|
|
|
جیاوازی نێوان بیروبۆچونی سیاسی یان بیروبۆچونی نه‌ته‌وه‌یی چ مانایه‌ک ده‌به‌خشێ؟
جه‌مال عه‌زیز
ئێستا سه ده ی بیست و یه که مه کاتی ناساندنی هه موومافێکی نه ته وه ژێر ده سته کانه به ڕێگا چاره ی سیاسی و دیبلۆماسی، هه روه ها ساده ترین ماف بۆهه رگه لێک که تێکۆشانی بۆ بکات ئه وه یه ده بێت وه ک نه ته وه وخاوه نی خاکێک بناسرێت، که له وڕێگه وله وڕوانگه یه وه ده توانێ پارێزگاری له زمان و کلتوری نه ته وه یی خۆی بکات، هه روه ها ده توانێ له هه مان ڕوانگه وه که سایه تی هه ر تاکێکی نه ته وه یی له تواندنه وه و له ناوچوون بپارێزێ.
باشوری کوردستانی به زۆرلکێندراو به عێراقێکی له به ریه ک هه ڵوه شاوه ی خۆی له خۆیدا نه بوو زوڵمێکی گه وره یه له کوردو له کوردستان ده کرێت، هه روه ها زۆرن ئه وکه سانه ی خۆیان به نوێنه ری کورد هه ژمارده که ن له به غدادی پایته ختی عێراقی عروبه پاڵیان لێداوه ته وه و بازرگانی به کێشه ڕه واکانی کورده وه ده که ن ده ڵێن ئێمه ی کورد کێشه ی نه ته وه یمان نیه له گه ڵ به غداد به ڵکو کێشه ی ئێمه كێشه یه کی سیاسیه ، ده ڵێن ئێمه کێشه مان نیه له گه ڵ عه ره بی عێراقدا به ڵكو کێشه مان هه یه له گه ڵ ئه حزابی سیاسی عه ره بدا (ئه م شه کر شکاندنه له لایه ن فواد مه عسوم سه رۆکی کوتله ی کوردی له ئه نجومه نی به ناو نیشتیمانی عێراقدا شکاندی)، بڕوانن له م خۆڵ له چاو کردنه که له لایه ن به ناو دڵسۆزه کانی کورده وه ده کرێته چاومان ده یانه وێ ڕێگه ی خه باتی چه ند ساڵه ی گه لی کورد ون بکه ن و بازرگانی به کێشه ی کورده وه بکه ن، ئایه ئه م جۆره قسانه شکست هێنان نیه به خه باتی ڕه وایی گه لی کورد که چه ندین ساڵه له خه بات به رده وامه، یان دروست کردنی به ربه ست له به رده م گه لی کورد بۆ ئه وه ی چیتر داوای مافی زه وتکراوی چه ندین ساڵه ی نه کات.
عه ره بی عێراقی له ڕێگه ی حیزبه عه ره بیه کان و له ڕێگه ی به رپرسان و ئه ندامانیان له ناو حوکمه تی عێراقیدا ده یانه وێ ناسنامه ی عێراق به ناسنامه یه کی عه ره بی و ئیسلامی بمێنێته وه و به هه موو جیهانی بسه لمێنن که عێراق عه ره بی و هه م ئیسلامیه ، کام عه ره ب باسی له کوردو له هاوبه شی کورد له عێراقدا کردوه ئه گه ر له ژێر پاڵه په ستۆیه کی ده ره کی و ناوخۆیی نه بێ، هه روه ها هه موومان باش ئه و ڕاستیه ده زانین که هه رچه نده عه ره بی عێراق باس له ژیانێکی پێکه وه ی بکه ن، به ڵام له هه مان کاتدا خۆیان به نه ته وه ی سه رده ست ده زانن ،کامه یه ئه وعه ره به ی نه ڵێت یان نه یووتبێ عێراق وڵاتێکی ئیسلامی و ئه ندامی یه کێتی نه ته وه ی عه ره به ، کوانێ ئه و حیزب و ڕێکخراوه عه ره بیانه ی ڕۆژێک له ڕۆژان هاتبێتنه سه رشه قامه کان بۆ ده ربڕینی ناڕه زاییان به رامبه ر به و هه موو زوڵمه ی له گه لی کورد ده کرێ له لایه ن نه ته وه ی باڵاده ستی داگیر کا ری کوردستان،که واته ئه م کێشه یه ی که ئه مڕۆ ڕووبه ڕووی گه لی کورد بۆته وه و گه لی کوردیش هه رده م له خه باتدا بووه بۆ چاره سه ر کردنی کێشه یه کی نه ته وه ییه و له هه مانکاتدا کێشه یه کی سیاسیه چونکه هه ردوو کیان یه ک کێشه ن و یه ک جه وهه ریان هه یه .
