٢٠\٣\٢٠١٢

جەژنی نەورۆز.. شاجەژنی کوردستان.

رەزا ساڵح        

نــەورۆز بوو ئـــاگرێکی وەھای خستە جەرگەوە
لاوان بە عەشق ئەچوون بە بەروپیری مەرگەوە
 

جەژنی نەورۆز ، دێرینترین و رەسەنترین و پیرۆزترین و خۆشترین جەژنی گەلی کوردمانە .. جەژنی نەتەوەییمانە .. جەژنی یەکڕیزی وتەبایی و برایەتیمانە .. جەژنی راپەڕین و سەرھەڵدانە .. جەژنی ئازادی و سەرفرازی و ئاشتیمانە .. جەژنی .. جەژنی خۆشی و گەشی و شادیمانە .. جەژنی شایی و گۆڤەند و سەیرانە .. جەژنی ئەوین و خۆشەویستیی عاشقانە .. رۆژی تازەکردنەوەی بەڵێن و پەیمانە .. نەورۆز مژدەھێنی ژیانەوەی گیا و درەخت و گوڵ و گوڵزارە .. لە مانگی نەورۆزدا ، مەلە کۆچکردووەکانی ھۆگر و شەیدای بەھاری رەنگین و جوانی کوردستان دەگەڕێنەوە .. گۆڵە نێرگزی شای گوڵان و ، حاجیلە و ، گۆڵاڵەسوورە و ، رێحانە و ، کنگر و ، ھەپڵۆک و ، پیشۆک و ، ترشۆکە و ... ھتد . ھەموو دەخەمڵێن .. دەشت و دەری کوردستان ، کراسێکی ھاودامانی گوڵ سرۆشتی لەبەر دەکات .. سەرەتای وەرزی بەھارە .. جەژنی دێھات و شارە .. نەورۆز جەژنی ھەژاران و نەدرانە .. مانگی خێر و بێر و گەشەکردنی دەغڵ و دانە .. رۆژی ماڵئاوایی زستان و سەرما و سۆڵە و بەفر و زریانە .. نەورۆز جەژنی سرۆشتی قەشنگ و جوانی کوردستانە .

نەو‌رۆز ، جەژنی یەکەمین رۆژی سەری ساڵی کوریمانە .. ھێما و سومبولی خەبات و کۆڵندان و راپەڕینمانە .. جەژنی نەورۆز پەیامی ئاشتی و پێکەوەژیانە .

جەژنی نەورۆز ، لای ئێمەی کورد بایەخێکی گرنگی مێژوویی ھەیە .. تیکەڵ بە ھزر و ھۆش و بیرمان بووە ‌.. بۆتە بەشێکی رەسەن و نەمر لە لە کولتووری کەلەکەمان .. رەگی بە ناخی ئەدەبی کوردیماندا شۆڕبۆتەوە .. نەورۆز بووە بە ھەوینی چەندین شاکاری ئەدەبییمان ، ھۆنراوە ، چیرۆک ، رۆمان ، دراما .. بە تایبەتیشی بۆ ئیلھامی شیعرەکانی شاعیرەکانمان .
ئەمڕۆش ( نەورۆزنامە ) بووە بە چمکێکی پەخشانی کوردیمان .. لە جەژنی نەورۆزدا ، ھاوڕێ بۆ ھاوڕێ و دۆست و دەزگیران و ، خۆشەویستان ، کەس وکار بۆ یەکتری دەنێرن .
جەژنی نەورۆزە ، کە توانیوێتی گیانی ھەمیشە خەبات و خۆڕاگری و کۆڵنەدان و بەرخودانی لە دڵی گەلەکەماندا رابگرێ .. سۆز و پەرۆش و خۆشەویستیشمان بۆ کوردستانی شیرینمان .. شیرینتر و بەسۆزترو بە پەرۆشتر بکا .

ئەوەتا ئەتاتورکلیزمەکان ، تۆقیان لە جەژنی نەورۆز و لە .. مەشخەڵ و گڕ و کڵپەی ئاگری نەورۆز چووە .. ھەموو ھێزێکیان خستۆتە باری وریایی و نائاساییەوە .. رژێمی فاشستی تورکیا ، گەمژەیی و بێ ئەقڵییەکی گەورە دەکا . ئەگەر بێتو لە باکووری کوردستاندا جەژنی نەورۆز و ، کردنەوەی ئاگری نەورۆز کە سومبولی نەورۆزە ، قەدەغە بکات .. بە دڵنیاییەوە ، ئەگەر ھەموو ھێزەکانی ( ناتۆ ) ش بھینن .. ناتوانن جەژنی نەورۆز قەدەغە بکەن و نەھێڵن ئاگری نەورۆز بکرێتەوە .. نەورۆز ، جەژنی نەتەوەییمانە و ، شاجەژنی کوردستانە و .. ھەموو کوردێک شانازی بە جەژنی نەرۆزەوە دەکا .. ھیچ جەژنێکیش بە قەد جەژنی نەورۆز لای کورد شیرین نییە و .. ھیچ بۆن و جەژنێکیش بەقەد جەژنی نەورۆز ، رەگی لە دڵی کورد دا دانەکوتیوە .. نەورۆز رەنگدانەوە و کاریگەرییەکی قووڵی ، لەسەر ھەموو بوارەکانی ژیانی گەلەکەماندا ھەیە .. بۆتە فاکتەرێکی گرنگی ھاوخۆشی و ھاوڕیزی و یەکێتی گەلی کوردمان .

