت و سیسته‌مه‌، که‌واته‌ ئه‌و هۆکارانه‌ی سه‌ره‌وه‌ که‌ باسمان کردن به‌ شێوه‌یه‌کی سه‌رەکیی کاریگه‌رییان له‌سه‌ر پیاو هه‌بووە.

 

 

 

پایزە ئەحمەد: ئایە تەنیا پیاوان هۆکاری ئەو باری چەوسانەوەی ژنانن یان ژنانی ناهۆشیار و دەستەپاچەش رۆڵی خۆیان هەیە لە درێژەدانی ئەو بارەی خۆیان؟ چارە چییە.. یان چاکترین رێیەکانی چارەسەر چین لەو رووەوە؟


لەنجە عەلی: نه‌خێر، به ‌تەنیا پیاو به‌رپرس نییه‌.. چونکە پیاو خۆی په‌روەرده‌ی ژنی دیل و چەوساوەیە، که‌واته‌ خۆی تاکێکی دیل و ناتەندروستە ئه‌گه‌ر ژنێکی دیل و چه‌وساوه‌ په‌روەردەی کردبێ.

 

پایزە ئەحمەد: هەر کەسێک لە ناخەوە بەو ژنکوژییە زۆرەی ئەو دواییانە رادەچڵەکێ یەکسەر پەنجەی تاوانکاریی بۆ حکومەت و تەواوی دەسەڵاتداران رادەکێشێ، بەڕێزت لەو بارەوە چ دەبێژی؟
 

لەنجە عەلی: هه‌ڵبە‌ته‌ بۆ نه‌هیشتنی هه‌ر تاوانێک له‌ هه‌ر کۆمه‌لگه‌یه‌کدا پێوسته‌ یاسا هه‌بێ. چون مرۆڤ پێوستی به‌ رێکخستن و لێپرسه‌نه‌وه‌ هەبووە و بۆ هەمیشەش پێویستیەتی.. ئه‌گه‌ر نا دونیا ده‌بێتە جه‌نگلستان. که‌واته‌ به‌ دڵنیاییه‌وه‌ ئەرکی هه‌ر سیسته‌مێکە‌ که‌ یاسای تۆکمە و توندوتۆڵ دابڕێژێ بۆ رێگه‌نه‌دان به‌ مرۆڤکوشتن یان ژنکوشتن یان هەر توندوتیژییەکی دژ بە مرۆڤەکان.


پایزە ئەحمەد: لەبەرچی ژنان زۆر بە کەمیی بەشداریی لە رێکخراوەکانی ژنان دەکەن؟ یان لەبەرچی زۆربەی زۆری ژنان رێکخراوەکانی ژنان بە پشتوپەنای خۆیان و داکۆکیکەر لە ماف و ئازادییەکانیان نازانن؟ ئایە ئەوەش بە هۆی دەستتێوەردانی پیاوانە؟ ئایە بەڕێزت بە باشتری نازانی رێکخراوی ژنان لە ژنان و پیاوانی یەکسانییخواز پێکبێ؟

 

لەنجە عەلی: ئێمه‌ هه‌موو دەزانین که‌ نێره‌نه‌کان ده‌سه‌ڵاتیکی زۆریان هه‌یه‌ له‌ حکومه‌ت و سیسته‌مه‌کانی جیهاندا، هه‌ر بۆیه‌ پیاوسالاریی له‌ هه‌موو دامودەزگە و رێکخراواکاندا رەنگدانەوەی هه‌یه‌. هه‌روا زۆرینه‌ی ئه‌و ژنانه‌ی که‌ له‌ رێکخراوه‌کاندا کار ده‌که‌ن خۆیان ئازاد نین و نازانن واتای تەواوی ئازادیی چییە، که‌ ده‌ڵین ئازادیی ته‌نیا ئه‌وه‌ نییه‌ که‌ له‌ پیاوسالاریی ئازاد بیت به‌ڵکو دەبێ له‌ سەرجەمی بوارەکان و لە هەموو شته‌کان ئازاد بیت.. هه‌ر بۆیه‌شە تا ئێستا زۆر به‌ داخه‌وه‌ جێده‌ستی ئه‌و رێکخراوانه‌ وه‌ک پێوست دیار نه‌بووه‌.

