١٨\٩\٢٠١٣

نەوشێروان مستەفاش دەستەواژەی ''پاشماوە''ی بەکار هێنا!

تاهیر حەسەن     

لەسەروبەندی بانگەشەی هەلبژاردنی خولێکی نوێ بۆ پەرلەمانی کوردستان، کۆی لایەنە بەشداربوەکان، بەتایبەتیش بەرەی دەسەڵات و بەرەی ئۆپۆزیسیۆن، نەک کوردستان و زیندوەکان بێخەم ناکەن و بەهەشتی تەواویان بۆ دەستەبەر دەکەن، هەر بەوەندەش ناوەستن و کۆی شەهیدان و ئەنفالکاراوانیش دەخەنە نێو ئەجێندای خۆیان و ئەوانیش بێبەش ناکەن لەو پەیمانەی داویانە بۆ سەرکەوتنیان و گەشتنیان بە بردنەوەی زۆرترین کورسیەکانی نێو هۆڵی پەرلەمان.

دیارە لە نێو پڕوپاگەندەی هەڵبژاردندا، هەر هەموو حیزبەکان، ئەوانەی کەلەدەسەڵاتدان و ئەوانەشی بەشداریان لە دەسەڵاتدا کردوە، دەنگیان و هاواریان هەر بۆلای خەڵکە هەژار کراوەکەیە، چونکە باش دەزانن، کە چینی دەوڵەمەند بوو، هێندە نین تا بتوانن بە تەنیا ئەو پرۆسەیە بە ئەنجام بگەیەنن، بۆیە ئەو جێگایەش کە ناوی پەرلەمانە و ئێستا هاتوهاواریان لێ بەرزبوەتەوە تا زوو ٢١ ی مانگ بێت و هەنگاوەکان بەرەو هۆڵ بکشێت، ئەویش بە هیمەتی دەنگەدری هەژار کراو.

خەڵکی کوردستان لە مێژوی ڕابردوی خۆیدا، چەساندنەوەی زۆری بینیوە لەلایەن دەسەڵاتە شۆڤێنی و نەتەوەپەرستەکانی عێراقەوە، وە خودی ئەو دەسەڵاتانەش هەردەم ڕەگوڕیشەیەکی ڕەگەز پەرستانەیان هەبوە لە بەرانبەر خەڵکی کورد زماندا، تا دوا دەسەڵاتی دیکتاتۆری ڕژێمی بەعس. کۆی نەوەکانی پێش ڕاپەڕین ئاگادری جەوروستەمی شۆڤێنیانەی ڕژێمی بەعسی دیکتاتۆر بوون، نەک هەر خەڵکی کورد زمان، بەڵکو خودی زۆرینەی خەڵکی بەشخوراوی عێراق بێبەش نەبوون لەو چەوساندنەوە دڕندانەیەی کە لەلایەن ڕژێمی بەعسەوە دەکرایە سەریان. لێرەدا دەمەوێت ئاماژە بەو خاڵە بدەم، کە کۆی ئەو خەڵکە سیڤیل و هەژارەی گوندەکانی کوردستان، کاتێک دەسەڵاتی دڕندەی شکست خواردی بەعس، بە سوپا و هێزە تایبەتە دڕندەکانیەوە بەر بوە گیانی خەڵکی بێچارەی گوندەکانی کوردستان و، لە ڕێگەی خۆفرۆشە کوردەکانەوە بەر لێشاوی بەدناوی ئەنفال بونەوە لە ساڵی ١٩٨٨ وە، لە دوای ئەو کۆ مەرگە ساتە لە بیر نەچوانەوە، بە ڕیگای ڕێکەوت کۆمەڵێک خەڵک ڕزگاریان بوو لەو هێرشە جینۆپساید کردنەدا. مانەوەی ئەو خەڵکانە و ڕزگار بونیان لە دەست مەرگ و بە زیندوو مانەوەیان، بوون بە پاروی چەوری نێو پڕوپاگەندەی حیزبە بۆرژوا کوردیەکانەوە، هەر لە پارتی و یەکێتیەوە تا دەگات بە بزوتنەوەی گۆڕان و باڵی ئیسلامی سیاسی.

خودی ئەم سیاسیە دەگمەنانەی لای ئێمە، نەک توانست و ئاستی بیرمەندیان لەو ئاستە بەرزەدا نەبوو کە بتوانن دەیان و سەدان شیکردنەوە و پەرتوک بەرهەم بهێنن لەسەر ئەو کارە نامرۆڤانەیەی ڕژێمی بەعس، بەپێچەوانەوە، کە نازانرێت کێ دەستەواژەی پاشماوەی ئەنفالی داهێنا، کە دەستەواژەیەکی زۆر قێزەونە، تا ئێستاش سەرکردە و بەرپرسەکان هەر بەو ناوەوە، دەربڕین لەو خەڵکە ڕزگار بوە دەکەن، بێ ئەوەی بیرێک بکەنەوە لەوەی ئاخۆ ئەو دەستەواژەیە تا چەند شیاوە بۆ بەکارهێنان؟ ئاخۆ ئەو دەسەواژەیە شیاوە بۆ پاشەڕۆ یان بۆ مرۆڤ؟ تۆ بڵێی سیاسیەکانی لای ئێمە تا چەند کەسی سیاسی بن؟

