په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

١٩\٦\٢٠١٤

گەمەی داعش و زەلکاوی پارتی.


جەلال محەمەد     


هێرشی چەتەکانی داعش هەر بە ڕۆژاوای کوردستان کۆتایی نەهات ، بەڵکو ناوچە عەرەبیە سونەنشین و بەشێک لە باشووری کوردستانیشی گرتەوە . ئەگەر بمانەوێت مەبەست لەم هێرشەی داعش و ئەو دەستانەی لە پشتیەوەیەتی بزانین ئەوا دەبێت هەم ڕووداوە کورتماوەکانی پێش هێرشەکە و هەم کاتی دەستپێکردنی هێرشەکەش تاکو ئیمڕۆ هەڵسەنگێنین.


١- خەندەک کۆڵینی بارزانی لە نێوان باشوور و ڕۆژاوادا کە بە خەندەکی خیانەت ناسراوە ، لە ھەمان کاتدا ھیچ تەدابیر وەرنەگرتنێک لە نێوان دوو پارێزگای نەینەوا و دھۆکدا کە سنوورێکی بەرفرەوانی ھاوبەشیان ھەیە.
٢- تەقاندنەوەی چەندین بارەگای یەکێتی نیشتمانی کوردستان لە خورماتوو و خانەقین و کەرکوک و ڕوونەدانی ھیچ ڕووداوێکی ھاوشێوە لە ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی بارزانی.
٣- لە کاتی داگیرکردنی شاری موسڵدا ھێزەکانی داعش ڕایانگەیاند کە کاریان بە ھەرێمی کوردستانەوە نییە بەڵام ئەم ڕاگەیاندنە تەنھا ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی بارزانی گرتەوە ، دەنا وەکو دی مەزنترین ھێرشیان کردە سەر ھێزەکانی یەکێتی لە جەلەولا و سڵێمان بەگ و قەرەتەپە و ڕەشاد و سەعدیە.
٤- بەر لە ھێرشەکانی داعش ، زیاتر لە ٦٠٠٠ زیندانیکراو کە زۆربەیان تیرۆریست و بەرپرسەکانی القاعیدە بوون لە زیندانەکانی بەغدا و باشووری عێراقەوە گوێزرانەوە بۆ زیندانی بادوش و سێ زیندانی دیکە لە نێو شاری موسڵ.
٥- ئەگەرچی لە یەکەم ڕۆژی ھێرشەکانی داعشدا زۆربەی شاری موسڵ داگیرکرا ، بەڵام کاربەدەستانی عێراق ھیچ ھەوڵێکیان نەدا بۆ خاڵی کردنی بانکەکانی شاری موسڵ کە نزیکەی ٢ ملیارد دۆلاری تێدا بوو.
٦- بەر لە ھێرشەکانی داعش ، ژمارەیەکی بێ شومار چەکی گران و سوک لە شاری موسڵدا کەڵەکە کران ، بەڵام ھەموو ئەو چەکانە بەبێ ئەوەی تەنھا یەک تەقەیان پێ بکرێت ڕادەستی ھێزەکانی داعش کران.
٧- کاربەدەستانی دەوڵەتی تورک لە قونسڵیەکەیاندا مانەوە و بە تەواوی پاسەوانەکانی قونسڵیەکەشیان ڕاگەیاند کە چیدیکە پێویستیان بە پاسەوان نییە و ژیانیان ئارامە.
٨- لە ماوەیەکی زۆر کورتدا بەبێ ھیچ بەرگریکردنێک زۆربەی ناوچە عەرەبیە سونەنشینەکانی دیکە ڕادەستی داعش کران ، کە بەر لە ھاتنی داعش خۆپیشاندانێکی ھێمنانە لەو ناوچانەدا بەڕێوە دەبرا و یەک ساڵیش درێژەی کێشابوو .
٩- مەرجەعی شیعەکان و تەواوی کەسایەتیە ئاینیەکانی دیکەی شیعە فتوای جیھادیان دەرکرد دژ بە داعش .
١٠- تەواوی حیزبە شیعەکانی دیکە کە بەر لە ھێرشەکانی داعش دژ بە نوری مالکی لێدوانیان دەدا ، بەڵام بە دەستپێکردنی ھێرشەکان سەرجەمیان چوونە پاڵ مالکی و تەنانەت بانگەوازی کرا کە سوپا ھەڵوەشاوەکەی مەھدییش دابمەزرێتەوە.


بە سەرنجدان لەم خاڵانەی سەرەوە بۆمان دەردەکەوێت کە دەستێکی زۆر شارەزا لە پشت هێزەکانی داعشەوە هەیە و بارزانیش لە نێو ئەو گەمە ژەهراویەدا جێگە دەگرێت ، کە بە باوەڕی من ئەو دەستە شارەزایەش تەنها و تەنها کۆماری ئیسلامی ئێرانە ، ئەگەرچی نکۆڵی لە هاوکاریەکانی دەوڵەتی تورکیش ناکرێت بۆ داعش و تەنانەت لەو پیلانەشدا.


لە سێ ساڵی ڕابردوودا ، سەرەتا خۆپیشاندانێکی زۆر سەردەمیانە وڵاتی سوریای گرتەوە ، پاشان ئاڕاستەی خۆپیشاندانەکان گۆڕدرا بۆ شەڕێکی زۆر نابەجێ و دوور لە هەموو بەهایەکی مرۆڤایەتی ، ئەوەی ئاڕاستەی خۆپیشاندانەکانیشی گۆڕی هێزە ئیسلامیە توندڕەوەکان بە گشتی و جەبهەت النوسرە بە تایبەتی بوون . ئەم شەڕە نابەجێیە بوویە هۆی ئەوەی کە هەم سوپاکەی ئەسەد پاک ببێتەوە لەو جۆرە کەسانەی کە دژ بە ئەسەد بوون و هەم بوویە هۆی ئەوەی کە لە ڕێگەی ئەو شەڕەوە خۆپیشاندانەکانیش سەرکوت بکرێت و هەم بوویە هۆی ئەوەی کە تەواوی عەلەوی و تەنانەت دورزی و مەسیحیەکانیش خۆیان بدەنە پاڵ ئەسەد.


عێراقیش ڕەوشێکی هاوشێوەی سوریای هەیە و تەنانەت سوریا بۆتە باشترین ئەزمونیش بۆ مالکی و ئێران کە بە بیانووی شەڕ لە دژی تیرۆریستان ، هەم سەرکوتی خۆپیشاندانەکانی ئەنبار و تەنانەت سونەکانیش بکەن و هەم سوپاکەشیان پاک بکەنەوە لەو تێکەڵیە میلیشیاییەی ڕابردوو و هەم ماڵی شیعەشی پێ یەک بخەنەوە.


بە گرتنی ناوچە سونەنشینەکان ، تەواوی سەربازە سونەکان لە سوپادا خۆیاندا بەدەستەوە ، لە بەرامبەردا بە فەتوای سەید عەلی سیستانی ژمارەیەکی بێ شوماری شیعەکان چوونە ناو سوپاوە و جێگەی سەربازە سونەکانیان پڕ کردەوە بە زیادەوە . لە هەمان کاتدا تەواوی حیزبە شیعەکانیش چوونە پاڵ حیزبەکەی نوری مالکی و پێدەچێت لە داهاتوودا نوری مالکی هیچ پێویستییەکی بە سونەی عەرەب و تەنانەت کوردیش نەبێت بۆ پێکهێنانی حکومەت و کابینەی نوێ.


ئاشکرایە کە هێزێکی وەک داعش هیچ کاتێک نەی دەتوانی تەنها شارێکی وەک موسڵیش کۆنترۆڵ بکات چ جای ئەوەی بگات بە هەموو ناوچە سونەنشینەکانی عەرەب ، لەبەرئەوە بۆ زیاتر ئاڵۆزکردنی ڕەوشەکە (تا گەیشتن بە ئامانجی کۆتایی کە کۆنترۆڵکردنی هەموو عێراقە لەلایەن مالکی و شیعەکانەوە) دەبوو هەندێک لە هێزەکانی داعش زیاد بکەن لە ڕێگەی ڕادەستکردنی زیندانیە تیرۆریستەکان و پڕچەک کردن و خستنە دەستی هەندێک پارە و داهاتیش.