من پێم باشه‌ که ‌ژن و پیاوی ئازاد ئه‌و رێکخراوانه‌ به‌رێوه‌ببەن نه‌ک ژن و پیاوی ئازادییخواز چون جیاوازیی زۆر هه‌یه‌ له‌ نێوان ئازاد و ئازادییخواز.


پایزە ئەحمەد: خۆت وەک ژن تا چەند لە بەرانبەر هاوسەر یان باوک و برا یان هەر نێرێک کە لەگەڵی دەژی لە چەوسانەوەی پیاوسالاریی رزگار بووی؟ کێشەکان چین کە تا ئێستا خۆت یان خۆت لە چوارچێوەی ژنان بە گشتیی بە تەواویی لە بندەستی پیاوانی کۆنەپەرست و چەوسێنەر یان سیستەمی پیاوسالاریی ئازاد نەبووی؟ رێگەچارەکانت چین؟
 

لەنجە عەلی: من دڵنیام که‌ هه‌موو ژنێک لەم جیهانه‌دا پریشکی چه‌وسانەوه‌ و کۆیلایه‌تی و پیاوسالاریی به‌رکه‌وتوه‌ ئیتر به‌ هه‌ر جۆره‌ک بێ. خۆشبه‌ختانه‌ من خاوه‌ن دایکێکی تا راده‌یه‌ک ئازاد بووم و‌ زۆریش کۆششی کردوە که‌ ئازادانه‌ په‌روه‌رده‌مان بکا. من ژن په‌روه‌رده‌ی کردووم و دایکیشم هه‌ر ژن په‌روه‌رده‌ی کردوه‌، نه‌نکیشم و دایکیشم خاوه‌ن کاری خۆیان بوون واته‌ هه‌ر ئه‌وانیش خێزانەکه‌یان به‌رێوه‌ بردوه‌. به‌ڵام ئازاری هه‌موو ژنێک به‌ هی خۆم ده‌زانم چونکه‌ هه‌ستمان هه‌مان هه‌سته‌ رۆحمان هه‌ر یه‌کێکه‌ و پێکهاته‌ی جه‌سته‌مان هه‌ر یه‌که و‌ بایۆلۆژییمان هه‌ر یه‌ک جۆره‌. هه‌ر بۆیه‌شە زۆر به‌ ئاسانیی هه‌ستم به‌ چه‌وسانه‌وه‌ی خۆم کردوه‌ ئه‌گه‌ر خۆم هه‌ندێک ئازادیش بووبێتم.

من پێم وایه‌ که‌ گرنگترین خاڵ بۆ ئازادیی ژنان نان په‌یداکردنه‌ واته‌ فێرکردنی بۆ دابینکردنی نان.. ئەوە بۆ خۆی زۆر سه‌ربه‌خۆی ده‌کا چونکە ئه‌و کات دە‌بێته‌ خاوه‌ن نانی خۆی و له‌وێشه‌وه‌ دە‌توانێ هه‌نگاوه‌کانی تر بنێ وه‌ک فێربوونی خوێنده‌واریی و له‌ویشه‌وه‌ هۆشیاربوونه‌وه‌، کاتێکیش کە مرۆڤ هۆشیار بوو ناتوانێ دیل و کۆیله‌ی هیچ مرۆڤێک و بیروباوه‌ڕێک و هیچ کۆمەڵگەیەک بێ.
 


lana.ali23@yahoo.co.uk

 

_________________________________________________

لینکی وەڵامەکانی هەموو بەشداربووەکان: www.emrro.com/teweripiyawanle.htm   

 

 

 

 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک