١١\١٢\٢٠١٥

لەشکرکێشیی تورکیا و پیلانی پارتی دیموکراتی کوردستانی عێراق.

جەلال محەمەد    

لە ڕۆژانی ٥ و ٦/١٢/٢٠١٥دا ھەزاران جەندرمەی تورک بە جۆرەھا چەکی گرانەوە لەسەر داوای بارزانی پەلکێشی باشووری کوردستان کران ، بەشێک لەو سەربازانە بۆ شارۆچکەی سۆران و بەشەکەی دیکەشیان بەرەو باشیقەی ئێزدینشین گوێزرانەوە . بڕوانە ئەم لینکەی خوارەوە:
http://wllat-net.blogspot.nl/2015/12/blog-post_43.html

مەبەست لە ھێنانی سوپای داگیرکەری تورک.

لە ھیچ کەسێک شاراوە نییە کە دیرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستانی عێراق لێوان لێوە لە ھاوکاریکردنی داگیرکەران و پەلکێشکردنی سوپاکەیان بۆسەر کوردستان و لاوازکردنی شۆڕشگێڕان .

ئەم باسە پەیوەستە بەم پەلکێشکردنەی سوپای تورکەوە ، لەبەرئەوە لە باسەکە لانادەم و ناچمە سەر باسی گرێدراویەکانی پارتی و بارزانی بە داگیرکەرانی دیکەوە .

لە ساڵی ١٩٩٢ بە دواوە دەیان جار پەلکێشی سوپای تورک بۆ قوڵایی باشووری کوردستان کرا ، تەنانەت لە ساڵی ١٩٩٥ وە بەشێکی بەرفراوان لە ناوچەکانی بادینان ( بامەڕنێ ، شێلادزە ، کانیا ماسی ، ئامێدی ، باتوفە ، بێگۆڤا ، دێرەلوک و ھتد. ) کرانە سەربازگە بۆ دەوڵەتی تورک .

ھاوکات لە ڕێگەی سەدان کۆمپانیای تورکیەوە ناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی بارزانی شێوەی نیمچە پارێزگایەکی تورکیان بە خۆیانەوە بینی و دەیان خوێندنگەی تورکیش لە پارێزگاکانی ھەولێر و دھۆک لە ڕێگەی فەتحوڵا گولەنیەکان و بە ھاوکاری ڕاستەوخۆی بارزانی کرانەوە . بەڵام پەلکێشکردنی ئەم جارەی سوپای تورک زۆر جیاوازترە لە ڕابردوو و گەلێک مەبەستی دوولایەنەی تورکیا و بارزانی تێدایە .

مەبەستەکانی بارزانی.

