په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

۴\٥\٢٠١٠

له‌ یادی بیست و دوو ساڵه‌ی

تاوانی کیمیابارانکردنی گونده‌کانی گۆپته‌په‌ و عه‌سکه‌ر و ئه‌نفالی چواردا،

تاوانکارانى ئه‌نفالی چوار بۆ دادگا.


لە یادی ئەنفالی چواردا قاسما ئاغای کۆیە پێویستە تەسلیم بە دادگا بکرێت.


22 ساڵ پێش ئێستا و له‌ ڕۆژی 3-5-1988 فڕۆکه‌کانی‌ رژێمی به‌عس به‌ گازی کیمیاوی گونده‌کانی گۆپته‌په‌ وعه‌سکه‌ر و ده‌وروبه‌ریان وه‌ک سه‌ره‌تای ده‌ستپێکی پرۆسه‌ی ئه‌نفالی چوار بۆرومان کرد. له‌ ئاکامی کیمیابارانه‌که‌دا نزیکه‌ی 200 هاووڵاتی شه‌هید و ژماره‌یه‌کی زیاتر بریندار بوون ، که‌ ڕۆژی دواتر ئه‌وانیش له‌ چوارچێوه‌ی پرۆسه‌ی ئه‌نفالی چواردا بێسه‌روشوێنکران .


له‌ رۆژی 4-5-1988 دا هێزه‌کانی ڕژێم به‌ پێشڕه‌وی جاشه‌کان له‌ 21 قۆڵه‌وه‌ په‌لاماری ناوچه‌که‌یان دا، له‌ ئه‌نجامدا زیاتر له‌ 20000 هاووڵاتی ئه‌نفالکران. هه‌ر له‌ چوار چێوه‌ی ئه‌و ئۆپه‌راسیۆنه‌دا 3 هاووڵاتی کورد له‌ نزیک شاری کۆیه‌ و له ڕۆژی 13-5 له‌ قوڵایی ئاسمانه‌وه‌ له‌ ڕێگای فڕۆکه‌ی کۆپته‌ره‌وه‌ فڕیدرانه‌ خواره‌وه‌ .


مخابن وێڕای ئه‌وه‌ی تاوانکارانی ئه‌نفالکردنی جه‌ماوه‌ری ئه‌و ناوچه‌یه‌ش لێیان نه‌پرسرایه‌وه‌ و بڕیاره‌کانی دادگایان به‌سه‌ردا جێبه‌جێ نه‌کرا ، که‌چی ده‌رکه‌وت یه‌کێک له‌ تاوانکارانی بۆردومانی ده‌ڤه‌ره‌که‌ به‌ ناوی که‌ریم سه‌بتی له‌ لایه‌ن ینک " ه‌وه‌ ئازاد کراوه‌، که‌ ده‌بوایه‌ له‌به‌رده‌م دادگای ئه‌نفال دا ئاماده‌ بوایهوهاوکات بە پیً زانیارییەکان ئێمە قاسما ئاغای کۆیە گەورە تاوانباری سەرسەختی ئەنفالی 4 ئێستا لە لایەن پارتی دیموکراتی کوردستانەوە داڵدە دراوە ،کە ئەمەش سوکایەتییە بە قوربانیانی ناوچەکانی ئەنفالی 4. .

ئێمه‌ له‌ یادی 22 ساڵه‌ی تاوانی کیمیابارانکردنی گوندی گۆپته‌په‌ و ئه‌نفالی چواردا داوای لێکۆینه‌وه‌ له‌سه‌ر ئه‌و سکانداڵه‌ ‌ ده‌که‌ین .
هاوکات داواکارین لێکۆڵینه‌وه‌ له‌ هه‌موو ئه‌وبه‌رپرسانه‌ بکرێت که‌ له‌ سه‌رو به‌ندی پروسه ى ئه‌نفال کردنه کاندا فه‌رمانی به‌زۆر مانه‌وه‌ی خه‌ڵکیان دا و نه‌یان هێشت جه‌ماوه‌ر له‌ بازنه‌ی ئه‌نفالی چوار خۆیان ڕزگار بکه‌ن، که‌ ده‌کرا ئه‌زموون له‌ زیانه‌کانی ئه‌نفالی 3 وه‌ربگیرابایه و قه‌باره‌ی زیانه‌کان که‌متر بوایه‌ له‌وه‌ی که بهو شیوهیه کهوتهوه ‌.
دیسانه‌وه‌ بۆ جارێکی دی و وه‌کو ساڵانی پێشتر ، کۆمه‌ڵێک داواکاری خه‌ڵکی ده‌ڤه‌ره‌که‌ ده‌خه‌ینه‌ به‌رده‌ست ڕای گشتی و ده‌سه‌ڵاتی کوردی :

گرنگی به‌ ژیانی که‌سوکاری ئه‌نفالکراوانی ده‌ڤه‌ره‌که‌ بدرێت ، هه‌موو ئیمتیازاتێکی شه‌هیدانه‌یان بۆ دابینبکرێت له " خانوو، موچه ، خویندن ، .... " .
گونده‌کانی ناوچه‌که‌ ئاوه‌دان بکرێته‌وه‌ و خزمه‌تگوزارییان بۆ دابینبکرێت له‌ ڕێگاو بان و نه‌خۆشخانه‌ و قوتابخانه‌ و ئاو کاره‌با……. هتد.
مۆنمێنت بۆ ئه‌نفالکراوانی ناوچه‌که‌ دروستبکرێت .
ڕوفاتی قوربانییه‌کانیان بۆ بهێنرێته‌وه‌ .
یاسای بڕیاردراو به‌سه‌ر تاوانکارانی ئه‌نفالدا جێبه‌جێبکرێت و ئه‌و به‌ڵێنانه‌ی سه‌رۆک کۆماری ئێراق به‌ کۆمیته‌ی داکۆکی له‌ قوربانیانی ئه‌نفالی دا سه‌باره‌ت به‌ جێبه‌جێکردنی بڕیاره‌کانی دادگای باڵای تاوانه‌کان به‌ ته‌واوی جێبه‌جێیان بکات .
ئه‌و جاشانه‌ی که به‌شداری ئه‌نفالی چواریان کرد و ئه‌و پێشمه‌رگانه‌ی له‌سه‌رو به‌ندی ئه‌نفالدا ته‌سلیم بوونه‌وه‌ و تاوانیان ئه‌نجامدا، دادگایی بکرێن .

سەرۆک کۆماری ئێراق بە ناوی کۆماری ئێراقی فیدراڵەوە داوای لێبوردن لە قوربانیان بکات .

ئێمە لە یادی ئەنفالی چواردا پشتیوانی تەواوی داخوازەکانی کەسوکاری قوربانیانی ناوچەکە لە قەرەبووکردنەوە و داوای لێبوردن و دادگایی تاوانباران و ئاوەدانی ناوچەکە دەکەین .

لێره‌دا ناوی به‌شێک له‌ و تاوانکاره کوردانه‌ بڵاو ده که ینه وه که به شدارى برۆسه ى ئه‌نفالی چوار یان کرد .
هیوادارین بۆ ته‌واوکردنی لیسته‌که‌ په‌یوه‌ندیمان پێوه‌ بکه‌ن :

1. قاسم ئاغای کۆیه‌ .
2. سعید محمود باریکه‌ .
3. شێخ مه‌جید شێخ بایز .
4. جیهان موسا .
5. تحسین شاوه‌یس.
6. هادی شاوه‌یس .
7. شێخ حوسێن شێخ سه‌عید .
8. حمید سلێمان .
9. شێخ ڕوناک
10. بایز ئاوڕه‌حمان
11. عومه‌ره‌ بچکۆل .
12. حه‌مه‌ده‌مین که‌وا شۆڕ .
13. عومه‌ر ئیسلامی .
14. عه‌دنان عه‌بدوڵا .
15. مه‌لا عوزێر .
16. مه‌مه‌ند قه‌شقه‌ .
17. عه‌قید حه‌مید .
18. بورهان شوانی .
19. مسته‌فا .
20. سه‌لاح نه‌قشبه‌ندی .
21. ئه‌حمه‌د ڕه‌جه‌ب .
22. شێخ جه‌لال ساڵه‌یی .
23. حاجی عه‌لی نه‌بیاوه‌ .
24. عه‌به‌ که‌رکووکی ( عبدالله‌ کاکه‌مین ) .
25. فه‌تاح کتکه‌یی .
26. که‌ریم قایه‌باشی .
27. سه‌لاح شینه‌ .
28. شێخ عاسی زێباری .
29. قادر قه‌ره‌وه‌یسی .
30. قاسم دڕه‌یی .
31. حه‌مه‌ی شێخ عه‌بدوالکه‌ریم .
32. ره‌حمان کاوانی .
33. عه‌بدوالخالق سه‌لیم .
34. فارس که‌ریم .
35. قاسم ڕه‌شید .
36. مام ئه‌سوه‌د .
37. مشیر ئاغا .
38. حه‌مه‌ پۆخچی .


چاودێری کوردۆساید - چاک
2-6-2010
www.chak.be , www.kurdocide.org

chak_org@yahoo.com