٢\١\٢٠١٣

دینەکان نەک هەر لەگەڵ کۆمەڵگەی نادینیی

بەڵکە لەنێو خۆیان و لە بەرانبەر یەکتریش ناتەبان و ناتوانن پێکەوە بژین.

هاوڕێ شووشە

(جه‌عفه‌ر گوانی) دەڵێ که‌ناڵی (په‌یام) میانڕه‌وییەکە‌ی هه‌ڵه‌یه ‌و داوا دەکا کە دەبێ چاکی بکاته‌وه‌ چونکە ئیسلام واتای توندڕەوییە‌ نه‌‌ک میانڕه‌ویی و پێکه‌وه‌ژیان. ئیسلامییه‌کان ده‌یانه‌وێ ببنە‌ دوو لایه‌ن، چۆن پێشتر باسی ئه‌وه‌مان کرد که‌ سه‌له‌فییه‌کان و ئیسلامییه‌ میانڕه‌وه‌کان ده‌یانه‌وێ خۆیان و سیاسه‌ته‌کانیان به‌ره‌وپێش ببەن به‌و ئامانجه‌ی که‌ بمێننە‌وه‌ چونکە هه‌ندێکیانن ئه‌و راستییانه‌ به‌ ئاشکرا ده‌زانن که‌ ئیسلامبوون به‌ره‌و هه‌ره‌س دەچێ، به‌ڵام ئه‌وه‌ بڕوای ئیسلامییه‌ میانڕه‌وه‌کانه‌ چونکە ده‌یانه‌وێ په‌نا ببەنە بەر‌ مه‌سیحییه‌کان و ئاشتی و پیکه‌وه‌ژیان بکه‌نه‌ ئامانجیان و بۆ ئه‌وه‌ی هیج نه‌بێ  دوای هه‌رهێنانی ئیسلام سه‌روه‌ت و سامانه‌کانیان پاریزراو بێ، به‌لام سه‌له‌فیی و توندڕه‌وه‌کان سه‌رسه‌ختانه‌ دژی ئه‌و لایه‌نه‌ ئیسلامییانه‌ ده‌وه‌ستن و ده‌یانه‌وێ له‌ چوارچێوەی راستی ئیسلام لانه‌ده‌ن و ئیسلام وه‌ک خۆی بره‌و پێ بده‌ن ئه‌ویش به‌ کوشتن و فتوادان و تۆقاندن چونکە ئه‌م به‌شه‌ی ئیسلام ئه‌و راستییه‌ باش ده‌زانێ که‌ ئه‌گه‌ر کوشتن و ترس و تۆقاندن له‌ ئیسلام و قورئان بکه‌ینه‌وه‌ ئه‌وە هیج هه‌وادارێک یاخود هیج لایەنگرێکی ئیسلام و قورئان نامێنێ، به‌ واتایه‌کی تر ده‌توانین بڵیین که‌ ئه‌مه‌ سیناریۆیه‌کی دیکه‌ی هاوشێوەی محەمەدی ئیسلامه‌ که‌ له‌ مه‌ککە‌ و مه‌دینه‌دا دوو شێواز له‌ سیاسیه‌تی په‌یڕه‌و کردووه‌ ئه‌ویش به‌و واتایه‌ی که‌ له‌ مه‌دینه‌ هه‌ر که‌سه‌و دینی خۆی واتا پێکه‌وه‌ژیانی دینه‌کان به‌لام له‌ مه‌ککه‌ ئه‌وه‌ گۆڕا و سیاسه‌تی کوشتوبڕی به‌رجه‌سته‌ کرد و بۆ بره‌ودان به‌و سیاسه‌ته‌ی که‌ تا ئێستا ئیسلامی پێ ناسراوه‌ واتە جیهادیی و کوشتوبڕ و ده‌ست قرتاندن و ده‌یان کاری دڕەندەییانەی دیکە وه‌ک به‌ردبارانکردنی ژنان به‌ بیانووی شه‌ره‌ف یان سەرکوتکردنی مرۆڤەکان بۆ مانه‌وه‌ی ئه‌و دینه.‌

من لێره‌وه‌ دەمەوێ ئه‌وه‌ به‌ ئیسلامییەکان و مەسیحییەکان و هه‌رچی دینیک که‌ هه‌یه‌ بڵێم؛‌ نه‌ ئیسلامبوون و نه‌ مه‌سیحیبوون و نه‌ دینداریی به ‌گشتیی جێگەی بڕوا و قبوولی مرۆڤه‌ هۆشیاره‌کانن، ئیدی با ئه‌و مینبه‌رانەیان لا ببەن و کۆیان بکه‌نه‌وه ‌و بچنەوە‌ ماڵە‌کانی خۆیان تا نه‌که‌وتونه‌ته‌ به‌ر نه‌فره‌تی ته‌واوی کۆمەڵگە و به‌ زۆر ئه‌و بڵندگۆیانه‌یان پێ نه‌هێناونه‌ته‌ خواره‌وه،‌ بۆیه‌ من لێره‌وه‌ دەڵێم به‌ڵی به‌ڵێ دەبێ دینداریی تەنیا له‌ چوارچێوەی مزگه‌وته‌کان بێ و هیج پەیوەندییەکی بە کۆمەڵ و دامودەزگەکانیەوە نەبێ.. مزگه‌وت و که‌نیسه‌کان هاوشێوه‌ی هه‌موو دیوه‌خانه‌کانی تر ئه‌ژمار بکرێ و کاری تاک لایه‌نه‌ی مرۆڤه‌کان بێ نه‌‌ک کۆمەڵگەیی و به‌ زۆر سه‌پینراوی دین به‌سه‌ر مرۆڤه‌کاندا.

دەبێ دین به‌ هه‌موو بنه‌مایەکانیەوه‌ لە کاری بە کۆمەڵ دوور بخرێتە‌وه‌ و ببێتە‌ کایه‌یه‌کی ئازادانەی تاک بە تاکی مرۆڤه‌کان بۆ ئه‌وه‌ی لە کردەوەدا لە خۆی پتر نیشان نەدرێ و ئه‌و پیرۆزییه‌ی پێی دراوە لێی بکریته‌وه‌ و بدریته‌وه‌ به‌ خودی مرۆڤه‌کان، تەنیا مرۆڤه‌کان پیرۆزن و هیج دینیک یان نەتەوە و نیشتیمانیک پیرۆزتر نییه‌ له‌ خودی مرۆڤه‌کان.

shwsha_aram@yahoo.com