١٣\٢\٢٠١١

جەنابى سەرۆکى هەرێم، گەراى گەندەڵیى لە کۆبوونەوەکانتانەوە سەرچاوە دەگرێ.

هیوا ره‌ش    

جەنابى سەرۆکى هەرێم، گەراى گەندەڵیى لە کۆبوونەوەکانتانەوە سەرچاوە دەگرێ و لەوێش گەرا دادەنێ و هەر لەوێش گەراکە دەتروکێ و لە قۆزاخە دەردەچێ و دەبێتە مەلۆتکە و کۆرپەڵەیى بەڕێ دەکا، وا بیست ساڵ زیاتریشە ساوایە و گڕوگاڵ دەکات و ناکەوێتە سەرپێ و گەورە نابێ و گەنجى تێناپەڕێنێت و پیرى زەفەرى پێ نابا و بە ڕۆخى مردنیشدا ناڕوا.
 

بە ویقارەوە دواى هەموو بانگهێشتێک بۆ کۆبوونەوەکان چاوەڕوانى دەمى جەنابتان دەکەین و دەڵێین بەڵکو ئەمە خوایە و شتێکى نوێ و داهێنانێکى تر و تەرزە حوکمڕانى و جۆرە گۆڕانکارییەکى ئەوتۆ ببێتە پاشکۆى کۆبوونەوەکانتان و وەکو جەنابى سەرۆکى حکومەتى هەرێم وتى : ( کردار شەرتە ) و ئەوەى دەیڵێن هەر وتن نەبێت و بە گیانێکى کردار ئامێزەوە بەرەو هەنگاوێکى پەلەتر وەکو فریادڕەسێک بێن بە هاناى گەلە ستەمدیدەکەمانەوە ، بەڵام ئەفسوس باس هەر باسى خۆرەى گەندەڵییە کە جەستەى تەواوى چین و توێژە نەدارەکانى کۆمەڵگاکەمانى کرمێ کردووە ، هەموو جارێک لەسەر هەمان بەزم و ئاواز هەمان بەیت و بالۆرە بە باڵاى گەندەڵیدا دەوترێتەوە و بێئایە و بێمایە کۆبوونەوەکانتان کلۆم دەدەن و ئێمەش بێئومێدتر دەکەن .

جەنابى سەرۆکى هەرێم ، بەپێویستى دەزانم پێت ڕابگەیەنم کە لەمەودوا باشتر وایە بەردێک بنێیتە سەر گەندەڵى و نەهێڵیت کاتى کۆبوونەوە ( نمونە ) ییەکانتان بەهەدەر بدات ، چونکە گەندەڵى مڵۆزمێکە ئەستەمە کۆبوونەوەکانى ئێوە پێى بوێرێت ، گەراى گەندەڵى لەو کۆبوونەوانەوە دەتروکێت و لەوێش قۆزاخە دەکات و لەوێش دەبێتە مەلۆتکە و کۆرپەڵەیى بەڕێ دەکات و وا بۆ بیست ساڵیشە هەر ساوایە و گڕوگاڵ دەکات و ناکەوێتە سەرپێ و گەورە نابێت و گەنجى تێناپەڕێنێت و پیرى نابینێت و بە ڕۆخى مردنیشدا ناڕوات ، با بەم بۆنەیەوە ئەم مەتەڵە بگێڕمەوە : سێ برادەر هەر یەکە و 10 هەزار دینار کۆ دەکەنەوە تا ڕادیۆیەکى پێ بکڕن ، دەچنە دوکانێک مامەڵەى ڕادیۆیەک دەکەن کوڕێکى منداڵکار لەسەر دوکانەکە دەبێت و وەڵامیان دەداتەوە کە نرخەکەى 30 هەزار دینارە ، ئەوانیش کە بە هەر سێکیان 30 هەزار دیناریان کۆ کردبۆوە ڕێک پارەکەى دەدەنێ و ڕادیۆکەى لێدەکڕن ، چەند فرسەخێک لە دوکانەکە دوور دەکەونەوە خاوەن دوکانەکە کە باوکى منداڵەکەیە لە نوێژێ دەگەڕێتەوە بۆ دوکان ، یەکسەر کوڕەکەى پێى دەڵێت : بابە یەکێک لەو ڕادیۆیانەم فرۆشت بە 30 هەزار دینار ، باوکیشى دەڵێت : کوڕم ئەوە نرخەکەى 25 هەزار دینارە ، ڕاکە بڕۆ بیاندۆزەرەوە و ئەو 5 هەزار دینارەیان بۆ بگێڕەرەوە ، کوڕەکەش لە ڕێگادا بیرى خراپ دەکاتەوە کە 2 هەزار دینار لەو 5 هەزار دینارە هەڵبگرێت و 3 هەزار دیناریان بۆ بگێڕێتەوە ، سێ کەسەکە دەدۆزێتەوە و ڕێک چۆنى لە دڵدایە وا دەکات و 2 هەزار دینارى بۆ خۆى لا دەداتە لاوە و 3 هەزار دیناریشیان دەداتەوە ، ئێستا کەواتە سێ کەسەکە هەریەکە و 9 هەزار دیناریان بۆ کڕینى ڕادیۆکە پێ بڕاوە ، 3 کەڕەت 9 دەکاتە 27 هەزار دینار ، منداڵەکەش 2 هەزارى لێ داوەتە لاوە ، 27 و 2 دەکاتە 29 هەزار دینار ، پارەکەش خۆى 30 هەزار دینار بوو ، کە واتە لەم نێوانەدا هەزار دینار دیار نامێنێ و کەسیش نازانێت چى لێ بەسەر هاتووە ؟ !