ئەوەی پەیوەستیشە بە تورکیاوە زیاتر شێواندنی ناوچەکەیە ، چونکە لە مێژە دروشمێکی زۆر گڵاو کەوتۆتە سەر زاری تورکەکان کە دەڵێن (ئەوەی دوژمنی دراوسێکانم بێت دۆستمانە) ، لەبەرئەوە هیچ سڵ ناکەنەوە لەوەی کە چ کارەساتێک ڕوودەدات لە عێراق و سوریا و تەنانەت تەواوی ناوچەکەشدا . هەر بۆیەش لە ماوەی سێ ساڵی ڕابردوودا هیچ درێغیان نەکردووە لە هاوکاریکردنی داعش و هێزە ئیسلامیە تیرۆریستەکانی دیکە لە هەموو ڕوویەکەوە ، هێشتنەوەی کارمەندانی قونسوڵیەکەشیان تەنها بۆ شوێن بزرکردنی ڕووداوە نەخوازراوەکان و شاردنەوەی پەیوەندیەکانیانە بە داعش و هێزە ئیسلامیەکانی دیکەوە.


ئەوەی لێرەدا جێگەی سەرنجدانە ، بریتییە لەو گەمە ترسناکەی کە بارزانی دەستی داوەتێ ، کە ئەم گەمە ترسناکە هیچ لە گەمەی ساڵی ١٩٧٥ و جاڕدانی ئاشبەتاڵ کەمتر نییە ، چونکە دەست تێکەڵاوکردن لەگەڵ داعشدا نابێت هێندە بە ئاسانی چاوی لێ بکرێت ، پارتی دیموکراتی کوردستانی عێراق لە ڕابردووشدا هەمان گەمەی ترسناکی کرد لە ڕێگەی قاچاخچێتی کردن بە جولەکەکانی عێراقەوە ، کە ئەنجامی ئەو قاچاخچێتی کردنە ئەوە بوو کە لە لایەن کۆمەڵگای جولەکەوە هەموو کوردیان بە مافیا پێناسە دەکرد و لە لایەن جیهانی عەرەبیشەوە نازناوی نۆکەر و هاوکارانی ئیسرائیل بەسەر کورداندا دابڕا.


هیچ گومانم لەوە نییە کە هێرشی داعشەکان شانۆگەریەکی زۆر بێ سودە و ئەنجامەکەی بە تێکشکاندنی داعش و سەرکوتکردنی سونەکان کۆتایی دێت ، بەڵام دەستێکەڵاوی بارزانی لەگەڵ داعش‌دا دەبێتە هۆی ئەوەی کە هەم سونە ئۆباڵی سەرکوتکردنەکەیان بخەنە ئەسۆی کوردان و هەم شیعەکانیش وەک هاوکارێکی تیرۆریستان لە کوردان بڕوانن.


پێ دەچێت بارزانی بیری لە ئاشبەتاڵێکی دیکە کردبێتەوە و بڵێت چۆن لە ئاشبەتاڵی ١٩٧٥دا ئێمە خۆمان دەرباز کرد و خاکەساریەکەش بۆ کوردان مایەوە بەهۆی ئەنفال و کیمیابارانەوە ، ئەوا ئەم جارەش خۆمان دەرباز دەکەین و کەرەج و تاران دەگۆڕینەوە بە ئەستەمبوڵ ئەنقەرە و چیش بەسەر کورداندا دێت "خەرمان بەرەکەت".


لێرەدا ئەوەی ئەرکی گەورەی دەکەوێتە سەر شان بریتییە لە هێزەکانی دیکە ، بە تایبەت پەکەکە و پەیەدە و یەکێتی نیشتمانی کوردستان و پژاک و بزوتنەوەی گۆڕان کە نەهێڵن کوردان بکەونە زەلکاوی بارزانیەوە و ببن بە بەشێک لەو شەڕە کۆنەپەرستانەیەی نێوان شیعە و سونە.

 

ماڵپه‌ڕی جه‌لال محه‌مه‌د

 

_________________________________

هەموو بابەتەکان دەربارەی ''داعش'' لێرە ببینە:

www.emrro.com/dosyeydahish.htm

 

 


 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک