په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

٢٧\٣\٢٠١١

ژنان و بڕیارەکانى حکومەت.


بەسۆز فواد کەمال  


لە ولاتە رۆژهەڵاتییه‌کان ژنان لە بڕیارداندا پێگەیەکى ئەوتۆیان نییه‌ و هەمیشە بڕیارى رەگەزى بەرامبەر زاڵ بووە بەسەر بڕیارى ژنان، ئەمەش دەگەڕێته‌وە بۆ هۆکارى کومەڵایەتى و ئاینى، هەرچەندە به‌ بەراورد له‌گەڵ ساڵانى رابردوو ئەم پرسە گۆڕانکاریی زۆرى بەسەرداهاتووە بەڵام هێشتا ژنان نەگەیشتوونەتە ئەو راده‌یه‌ى کە بڕیِارى خۆیان لەسەر پرسە چارەنووسازه‌کانی ژیانى خۆیان بدەن.

 

رەنگە هەندێک کەس پێیان وابێ ژنان لە ماڵەکانیان خاوەن بڕیارن و هەر بڕیارێک بدەن پیاوان ملکەچى دەبن، بەلام لە راستییدا ئەو جۆرە بڕیارانەى کە پەیوەندیی بە جوانکاریی ناو ماڵ و رازاندنەوەی هەیە پیاوان هیچ بڕیارێکیتریان پى نەبێ ئەنجا جێگه‌ى خۆى دەگرێ، ئەوه‌ش دەگەڕێته‌وە بۆ ئەوەى ژنان زۆربەى کاتەکانیان لە چواردیوارى ماڵه‌کانیان بەسەر دەبەن. تەنیا مافى ئەوه‌یان هەیە کە بڕیار لەسه‌ر رازاندنەوە و چۆنیەتى بەرێوەبردنى ماڵەکانان بدەن، بڕیارى کڕینى کاڵاکانى ناو ماڵیش ئەگەر لە لایەن پیاوەکانیان پەسەند نەبێ، بە دڵنییاییەوە رێگریی لێ دەکەن، زور جاریش بە بێ ئەوەى دیالۆگ و لە یەکگەیشتن هەبێ لە نێوانیان پیاو بڕیارى خۆی ده‌دا.


لە بوارەکانى ترى ژیانیشدا ژنان هەمان پێگەیان هەیە، بە تایبەتى لە بڕیارى سیاسى چونکە بەشداریپێنەکردنى ژنان و زەمینەخۆشنەکردن بۆ ئەوەى کە بتوانن رۆل و کاریگەریی خۆیان هەبێ. ئێستا ده‌توانم بڵێم گەورەترین کیشە کە ژنانى بێزار کردووە دەرچوونى ئەو هەموو کچ و ژنانەیە کە خوێندنیان لە زانکۆ و پەیمانگاکان ئاماده‌ییه‌کان تەواو کردووە، لە چوارچێوە داخراوەکانى مالەَکانیانن و چاره‌نووسیان داوەتە دەست قەدەر، چونکە زەمینەیەکى لەبار نەهاتۆتە ئاراوە کە ژنان لە کەرتى تایبەت کار بکەن، ئەوه‌ى کە هەیە چەند کۆمپانیایەکى بچووکە ئەویش لەبەر خزم خزمینەوە هەموو کەسێک هەلى کاریان بۆ نارەخسێ.

 

پێویستە رێکخراوەکانى ژنان ئەو دەزگا و سەنتەرانەى لە بوارى خزمەت بە ژنان کار دەکەن هەوڵ بدەن کە حکومەت زیاتر زەمینە بۆ دامەزراندنى ژنان برەخسینێ و رێژەى زیاتر بۆ ژنان تەرخان بکرى بۆ دامەزراندن، چونکە پیاوان کەمتر بێکار دەبین و دەتوانن لە هەموو شوێنەکاندا کار بکەن، بەو پێیەى کە پیاوان زیاتر لە دەره‌وه‌ن بۆیە هەلى کارکردنیان زیاتر بۆ دەرەخسێ. ئێمه‌ى ژنان چاوەرى بڕیارى حکومەتین کە لە چوارچێوەى ماڵه‌کانمان دەرمانبێنن و بەشدارى پرۆسە کارگیرییەکانى ولات بکه‌ین و لە بڕیارداندا پێگەمان دیار بێ.

 

 

sozfuad@yahoo.com

 

 

 

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک