٢٥\٦\٢٠٢٢

هیچ تەنهایییەک لە بێمتمانەیی تەنهاتر نییە!

ئەرسەلان مەحمود    

 
هۆکارەکانی دروستبوونی بێمتمانەیی زۆر زۆرن، بەڵام بیناکردنەوەی لەخۆداو بوونیادنانەوەی لەکۆمەڵگەدا، هێندە ئاڵۆزو ئەستەم نییە، کەی هەمووان بەکردەوە لەبەرامبەر یەکتردا، هەستمان بەلێپرسراوێتی کـرد، کـەی هەمووان لەهەمبەر دەسەڵاتدا، درکـمـان بەئـارامی و ئـاسایش و سەلامـەتی مـاڵ و موڵـک و دەستەبـەری مـاف و ئـازادییەکـانیان کرد، ئەوکاتە متمانە بوژاوەتەوە.

هەر جۆرە پەیوەندی و دەسەڵاتێک، لەسەر بناغەیەکی پتەو بینا بکرێت، ئـەو تـاک و کـۆمەڵگەیە بینا دەکـات، بەپێچەوانەوە، بێمتمانەیی و دڕمـان بەدوای خۆیدا دەهێنێت، بـەردە پتەوەکــانی وەهـا بناغـەیەک چەشنەکەی لەڕەسەنایەتی مرۆیی و هەڵگری لێپرسراوێتییەکاندا خــۆی دەبینێتەوە، متمانە، فەرهەنگسازی، نەتەوەو نیشتمانسازی مارکـە نییە تەنها بیر لەجوانی یا باشیەکەی بکەیەوە، دەبێت بــوونیادێکی بەهێزت هەبێت، ئەمە بنکۆڵکارو هەڵکۆڵکاری و وەبەرهێنکارییەکە ڕەهەندگەرا.

سەرکردەو ئایدیاو دامەزراوە ڕەسەنە ڕاستەقینەکـان، وەبەرهێنان ناکەن لــەبوارەکانی بیناسازی و خۆشگوزارانی تایبەتی خۆیی و خێزانیدا، عیسا هەرگیز بینایەکی دروست نەکرد، محمد خاوەن کۆشک و تەلارێک نەبوو لەئەمریکاو ئەوروپاو هیچ کوێیەکدا، ئەوان لـەخەڵکیدا سەرمــایە گوزارییان کرد، بـۆچی؟ چـــونکە سەرکەوتن بەبێ جێگر کەوتنە، میراتی تۆی فەرمانڕەوا لەبیناکان یان لەپرۆژەو هەبوونی کۆمپانیا تایبەتەکـاندا نییە، میراتی تۆ، تۆی تاک تۆی دەسەڵاتدار لەپەیوەندی ساغڵەم، لەدڵی خەڵک، لەشکۆمەندایە.

ئەو سەرکردانەی خۆیان بەسەرۆک و سەرکردەی خەڵک دەزانن و ناشتوانن بەپێیەکانی خۆیان پیاسەیەک بکەن بەناویاندا، درۆزنن، ئـەوەی ناتوانێ لەبەریەککەوتندا متمانە بەخەڵک بکا، لاوازەو خەڵکیش نـاتوانێ متمانەی پێبکات، متمانە کاتێک بوونی دەبێت خۆت بەسوڵتان و خەڵک بەڕەعییەت نەزانیت، دادو یەکسانی جێندەری هەر خۆیان لەئامانجێک زیاترن، دەستەبەری ئەمانە لەدەسەڵاتدا پێشمەرجە بۆ کەم کردنەوەی هەژاری و بەرەوپێشبردنی گەشەسەندنی بەردەوام و بوونیادنانی متمانەو حوکمڕانییەکی باش.

هیچ تەنهاییەک لەبێمتمانەیی تەنهاتر نییە، دەسەڵاتداران و خەڵک ئەگەر دەخوازن تەنها نەمێننەوە، ئەگەر بۆیان گرینگە بەخۆو بەخەڵک و بەکتر نامۆ نەبن، دەبێ خاکەڕاو نیشتمانیانە بێن و بڕۆن و بڕوانن، دەبێ جەنگ لەخۆدا دژی بێدادی و جیاوازییە زۆرو زەوەندە چینایەتی و ژیانی و ژیاری و جێندەرییەکان بەرپا بکەن، دەبێ بنەماو پێوەرە ئەخلاقییەکان بەیەکەوە لەحکومەت و کۆمەڵگەدا بینابکەنەوە، دەبێ ئــەو کـارەکتەرە ئیداری و سیاسیانە بگۆڕدرێن لەزیهنیەت و لەپڕاکتیزە کردندا هەڵگری زەمان و زەمینەی وەها هاوبەش و هاوبەشییەک نین.

ئەو ساتەی گەنجێک دەگاتە ئەو باوەڕی حکومەت تواناو شارەزایی بەهەند وەرناگرێت، ئەو کاتەی کرێکارێک هیوای بــەحکومەت نامێنێت هەلیکاری بۆ بڕەخسێنێت و بیمەی بێکاری بۆ دەستەبەر بکات، کــاتێک مێنییەک خۆی لەبەردەم ئـاگرو ئـافاتە کـــۆمەڵایەتییەکاندا دەبینێتەوەو حکومەت نایە لەڕیشەوە ڕەگەزەکانی توندوتیژی ڕیشەکێش بکات، ئــەو دەمانەی هاوڵاتی لەپلانی حکومەتدا هەستبەزەمانی حەیاتی ناکا، کاتێک وەبەرهێنێک دڵنیایە لەوەی حکومەت پارەکەی خۆیشی ناداتەوە چجای قازانجەکەی، قەیرانی متمانە دەبێ بەجێگرەوەو گەشە دەکات.

متمانە، بەدروشم و بانگەوازی بێبنەماو درۆینە بینا نابێت، پراکتیکە، کاتێک نامێنێت، بەپینەو پەڕۆ ناگەڕێتەوە، فەسادی ئیداری و گەندەڵی و فەرهودی ئەم وڵاتە، ئەوەندەی بەسەقف و سەردێرەکانەوەیە، پۆینتێک ئەوەندە لەبندێڕەکاندا نییە، هێزو پاسەوانە زۆرو زەوەندە زۆر تایبەتەکانی لێپرسراوان، کۆمپانی و مڵک و ماڵە بێشومارەکانی ئێروئەوی بـەرپرسان، سەدەها شتانی تری لەم جۆرە بگەڕێندرێنەوە خەزێنەی دەولــە، بەسە، وابزانم کەسێک نییە داوای ئەوە بکات پاروی بۆ بکرێت.

ماڵپه‌ڕی ئه‌رسه‌لان مه‌حمود