نەوشیروان موستەفا، سەرۆکی بزوتنەوەی گۆڕان، ئەمڕۆ ١٦/٩/٢٠١٣ لە شارۆچکەی پێنجوێن و شارەزور و ئەو جێگایانەی دی کە بۆ پڕوپاگەندەی هەڵبژاردن بەسەری کردبونەوە،(دیارە من لە ڕێگەی کەناڵی کەی ئێن ئێن ە وە بینیم)، بۆ زیاتر بردنە پێشی لیستەکەی خۆیان، ئەجێندای دوای سەرکەوتنی بە خەڵکەکە دەگوت، لە وێشدا ئاماژەی بەوەکرد، کە ئەوان دەتوانن چی بکەن بۆ پاشماوەی ئەنفالکراوەکان. ئەوەی من دەمەوێت جارێکی تریش پێداگیری لەسەر بکەمەوە بەکار هێنانی ئەم دەستەواژە ناشیرینەیە، چونکە وشەی پاشماوە، زیاتر بۆ ئەو پاشەڕۆیانە بەکار دێت کە پیسن یان ئیتر بەکەڵکی بەکارهێنان نایەن، بۆیە گونجاو نیە سەرۆکی پارتەکان و بەرپرسەکان و زۆرجار نووسەرانیش، بیرێک نەکەنەوە لەو دەربڕینانەی کە دەخوازن بیڵێن، بەتایبەتیش دەستەواژەی پاشماوە بۆ خەڵکی ئەنفالکراو.

دەسەواژەی ڕزگار بوانی دوای کارەساتی ئەنفال، دەکرێت شیاوترین دەربڕین بێت بۆ ئەو مرۆڤە بەڕێز و خێر لە خۆ نەدیوانە. من بۆخۆم لە ساڵی ٢٠١٠ هەر لەسەر ئەو دەستەواژەیە بابەتم نوسیوە، بەڵام بەداخەوە، ڕەنگە دەنگی ئێمەومانان وا بە ئاسانی نەگاتە نێو ئەو میدیایانەی کە تەنها بەرژەوەندی خۆیان و پارتەکانیان دەزانن.

بۆرژواکان و خاوەنانی داهێنانی ناعەدالەتی کۆمەڵایەتی، ئەو چینە ناڕەوایەن لە کۆمەڵگادا، کە تەواوی جەنگەکان و کوشتارگاکان، هەر ئەوان هۆکارەکەین لە بەرپابونیدا، نیشتمان و نەتەوە لە نێو سیستەمی چەوسێنەری سەرمایەداریدا، تەنها ئەو پانتایەیە کە دەبێتە جەهەنم بۆ چینی هەژارکرا و بۆ چینی بۆرژاوا و چەوسێنەریش دەیکەن بە بەهەشت. خودی ئەو ناڕەوایەتیەی لەنێو کۆمەڵگادا بونی هەیە، و کۆمەڵگای دابەش کردوە بۆ دوو چینی کۆمەڵایەتی دژ بەیەک، تەنها بەرهەمی ئەو چینە دەسەڵاتدارە سیاسیەیە کە ڕەوایەتی دەدات بە خاوەندارێتی تایبەت و کۆمەڵگا دەکات بە قوربانی بۆ نێو بەرژەوەندی کۆمپانیا کانی کەرتی تایبەت کە خودی زلهێزانی جیهان بەڕێوەی دەبەن.

دوای زیاتر لە ٢٢ ساڵ لە تەمەنی ئەم دەسەڵاتدارانەی کوردستان، خەڵکی هەژار کراو و ئەنفال کرا و کیمیاباران کراو، نەک نەگەشتوون بە خواستە ڕەواکانی خۆیان، بە پێچەوانەوە لە ژێر هەیمەنەتی چەوسێنەرانەی ئەم پارتە بۆرژوازیانەدا، لە پێناو دانی موچەیەک یان دابین کردنی ژیانێکی زۆر سادەدا، ئەو خەڵکە ناچار کراوە کە دەبێت مل کەچی ئەو لایەنە بێت کە یارمەتی دەری بوە لە دانی ئەو موچەیە یان دابینی کردنی ئەو ژیانە ڕەزیلانەیەدا. ئاخۆ لە وەها ژیانێکدا، بونی ماف و کەرامەتی ئازادانەی مرۆڤ لە کام ئاستدایە؟ ئاخۆ هاوڵاتی ئازاد و مافی مرۆڤ لە کوێدایە لە کاتێکدا بە سەدان و هەزاران دەستی نهێنی ترسێنەر بەسەر ژیان و گوزەرانی خەڵکەوە بێت؟

لە نێو پەروەردەیەکی شکست خواردوی وەک ئەم پارتە بۆرژوازیانەدا، کوا بیر لەوە دەکرێتەوە کە بە چ شێوازێک وشە و دەستەواژەکان لە شوێنی خۆیدا بەکار بهێنرێت. ئاخۆ گەر کاک نەوشیروانیش، بە هەمان شێواز ئەو دەستەواژە نا بەجێیە بەکار دێنێت بۆ ڕزگار بوانی دەستی جینۆساید، دەکرێت چاوەڕێی کام پەروەردەی جیاواز بین لە ئایندەی سەرکەوتنی ئەو بزوتنەوەیەدا؟ ئاخۆ گەر پەروەردەی کۆمەڵگا گۆڕانی ڕیشەیی بەسەردا نەهێنرێت، ئاستی ملەکچ کردنی مرۆڤ دەساتودەستی پێبکرێت، دەتوانرێت چی لە هەلومەرجەکە بگۆڕدرێت؟

بەهیوام کۆی سیاسەتمەدارانی هەرێم بیرێک بکەنەوە لە بەکارهێنانی ئەو دەسەتەواژەیەدا؛ پاشماوەی ئەنفال یانی چی؟ ئاخۆ ئەوان پاشەڕۆن یان مرۆڤن وەک ئێوە؟

١٦\٩\٢٠١٣
ماڵپه‌ڕی تاهیر حه‌سه‌ن