|
لەیادی شاعیرێکى
شیعرناسکدا.
دیار که‌مال چەرمەگا
 زۆرن
ئەوکەسانەى کە بە سەلیقەیى و خامە ڕەنگینیان دەبنە میوانى دڵى هەموو
شعر دۆستێک و تاڵى دەنۆشن تا خوێنەر لەهۆنراوەکانیان تامی شیرینى
بچێژن،شەونخونى و کوێرەوەرى خۆیان دەکەنە پێخەف و بالیف بۆ خەوى
هەوادارانی ووشەى عیشق و ئەوین.
بەڵێ یەکێک لەو شاعیرە شیعر ناسکانەى ناو دنیاى شیعرى کلاسیکى کوردی
مامۆستا (کەمال ئەسعەد چەرمەگا)یە،کە هەر لەتافی لاوێتیدا خولیایى
نوسینی شیعرى لا دروست دەبێت و شەوانە دەبێتە دەستلەملى ووشەى جوانى
کوردی و دەیکات بە یاقوت و مروارى و پێشکەش بە خۆشەویستانى دەکات.
شاعیر لەساڵى (1945) لە گوندی چەرمەگاى سەربەناحیەى سورداش لە شارى
سلێمانى هاتۆتە دنیاوە لە تەمەنى شەش ساڵیدا دەبێت باوکی کۆچى دواى
دەکات بۆیە هەر لەمنداڵیەوە بەرپرسیارێتى خوشک و براکانى دەکەوێتە
سەرشان ئەمەش دەبێتە هۆى ئەوەى کە نەتوانێت خوێندن تەواو بکات کە
ئەوکات قوتابى دەبێت لە خوێدنگاى (خالیدیە)،لەساڵى شەستەکان تەواو
دەچێتە ناو دنیاى شیعر نوسینەوە سەرەتا دەکەوێتە بەر کاریگەرى شیعرە
رۆمانسیەکانى (ئەحمەد هەردى،جمال شارباژێرى) کە دۆستایەتیەکى پتەوى
لەگەڵیاندا دەبێت،لەدوایشدا بەشیعرە تەێەوف ئامێزەکانى (حەسیب قەرەداغی)
سەرسام دەبێت،ساڵى (1989) یەکەمین نامیلکەى خۆى بەچاپ گەیاند بەناوى (شەونامەکان)
کە کۆمەڵێ شیعرى جوان و ناسکى پێشکەش بەشاعیروشیعردۆستان کرد.
شاعیر تاکو هەشتاکانیش شیعرى ناوەرۆک نوێى لەقاڵبی کۆنەکلاسیکی دارشتوە
بەهەمان دەڕبرین و کەرەسەى وشەى فەرهەنگى شیعرى کۆن هۆنراوەکانى
دادەرێژێت،بەڵکو چووە بەدەربڕینی ناسک و نۆى وشەى ئاوازدارى سوک و
ناوەرۆکى پتەوى بۆ شیعرەکانى خوڵقاندوە بۆ نمونە لە شیعرێکدا کە لەساڵى
1971 ە لە گۆڤارى برایەتی بڵاویکردۆتەو لەژێر ناونیشانى (دنیا) تێیدا
دەڵێت:
کارى دنیا سەیرە،هەندێ گۆشت و پاقلاوەى ئەوێ
کۆشکى بەرزى پڕلەساقــی و مێزى رازاوەى ئەوێ
ورگى تێر و باخەڵى پڕ قاسەکەى پــڕبێ لەزێـڕ
دیوەخان و ژینی شادی،چایچی و قاوەى ئــــەوێ
تاکو لەدێڕى چوارەمدا دەڵێت:
هێندێ دڵسۆزى وڵاتـــــن هەربەدەم نەک کردەوە
سوودى خۆى تیابێ لەئاشتى دوورە ئاژاوەى ئـەوێ
شاعیر لەهەشتاکاندا وردە وردە خۆى لەسەرواى ستونی دوور دەخاتەوەو
دەکەوێتە سەر شیعرى جووت سەروا دانان هۆنراوەیەکى بەناوى (ئاوێنەى ژیان)
دادەنێ و بەبیروبۆچونێکى فەلسەفیەوە ناوەرۆکى شیعرەکانى ئاودەدات و
لەسەرەتادا دەڵێت:
خەفەت ناخۆم ئەوەى دوێنێ مەبەستم بوو لەدەستم
چوو
وەکو خوێن هاوسەرى ژین و بەرام و بۆنى هەستـــم بوو
تاکو لەکۆتاییدا دەڵێ:
ئەوەى دوێنێ کەئاسودەو بەکامی دڵ ژیـــاژینی
بەتەنیا چاکەکەى ئەمڕۆ لەگۆڕا بۆتە پەرژینی
نەبوون و بوون نەویى و بەرزیم لەلایەک جۆرە یەکسانە
کەئەنجام تێگلانێکەو شەرابــــــــی مەرگەکەى ژانە
یەکێک لەهەرە خاسیەتە جوانەکانى شاعیر ئەوەیە کە لە شیعرەکانیدا زۆر
گرنگى بە جیهانى منداڵان داوەو ئەوانیشى بێبەش نەکردوە لە شیعرە
ناسکەکانى بەزمانى پاک و جوانى ئەوانەوە دواوە نەوەى نوێى بۆ رۆژى
روناک راکێشاوە لەشیعرێکدا بەناوى بووکە شوشە دەڵێ:
لای لایە شۆچ و شیرین
چاوسەوزى پەرچەم زێڕین
کۆرپە چەند خۆشەویستە
چەند بۆ دایک پێویستە
تۆش ئاوا خۆشەویستى
بۆئێستاى من پێویستى
دەهەستە بایارى کەین
نەفرەت لەبێ کارى کەین
چیرۆکى خۆش و یارى
بۆژین بکەین بە دیارى
لەشیعرەکانى شاعیر دا شیعرى نوێ لەسەر کێشى سووکى کورت بەدى دەکرێت
دەتوانین چەپکێک لەونمونە سەرکەوتوانە لەشیعرەکانى وەربگرین بەناوى (ئەگەر
ویستت):
ئەگەر ویستت
رۆژێ لەرۆژان بێیتەوە
ئەگەر ویستت
دەستی پەیمان لەناو دەستم بنێیتەوە
ئەگەر ویستت
وەکو جاران
بۆ شەو جێژوان بنێیتەوە
لەئێوارێوە چاوەڕێم
لەجێگەى ژوان
خۆم خامەو شیعرم لەوێم
تابەربەیان
شاعیر جگە لەوەى خزمی (عەلى باپیر ئاغا ناسراو بەکەمالى) دەبێت
دۆستایەتەکى شاعیرانە بەیەکەوە کۆیان دەکاتەوە...... کەمالى لە
شیعرێکدا باس لە کەمال ئەسعەد دەکاو دەڵێ:
کەمال ئەى چاوەکەم تۆ شاعیـــرێکى باش و هۆشیارى
هونەرمەندى لەهەڵبەستا ئەکەى هەر پەیڕەوى (نارى)
کەمالى خۆیى ئەمسالى بەشیعرت شادو دڵخۆشن
کەموکوڕى نیە هەرگیز ئەبم دائیم بەکـریارى
ئەبینم شاعیران دیوان ئەنەخشێنن بە بۆیەو ڕەنگ
بەڵام دیوانى تۆ ڕۆشن ئەبینم من بەزەڕکـــــارى
لەوەزن و قافیەو تەجنیسدا هەڵبەستى ئیـــََوەم دی
سەرم سوڕما بەڕاستى زۆر لە لەبزى خۆش و گوفتارى
قسەو هەڵبەستى تۆ شیرینە هەروەک قەندو من توتیم
گەڵە مائیل بەقەنـــــــدم وابەدڵ من ئەبمە کڕیارى
شاعیر پێش کۆچ کردنى بە چوار رۆژ دوا هۆنراوە دەنوسێت و دواى مردنى
بەماوەیەکی زۆر لەناو دەست نوسەکانیدا هۆنراوەکە دەدۆزێتەوە کەتێیدا
دەڵێ:
من چاوەرێ بووم سروەى بەربەیان
خونچەى ئومێدم گەش بکــاتەوە
خۆزگەم بێتەدى سبەینێ ژیــان
ناخۆشى دوێنێم رەش بکاتــەوە
ئەمڕۆ چارەنوس لەسەر تەوێـڵم
بەدەستی قەدەر نووسى مردنــم
وابۆ یەکجارى جێتان ئەهیـــَڵم
توخوا ئازادکەن ئێوەش گەردنم
شاعیر لەشەوێکى پایزى مات و بێدەنگى شارى هەولێردا و لەبەروارى
(2425-10-1998) کاتژمێر (12) دڵەگەورەکەى لە لێدان کەوت و بەیەکجارى
ماڵئاوایى لەشاعیر و شیعردۆستانى کرد لە قەبرستانى شێخى چۆلى لەشارى
هەولێر بەخاک سپێردار لەسەر وەسیەتى خۆى لەساڵى (2005) خانەوادەى شاعیر
لەسەر ئەرکى خۆیان دیوانى شاعیر بەچاپ دەگەیەنن لەژێر ناوى (گوڵاڵەى
پاش مەرگ) کتێبخانەى کوردى پێ دەرازێنەوە....
هەزار سڵاو لەگیانى شاعیرى شیعر ناسک و هەموو
شاعیرانى رێگاى ووشەى نیشتمان پەروەرى و عیشق و ئەوین.
|