لە رۆژی نەورۆزی ( ٢١\٣\١٩٩٠) دا .. کچە کوردی قارەمان و دلێرمان ، خوێندکار (زەکیە ئالکان ) کە پۆلی شەشەمی کۆلێجی پزیشکی بوو ، لە زانکۆی دیجلە لە شاری ئامەد ( دیار بەکر ) .. لە باکووری کوردستاندا .. میت و پۆلیسی تورکیای فاشستی ، بە چەکەوە دڕندانە چوونە ناو زانکۆکەوە و ، نەیان ھێشت خوێندکارانی کوردمان جەژنی نەورۆز بگێڕن و ، ئاگری نـەورۆز بکەنەوە .. بەڵام خوێندکار( زەکیە ئالکان ) کە دڵسۆز و کوردستان پەروەرێکی ناسراوبوو .. بڕیاری دا ، کە دەبێت ئاگری نەورۆز ھەر بکاتەوە .. زەکیە خان لە ناوەڕاستی شاری ئامەد دا لە بەردەم میت و پۆلیسی تورکیادا ، ھاواری کرد و وتی : " ئەی فاشستییە داگیرکەرەکانی کوردستان .. ئێوە ناتوانن نەھێڵن من ئاگری نەورۆز بکەمەوە .. بڕوانن کە چۆن ئاگری نەورۆز دەکەمەوە.. ".. گاڵۆنێ بەنزینی بە سەری خۆیدا کرد و خۆی سوتاند و ، بە گیانی ناسک و پیرۆزی ئاگری نەورۆزی کردەوە .. شەھیدی نەمرمان ( زکیە ئالکان ) بە جیھانی سەلماند ، کە کورد نەمردووە و نامرێت .. بە داگیرکەرانی کوردستانیشی سەلماند ، کە کورد لە مردنیش بەھێزترە .. ھیچ ھێزێکیش ناتوانێت ، کورد و نەورۆز لە یەکتری دابڕێ .. ھەموو ئەوھەوڵانەش کە تا ئێستا داگیرکەرانی کوردستان داویانە .. بۆ کاڵ کردنەوەی بایەخی نەورۆز .. یا شێواندن و لەبەرچاوخستنی ، سەریان نەگرتووە و پووچەڵ بوونەتەوە .

نازانم رژێمی تورکیا ، لە گوێی گادا نووستوون ، یا بە ئەنقەست خۆیان گیل دەکەن .. لە ( ٢٣\٢\٢٠١٠ ) لەلایەن نەتەوە یەکگرتووەکانەوە ، کە تورکیاش ئەندامێکێتی ، بە فەرمی ( جەژنی نەورۆز ) بوو بە بۆنەیەکی جیھانی دانپێنراو .. پێویستە لەسەر دەوڵەتان رێز لەم بۆنەیەیە بگرن .. بەڵام کەی رێز و شەرم و شوورەیی لای ڕژێمی فاشستی تورکیا ھەبووە .. ؟؟

بە بۆنەی جەژنی نەورۆزی پیرۆز و ، سەری ساڵی نوێ ی کوردیمان( ٢٧١٢) لە ناخی دڵمانەوە .. جوانترین پیرۆزبایی لە ھەموو کوردێکی دڵسۆز دەکەم ، لە ھەر چوار پارچەی کوردستان ، یا لە ھەر شوێنێکی ھەندەراندا بن .. بۆ یەکە بە یەکەشتان چەپکێ گۆڵە نێرگزی چاومەستی ، نێرگزەجاڕی ئەم بەھارە ھاتەی کوردستانی شیرینمان پێشکەشتان دەکەم .

ھیوادارین ، جەژنی نەورۆزی ساڵی داھاتوومان .. جەژنی ئازادی کورد و رزگارکردنی کوردستان بێت .
جەژنی گەڕانەوەی شاری کەرکوک و ، ناوچە داگیرکراوەکانی ترمان بێت بۆ باوەشی کوردستان .
جەژ‌نی داھاتوومان ، جەژنی جەژنان بێت ، جەژنی بڕیاردانی مافی چارەی خۆنووسین بێت .. جەژنی جاڕدانی ( دەوڵەتی کوردستان ) بێت .

٢٠\٣\٢٠١٢ - نەرویج
ماڵپه‌ڕی ره‌زا ساڵح