تۆ ئه ی نوێنه ری کورد له به غدادی عه ره بی ئه گه ر کێشه ی نه ته وه ییت نه بوو ئایه ئه م چه ند ساڵه خه بات و سیاسه تت بۆچی کردوه؟ ئه گه ر بۆپاراستنی زمان و کلتورو مافه نه ته وه یه کانت نه بوو که واته سیاسه تی چه واشه ت به ڕێوه بردووه.
ئێستا عه ره بی عێراقی له ڕێگه ی نوینه ره کانیانه وه ده یانه وێت ناوچه داگیرکراوه کان نه گه ڕێته وه سه رهه رێمی کوردستان، گۆڕینی وشه ی داگیرکراو بۆ وشه ی ناکۆکی له سه رخیانه تێکی تره و له کورد ده کرێ به ڵام تۆ نوێنه ری کورد له به غداد هه ستی پێناکه ی خاکێک که ناکۆکی له سه ر بێت مانای خاوه نی یاسایی دیار نیه هه رکه س به لای خۆیدا ڕایئه کێشێ ، هه روه ها ئه م دواخستنی گه ڕاندنه وه یه و ئه م هه موو کێشه بۆ دروست کردنه کێشه ی نه ته وه یی نیه ؟ئه گه ر تۆ به کێشه ی نه ته وه ی نازانی که واته تۆش مه سه له ی کوردت کردوه به سه رچاوه ی بژێوی ژیانت. ئێمه ی کورد له کوردستانی گه وره دا هیچ کێشه یه کمان نیه له گه ڵ که سێکی ئه مه ریکای باشوور یان که سێکی ئه فه ریقایی یان که سێکی ئوسترالی ، به ڵام کێشه مان هه یه له گه ڵ هه مووکه سێکی تورک و فارس وعه ره ب که نه خێر له کلتورو زمان و خاک و ناسنامه ی نه ته وه یمان بکات، چۆن کێشه ی نه ته وه یمان له گه ل عه ره بی عێراقی نیه که له زاخۆ تاکو به سره به عێراقی عروبه و ئیسلام ناوزه ند بکات و بڵێت یه ک خاک یه ک نه ته وه یه ک زمان، ئێمه ی کورد چی کاتێک داوامان له عه ره بێک یان فارس یان تورکێک کردوه که ببن به کورد یان کلتورو زمانی خۆیان فه رامۆش بکه ن یان پارێزگاری له کلتوری نه ته وه ییان نه که ن.
من وه ک هه رکه سیکی دڵسۆز به خاک ونه ته وه ڕێگاناده م به هیج که سێک ئه گه ر له به غداد بێت یان له تاران یان له ئه نقه ره به ناوی من و هه زارانی وه ک منه وه بلێت ئێمه کێشه ی نه ته وه یمان له گه ل عه ره ب و فارس و تورک نیه، هه روه ها زیاد ده ڵێت و بۆ خۆی ده ڵێ ئه گه ر کێشه ی نه ته وه ی بکات به كێشه ی سیاسی و پاساو بۆ ئه و هه موو زوڵمه بێنێته وه که له کورد ده کرێ،چونکه هه رپاساوێکی بۆبهێنرێته وه یان به هه رجۆرێک باس نه کرێت ده چێته خانه ی خیانه تی نه ته وه ییه وه وه ک چه ندین که س ئه و خیانه ته یان کردو تاکو ئێستاش هه ربه رده وامن له خیانه ت به رامبه ر به نه ته وه ی کورد. هه رکاتێک له هه رسه رده مێک عه ره بێکی عێراقی نه ڵێت ناسنامه ی عێراق عه ره بیه و ئیسلامی ئه و کات منیش هه ڵوێسته یه ک ده که م و به جۆرێکی ترباس له كێشه نه ته وه یه کانم ده که م ، هه رکات و سه رده مێک عه ره بی عێراقی له هه وڵی ئه وه دانه بوو کلتوری ئیسلام و عه ره بی به سه ر منی کورد دا بسه پێنێ ئه و کات هاوکێشه کان به جۆرێکی تری لێدێت و پێویسته مرۆڤ به جۆرێکی تر باس له ژیان و ژیانی پێکه وه ی بکات، له کۆتایی قسه کانمدا ده ڵێم هه رکه سێک خۆیی به نوێنه ری کورد بزانێت و بڵێت ئێمه کێشه ی نه ته وه یمان نیه مانایی خیانه تێکی گه وره ده کات و بازرگانی به كێشه ی کورده وه ده کات،به ڵام ئه و ڕۆژه دێت که لێپێچینه وه ی به رامبه ر بکرێ سه باره ت به و خیانه ته نه ته وه یی که کردویه تی!!.
|