ئێمەى کوردیش کە لە 17 % ى بودجەى حکومەتى ناوەندمان پێ دەبڕدرێت ، هەموو ئەم فەرمانگانەش ( تاپۆ ، باجى داهات ، باجى خانووبەرە ، ژوورى بازرگانى ، پۆلیسى هاتوچۆ ، کارەبا ، ئاو ، گومرک ، شارەوانى ، فڕۆکەخانە ، دادگا ، دادنووس ، پاسپۆرت ، تەندروستى و سامانە سروشتیەکان و --- هتد) و بۆندە بازرگانى و پیشەسازى و نەوتییەکانیش لەولاوە بوەستن و گرانى بازاڕیش سەرباریانە و گیرفانمان دەتەکێنن ، واسیتە و بەرتیل و مەحسوبیەت و مەنسوبیەتیش ناخمان دەهەژێنن ، بەڕێوەبەرى ناکارامە و ئەفسەرى بێبڕوانامە و جاشى خانەنشینى پێشمەرگە و ئەنفالبازى دەسەڵاتداریش سەرپاڵە بن ، ئیتر پێم ناڵێى گەندەڵى چۆن و بە چى بنبڕ یان کەم دەکرێتەوە لە کاتێکدا حکومەت لەبەردەستى حیزبدا دیل و زەبوونە ؟ ! لێرەوە من ئەم پرسیارە ئاراستەى تۆى سەرۆکى هەرێمەکەم دەکەم ، ئەمانەى باسم کردن کێ لێیان بەرپرسە ، ئێمەى خوا لێسەندراو یان ئێوەى خوا پێداو ؟ ! نەک تۆى سەرۆکى مەزن و منی هاوڵاتى سادە ، بگرە منداڵێکى بەسزمانیش دەزانێت ئێمەى هیچ بەدەست نا ، بەڵکو ئێوەى زەوى و ژێر زەوى و ئاسمان بەدەست هۆکارن ، ئێمە گەندەڵى دایهێزراندووین و بێئیش و بێکار و بێداڵدە و بێنەوا و بێخزمەت و بێئاییندە و بێئومێدو بێهیوا و بێئاوات بێناز و بێکەس و بێبەش و بێچارە و بێفریادڕەسى کردووین ( هەرچەندە پێویستە باش بزانن ئێمە بۆ داکۆکیى لە خۆمان و نیشتمانمان گڕکانین و دەستى کەمتەرخەمى ئێوە و دەسسدرێژى دوژمن گڕمان دەدا ) ، کەواتە ئەگەر بتەوێت لە دڵەوە ئەو پەتایە چارەسەر بکەیت ئەوا لە دەستى خۆتدایە مەیخەرە ئەستۆى کەسەوە ، بۆ ئەوەى مەسەلەى گەندەڵیى نەبێتە حیکایەتى ڕادیۆکە و بۆمان ڕوون ببێتەوە چارەنووسى ئەو هەموو داهاتەى وڵات لە گیرفانى کێوە تەحەکومى پێ دەکرێت و چۆن تەخشان و پەخشان دەکرێت و بۆچى نادیارە ؟ بۆ ئەمەش دوو ڕێگەت لە بەردەمدایە :

1- دەبێت لە کۆبوونەوەى هاوشێوەى کۆبوونەوەکانى ڕابردووتان ئەمجارەیان لە ئاییندەدا بەڕێزان دادوەر و پارێزەرى بەرگرى و داواکارى گشتیش بانگهێشتى کۆبوونەوە بکەن و هەر لەوێوە لاى خۆتانەوە دەست پێ بکەن و لە ڕاست و چەپ و دەوروبەرى خۆتەوە بیسمیلاى لێ بکە و ناوى خواى لێ بهێنە ، ئەگەر بۆ فەرامۆشیى دڵیش بێت یەکێک لە ئەندامان و ئامادەبووانى کۆبوونەوەکەتان ( ئەوەى کە زۆر دەمى گەرمە بۆ بنبڕ کردنى گەندەڵى ) بخەرە بەر لێپرسینەوە ، ئەگەر پاشەڵى پاک بوو گەردنت ئازاد بێت و لە مەیدانێکى کراوەدا و بە بەرچاوى جەماوەرەوە و بە بڕیارێکى یاسایى ئەو پیاوانەى قەزا کە بانگهێشتیان دەکەیت ، گەردنى من حەڵاڵى پەتى سێدارەى تۆ بێت .

2- یان لەو جۆرە کۆبوونەوانەى خۆتان کە سازى دەدەن ،ئەگەر هات و باسى گەندەڵیت کرد ، جوانتر وایە حاشا حازرى بکەیت ، چونکە دڵنیات دەکەمەوە ئامادەبوانى کۆبوونەوەکەت دڵیان بەو وشەیە هەم دادەخورپێ و هەم گەرد دەگرێت و ڕەنگە لێت زویریش بن ، جا یان ئێمە و چاکسازى هەڵبژێرە یان ئەوان و گەندەڵى و خۆت سەرپشکى سەرۆکایەتى کام هەرێمەیان دەکەیت ( هى ئێمە یان ئەوان ) ؟

ماڵپه‌ڕی هیوا ره‌ش