١- دووپاتکردنەوەی وەفاداری بۆ دەوڵەتی تورک .
بە تایبەت لە دوای ساڵی ٢٠١١وە بارزانی زیاتر وەک کارمەندێکی دەوڵەتی تورک دەرکەوتووە نەک وەک خەمخۆرێکی دۆزی کورد و بە جۆرەھا شێوەش لە خزمەتی ئەو دەوڵەتە فاشستەدا بووە ، ئەم پەلکێشکردنەش زیاتر بۆ سەلماندنی دڵسۆزیەکانی بارزانییە بۆ حکومەت و دەوڵەتی تورک .
٢- شاردنەوەی سەرکەوتنەکانی کوردان لە ھەڵبژاردنەکانی تورکیادا .
سەرکەوتنەکانی ھەدەپە لە دوو ھەڵبژاردنی یەک بە دوای یەکی تورکیادا وەک شۆکێک وابوو بۆ بارزانی ، چونکە سەرانی پارتی ھەم لە ڕێگەی ڕاگەیاندنەوە و ھەم لە ڕێگەی کۆمەککردنی ئەردۆغان بۆ پڕوپاگەندەی ھەڵبژاردن و ھەم وەک چەواشەکاری کۆمەڵگا زۆر لە ھەوڵدا بوون کە ھەدەپە نەتوانێت بەربەستی ١٠% دەرباز بکات .
٣- کەمکردنەوەی کاریگەریەکانی داستانی کۆبانێ و سەرکەوتنەکانی گردە سپی .
بارزانی زۆر دڵی بەوە خۆش بوو کە چەتەکانی داعش بەھۆی گەمارۆدراوی کۆبانێوە بتوانن ئەو شارە داگیربکەن و لە ڕێگەی ئەو داگیرکردنەوە تەسلیمکاریەکەی شەنگالی پێ بشارێتەوە . بەڵام نەک کۆبانێ نەکەوت بەڵکو شەرڤانان توانیان گردە سپیش ڕزگار بکەن و بۆ ھەتا ھەتایە ھەم گەمارۆی سەر کۆبانی نەھێڵن و ھەم کانتۆنی کۆبانێش بە کانتۆنی جزیرەوە گرێ بدەن . کە ئەم سەرکەوتنانەش ھەم لە نێو کوردان و ھەم لە جیھاندا دەنگدانەوەی زۆری داوەتەوە و کاریگەری زۆریشی لە نێو کوردان و ئازادیخوازانی جیھاندا بەجێ ھێشتووە .
٤- کپکردنی دەنگی ئازادیخوازانەی ئێزدیەکان .
بە سەرپەرشتی تورکیا و لە ڕێکەوتنێکی نھێنی نێوان پارتی و داعشدا شەنگال تەسلیم کرا ، بەڵام لە خۆ بوردەیی گەریلا و شەرڤانان ئەم پیلانەی ھەڵوەشاندەوە و لە ١٢/١١/٢٠١٥دا توانیان شەنگاڵ ڕزگار بکەن ، ئەم سەرکەوتنە لە مێژووی ئێزدیەکاندا وەرچەرخانێک بوو و ھاندەرێکیش بوو تاکو بیر لە ئازادی بکەنەوە و لە ھەوڵی دامەزراندنی بەڕێوەبەرایەتیەکی سەربەخۆدا بن . سەرکەوتنی ئەم ھەنگاوەش ئەگەر لە ئایندەیەکی نزیکیشدا نەبێت ئەوا لە ماوەی چەند ساڵێکدا ھەم پێگەی بارزانی تەواو لە باشووری کوردستاندا لاواز دەکات و ھەم بە دووری نازانم کە بارزانیش ڕاپێچی بەر دادگا نەکات لەسەر تەسلیمکردنی شەنگال .
٥- ڕێگریکردن لە زیاتر پێشکەوتنەکانی ڕۆژاوای کوردستان .
سەرکەوتنەکانی یەپەگە و یەپەژە ، گۆڕینی سیستەمی خوێندن ، بە سیستەمیکردنی دامەزراوەکانی ڕۆژاوا ، زاڵبوون بەسەر گرفتەکان و دەیان ھەنگاوی دیکە ، خەونی لە مێژینەی بارزانی زڕاند و لە ڕێگەی پەلکێشکردنی سوپای تورکەوە دەیەوێت پێش بەو پێشکەوتنانە بگرێت .
٦- ترساندنی لایەنە کوردیەکان .
لە دوای کۆتایھاتنی سەرۆکایەتی ھەرێم ، ڕۆژانە پارتی لە پیلانگێڕیدایە بۆ دووبارە دانانەوەی بارزانی بە سەرۆک ، کە ئاژاوەگێڕیەکانی خورماتو و پەلکێشکردنی سوپای تورکیش لەو چوارچێوەیەدا جێگە دەگرن ، تاکو ئەگەر لە ڕێگەی پیلانگێڕیشەوە ئەو داخوازیەی بۆ مەیسەر نەبووبێت ئەوا بتوانێت لە ڕێگەی سوپای تورکەوە لایەنە ناڕازیەکان بترسێنێت و جارێکی دیکە بکرێتەوە بە دەسەڵاتداری بێ ڕکابەر .
٧- کپکردنی دەنگی جەماوەر .
لە سایەی دەسەڵاتەکەی بارزانیەوە باشووری کوردستان دووچاری گەورەترین قەیرانی دارایی و پاشاگەردانی ھاتووە ، ھەموو خزمەتگوزاریەکان پەکیان کەوتووە و بۆ ماوەی ٤ مانگیشە دەست بەسەر قوتی میلەتدا گیراوە ، ئەم ڕەوشەش ناڕەزایەتی جەماوەری بە دوای خۆیدا ھێناوە و ڕۆژانە داواکاری گەل بۆ گەڕاندنەوەی قوتی زەوتکراویان لە زیادبووندایە ، بارزانی دەیەوێت لە ڕێگەی پەلکێشکردنی سوپای تورکەوە دەنگی ناڕازیبوان کپ بکاتەوە .
٨- دابەشکردنی ھەرێمی کوردستان و گەڕاندنەوە بۆ دوو ئیدارەیی .

