٧\٥\٢٠٢٠

حكومەت خۆی بە چی ئەزانێ‌!

ئەرسەلان مەحمود  

پێچەوانە بەوەی پێكهاتە جڤاكی و سیاسیەكانی بانگەشەی دەكەن، عیراق خاوەن دەوڵەتێكی ناپابەندی دەستورییە نەك دەستورێكی ناپابەندی جڤاكی و دامەزراوەیی، هەموو ئەوەی دوێنێ‌ و ئەمڕۆش بەژێر لێوی دەستوری و پابەندی دەستورییەوە بەغدا بەرامبەر بە هەولێر كردویەتی و دەیكات ڕاست نییە، هەروەك چۆن ئەوەی لەبەرامبەردا هەولێریش دەیڵێت مەسەلەكە سیاسی و لەبەر كورد بوون و بەهۆی كوردایەتی و ئامانجەكە لەشكۆدانی خەڵكی كوردستان و هەرێمی كوردستان ڕاست نییە.

راستییەکە بەنسبەت بەغداوە، بەشێكی پەیوەندی بەبونیادی هەر لەسەرەتاوەی دەوڵەتی عیراقەوە هەیە، بەسروشت بینانەكراوە بێت، تا ئەداو ڕەفتار سروشت بێت، بەشەكەی تری پەیوەندی بەلێكەوتە (تائیفی و مەزهەبی) و هەژموونی بەرژەوەندییە هەرێمایەتی و دەولییەكانەوە هەیە، بەڕامانێك لەناسنامەو شوناس و سەرچاوەی خودبەڕێوەبەری سیاسی و حیزبە عیراقییەكان، تێدەگەی فڕیان بەسەر عیراق و عیراقی بوونەوە نییە، چۆن عیراقی ئێرانی هەیە، ئاواش عیراقی سعودی هەیە، چەند عیراقی توركیایی هەیە، ئاواش عیراقی ئیسرائیلی و رۆژئاوایی رۆژهەڵاتی و عیراقی تائیفی هەیە، ئەوەی نییە عیراقی عیراقییە.

هەولێریش بێگومان لەفۆڕمێكی تردا هەروایە، بونیادی دەسەڵاتەكەی بونیادێكی رووکەشی تەموومژاوی و چەند فاقییە، ژێرخانی تاڵانفرۆش كردوە، سەرخانیشی نییە، هەرێمەكەی لەتكردوە، لەگەڵ دوو بەڕێوەبەریی نییە، چارەی ناوەندی ناوێ‌ دژی ناناوەندیشە، داوای كۆمەك لەخەڵك دەكاو خۆیشی بەناوی دەزگەو دامەزراوی خێرخوازی بانگەشەی حیزبی دەكات، داوا لەخاوەن موڵكەكان دەكات لەمانگانەی موڵكەكانیان لەسەر كرێنشینان خۆش بن، خۆیشی ئازایەتیی ئەوەی تیادا نییە لەرێگەی هەڵگرتنی زەڕیبەی ساڵانەوە هاوكاری بكات، سەتان هەزاری لەپاڵ مووچەخۆراندا كردوە بەمشەخۆر و پاسەوانی سنووری قومارخانە و گەندەڵخانە تایبەتییەكانی بەرپرسان بەناوی باخ و باخدارییەوە، پڕوپاگەندەی چاكسازیش دەكات دەسەڵاتی لادانی كەسیش لەم شڕەخۆرانەی نییە، چارەی لەبەغدایە، ڕوی لەئانكارایە، لە (كەتافەوە تا ڕیبات)، لەحیزبیەوە تا حیزب، لەبڕیارەوە تا جێبەجێکردن، لەسیاسەتەوە تا دیبلۆماسیەت، لە ئەنجامدانەوە تا بەڕێوەبردن، مریشكەو هەڵپەی هێلكە قاز كردن دەكات، ئەم خۆ بەزۆر زانینەو هیچش لەبارا نەبووییە لەحكومڕانێتی كردندا هزرێكی شەڕفرۆشە جەڵەبییە، ئەم مۆدیڵە هەڵخڕێنەرە حازر بەدەستە خۆپاساودەرو ڕۆمانسیەتە لەكوردایەتی، زادەی خۆبەكەمزانی دەرون فەرهەنگی تاكڕەهەندگەرای سیاسیە.

حكومەت خۆی بەچی دەزانێ‌! دەسەڵاتی ڕاستەقینە دەبێ‌ بیانووبڕ و ڕاستگۆبێ نەك پاساودەر و درۆزن، ئەگەرچی بەهۆی ئەم هەژموونە سوونەتی و مەزهەبی و خیڵەكییەی سازێنراوەو بەردەوام بەرهێنانەوەی بۆدەكرێ، ئەوەی پێیدەگوترێ‌ خەڵک نائامادەیە، ئەوەی پێیدەگوترێ‌ ڕای گشتی كەمخوێنە، بەڵام ئەمە ڕەنگە هەتا سەر نەتوانێ‌ ببێتە هۆی مانەوەی و خۆگری و خۆڕاگری ئەم حكومەتانە لەبەردەم ویستی خەڵكیدا، ئەگەر حكومڕانێتیكردن ئاواهی بێت لەڕاستیدا بەهەمووان دەكرێت، حكومەتێك دوای ئەم هەموو ساڵە جگە لەوەك پێویست نەبونی كارەباو ئاو، ڕێگەوبان، خزمەتگوزارییە جیاكانی تر، نەتوانێ‌ مووچەی فەرمانبەرەكانی بدات، دوای ئەو هەموو ساڵە بەهۆی گەندەڵی و قۆرغكاری نەتوانێ‌ وەك هەر هاونیشتمانییەكی ئاسایی بەپای خۆی بەناو بازاڕو خەڵكیدا بگەڕێ‌ و بڕوات، شەرمە خۆی بەحكومەتی خەڵك بزانێ‌ و گۆڕەپانەکە چۆڵ نەكات.

جوت حكومەتێك" بەغدا و هەولێر " بێ گومان ئاساییە نەتوانن متمانە بەیەكتری بكەن و بەم هۆیەیشەوە نەتوانن بسازێن، ئەوان یەكتر باش ناسدەكەن، بەڵام ئەوەی ئاسایی نییە هێشتا هەبێ‌ ئەمانە ناس نەكات، هێشتا هەبێ‌ متمانە بەتەبلیغات و ڕاستاندنی درۆكانیان بكاو تەیدیان بكا.

ماڵپه‌ڕی ئه‌رسه‌لان مه‌حمود