بارزانی زۆر باش درکی بەوە کردووە کە ڕۆژ لە دوای ڕۆژ بۆشایی دەکەوێتە نێوان دارودەستەکەی و جەماوەری باشووری کوردستانەوە ، بۆئەوەی درێژەش بە دیکتاتۆری خۆی بدات پێویستی بە دابەشکردنی باشووری کوردستان و دوو ئیدارەیی ھەیە . قەتڵوعام کردنی خۆپیشاندەرانی ناڕازی ، کودەتا بەسەر پەرلەمان ، دەرپەڕاندنی وەزیرەکانی بزوتنەوەی گۆڕان و ڕێگەگرتن لە سەرۆکی پەرلەمان بەشێکە لەو ئامادەکاریانە .

مەبەستەکانی تورکیا.

١- خەوبینینی تورکیا بە ویلایەتی موسڵەوە .
تاکو لە ڕێگەی ئەم پەلکێشیەوە ( بە چاوساخی پارتی دیموکرات ) بتوانێت قوبرسێکی دیکە بەرھەم بێنێت و بەم داگیرکاریەی بەشێک لەو خەونە دێرینەیەی بێنێتە دی .
٢- ھاوکاری گەیاندن بە چەتەکانی داعش .
پاش سەرکەوتنەکانی کۆبانێ و ڕزگارکردنی گردە سپی ، سنووری داعش بە تورکیاوە تەواو کەم بویەوە ، خۆ ئەگەر بێتو جەرابلوس و عەزاز ئازاد بکرێن ئەوا بە تەواوەتی ڕێگەی ھاوکاریگەیاندنی تورکیا بە داعش کۆتایی پێ دێت ، لەبەرئەوە تورکیا دەخوازێت پێش ڕزگارکردنی عەزاز و جەرابلوس ڕێگەیەکی دیکە بۆ ھاوکاری گەیاندنە داعش بدۆزێتەوە ، ئەو ڕێگەیەش باشووری کوردستانە .
٣- ڕێگەگرتن لە ئاشکرابوونی ھاوکاریەکانی تورکیا بۆ داعش .
ئەگەر بێتو موسڵ ھاوشێوەی شەنگال لە لایەن گەریلاوە ڕزگار بکرێت ئەوا تەواوی بەڵگەی ھاوکاری تورکیا بۆ داعش و ھاوپەیمانی پارتی و داعشیش دەکەونە دەست گەریلا و ئاشکرا دەکرێن . ئەم ھەوڵدانەی تورکیاش بۆ ئەوەیە تاکو لە ڕێگەی ئەم لەشکر کێشیەوە بتوانێت ئەو بەڵگانە لە ئاشکرابوون بپارێزێت ( تەنانەت ماوەیەک بەر لە ئێستا بارزانی ڕایگەیاند کە ئامادەیە ھێز بنێرێت بۆ شاری ڕەقەی سوریا ، کە ئەم ئامادەیی دەربڕینەش ھەر لەو چوارچێوەیەدا بوو تاکو ئەو بەڵگانە نەکەونە دەست شەرڤانان ) .
٤- ئاژاوە سازکردن لە نێوان لایەنە کوردیەکاندا .
لەشکرکێشی سوپای تورک ناکۆکی نێوان لایەنە کوردیەکان زیاتر قوڵ دەکاتەوە و دوور نییە کە نەبێتە ھۆی ڕوو بە ڕووبوونەوەی چەکداریش ، چونکە ئەم لەشکر کێشییە لە لایەن جەماوەرەوە جێگەی قبوڵکردن نییە ، ناڕازیبوونی جەماوەریش دەبێتە فشارێک بۆسەر لایەنەکانی دیکە تاکو دژ بە تورکیا ھەڵوێست بنوێنن ، پارتی و لایەنە ئیسلامیەکانیش لە سەنگەری تورکیادا جێگە دەگرن ، بەم شێوەیە ناکۆکی نێوان لایەنەکان زیاد دەکات .
٥- ڕێگریکردن لە خۆ بەڕێوەبەری شەنگال .
ئەگەر خۆ بەڕێوەبەرایەتیەک لە شەنگالدا ساز ببێت ئەوا ھەم پێگەی پەکەکە بەھێزتر دەبێت و ھەم کانتۆنەکانی ڕۆژاواش سەقامگیرتر دەبن ، لەبەرئەوە تورکیا بەم سەرەڕۆییەی دەیەوێت پێش لەو خۆ بەڕێوەبەرایەتیە بگرێت .
٦- سنووردارکردنی گەشە سەندنی پەکەکە لە باشووردا .
پاش ھێرشەکانی داعش بۆسەر باشووری کوردستان و بەشداریکردنی چالاکانەی گەریلا لە بەرپەرچدانەوەیاندا ، سۆزی جەماوەر بۆ پەکەکە دەیان جار زیادی کردووە و فکرەی ئاپۆیی وەک باشترین چارەسەری لە مێشکی زۆربەی جەماوەردا ڕەنگی داوەتەوە ، تورکیاش زۆر ترسی لە بڵاوبوونەوەی فکرەی بەڕێز ئۆجالان و گەشەسەندنی زیاتری پەکەکە ھەیە ، لەبەرئەوە لە ڕێگەی ئەم لەشکر کێشیەوە دەیەوێت سنوورێک بۆ گەشەکردنی پ.ک.ک دابنێت .
٧- ڕزگارکردنی بەعسی و سونەکان لە تێکشکاندن .
بە شێوەیەکی گشتی بەعسی و سونەکان وەک فریاد ڕەسێک داعشیان پەسەند کردووە بە تێکڕایی پاڵیان بەم ھێزە دژە بەشەریەوە داوە تاکو بتوانن جارێکی دیکە لە ڕێگەی تۆقاندن و مرۆڤ سەربڕینەوە بێنەوە سەر دەسەڵات ، بەڵام تێکشکاندن و پاشەکشەی ڕۆژ لە دوای ڕۆژی داعش ھیچ ئومێدێکی بۆ دووبارە دەسەڵاتداری بەعسیەکان نەھێشتەوە و دوور نییە کە لە داھاتوودا دەسەڵاتداری شیعەکان بگاتە ناوچە سونەنشینەکانیش ، کۆتایھاتنی بەعسیەکانیش بە زیانی تورکیا تەاو دەبێت ، لەبەرئەوە تورکیا بۆ ڕێگریکردن لە تێکشکاندنی سونە بەعسیەکان دوا پەلەقاژە دەکات .
٨-زیاتر پارچەکردنی ھەرێمی کوردستان .

ئەم لەشکرکێشییە ھاوکاریکردنێکە بۆ بارزانی تاکو بتوانێت باشووری کوردستان دابەشی دوو ئیدارەیی بکاتەوە و ھەرێمی کوردستان بۆ دوو بەش پارچە ببێت.
 

ماڵپه‌ڕی جه‌لال محه‌مه‌د

_________________________________

هەموو بابەتەکان دەربارەی ''داعش'' لێرە ببینە:

www.emrro.com/dosyeydahish.htm