په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌رۆشنبیرییلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

١٨\١٢\٢٠١٠

ئۆپۆزسیۆنی بەشدار.


هیدایەت ئیبراهیم  


سەرهەڵدانى ئۆپۆزسیۆنى ڕاستەقینە دەرئەنجامى بوونى دییموکراسیەکى ڕاستەقینەو لەدایک بووى ئەو کۆمەڵگایەیە، بەواتایەکى تر دیموکراسى ناکامل، ئۆپۆزسیۆنێکى ناڕاستەقینە بەرهەم دەهێنێت. لەچەند وتارێکى تردا ڕەخنەم لەدیموکراسى گرتووەئەم ناوچانە گرتووە، وەستایشى دیموکراسى ڕاستەقینەشم کردووە . بۆیە ئەم ووتارە تەنها هەوڵێکە بۆ تیشک خستنەسەر ئۆپۆزسیۆن لەکوردستان و هەروەها لەعێراق .

 

ئەڵبەتە لەهەرێمى کوردستان هێشتا ئۆپۆزسیۆن نەبۆتە خاوەنى مێژوو واتە تەمەنى ئۆپۆزسیۆن و سەرهەڵدانى ئۆپۆزسیۆن لەچەند ساڵێک تێناپەڕێت، بەمانایەکى تر سەرهەڵدانى گوتارى ئۆپۆزسیۆن لەدواى هەڵبژاردنى 25/7/2009ى پەرلەمانى کوردستان هاتە ئاراوە .. ئەوە جگەلەوەى کە زەمینەى پێش وەخت لەڕووى و فەرهەنگى و مەعریفیەوە تائەندازەیەک لاوازبووە لەکۆمەڵگاى کوردیدا . ئەگەرچى بوونى ناڕەزایی خەڵک و دابیننەکردنى پێداویستى و ماف و ژیانى هاوڵاتیان لە هەرێمى کوردستان ڕێگا خۆشکەربوون بۆسەرهەڵدانى ئۆپۆزسیۆن، سەربارەى رۆڵى میدیای ئەهلى و رۆشنبیران و رەخنەگران و هەروەها بوونى ڕەخنەى سیاسى و بیرو راى جیاواز لە سەرکردایەتیکردنى هێزە سیاسیەکاندا، هۆکارێکى ترى سەرهەڵدانى ئەو ئۆپۆزسیۆنە بوون ، بەدیوێکى تردا ئەمەوێت بڵێم ئۆپۆزسیۆن لەکوردستان و هەروەها هەمان ئەو ئۆپۆزسیۆنە لەعێراقدا لەبازنەیەکى نالۆژیکیدا گوزەردەکات، ئەمەش بەهۆى نەبوونى پاشخانى فیکرى و هەروەها زەمینەى سیاسی ڕاستەقینەى لەبار بۆ سەرهەڵدانى ئەو ئۆپۆزسیۆنە.

 

راستە ئەو ئۆپۆزسیۆنە خاوەنى چەندین کورسى پەرلەمانى کوردستان و چەند کورسیەکى پەرلەمانى عێراقە ، بەڵام بەشێوەیەک لەشێوەکان بەهەردوو ڕووى دراوەکە کاردەکات، بەواتایەکى تر لەکوردستان لەدەرەوەى حکومەت و خاوەنى بودجەیەسەدان ملیۆن دینارى مانگانەیەو لە هەمانکاتدا ئەگەر شنەبایەک لە حکومەتەوە بێت ئەو ئۆپۆزسیۆنە وەک ڕەشەبایەک تەماشاى ئەکەن و هەرچى حیزبە دەسەڵاتدارەکان بەلایانەوە قەشەنگ بێت ، بەلاى ئەوانەوە دێوەزمەیە. بەدیوەکەى تردا هەمان ئۆپۆزسیۆن لەعێراقدا کەبەگوتارێکى ترو بەئەجێنداو ئامانج و داوایەکى ترەوە بەشدارن لەپڕۆسەى سیاسیدا ، پآى وایە ئەبێت لەوێدا بەشداربێت لەحکومەت و خاوەنى وەزیرو جێگرى وەزیرو باڵوێزو پێداگرى جد لەسەر ئەو مەسەلەیە بەئەرکى سەرەکى گوتارەکەى ئەزانێت، ئەوە لەیاد ئەکات کە ئەو بەناوى ئۆپۆزسیۆن و گۆڕینى بەرنامەو شێوازى تازەى بەدەستهێنانى مافە نەتەوەییەکانى کورد لە ناوەند کار دەکات، بەڵام ئەوەى لە ئێستا لە هەوڵ و تێکۆشانى ئەو ئۆپۆزسیۆنە بەدەى ئەکرێت نزیک نیە لەو بەرنامەیەى کە دەنگى لەسەر هێناوە.


لەکوردستان کەهەرێمێکى فیدراڵیەو خاوەنى یاساو ڕێساو دامودەزگاى خۆیی و پەرلەمان و حکومەت و هێزى چەکدارو هەمووى پێکهاتەو فۆرمێکى کوردیانەى هەیە . لێرەدا ئەم ئۆپۆزسیۆنە لەسەنگەردایە و هیچ سازشێک یان هیچ دەرفەتێک بە لایەنى حکومڕانى هەرێمەکە نادات و وەک رەش و سپى مامەڵەى لەگەڵ ئەکات، بەدیوێکى تردا لەعێراقێدا کە نوقمى گەندەڵى و بیرى شۆڤێنیەت و مامەڵەى تایفى و مەزهەبى بووە . لەوێدا بەشدارئەبێت لەحکومەت و هیچ تێبینیەکى لەسەر ئەو حکومڕانیە نیە ، ئەگەر تەماشا بکەین ئەمە ئیزدواجیەتێکى سیاسى و پەرتبوونى گوتارى ئۆپۆزسیۆنە، ناکرێت لەماڵى خۆیدا لەسەنگەردا بێت بۆ ڕەخنەو دەنگ هەڵبڕین و لەبەرامبەردا بەشداربێت لەحکومڕانیەک کە هیچ بنەمایەکى دیموکراسى و ئەنجامێکى ڕاستەقینەى سیاسى بەدى نەکرێت تیایداو هەموو فشارو چالاکیەکى سیاسى و مەدەنى بۆ داواکردنى پۆستى باڵاى ئیدارى بێت، عێراق هیچ کات وەک ئەم هەل و مەرجە سیاسیەى ئێستا پێویستى بە ئۆپۆزسیۆن نیە. چونکە وەختە گەلەکەى ببێتە قوربانى بیرى تایفى و مەزهەبى و ئایدۆلۆژى، بەم پێیە بەهۆى نەبوونى ئۆپۆزسیۆن و گوتارێکى جیاوازى ڕاستەقینە، دیموکراسى لە عێراقدا هەر لە تابوتێکدایە نە ئەخرێتە گۆڕەوە نەلەسەر شانۆى سیاسى ڕۆلڕ دەبینێت، ئۆپۆزسیۆنیش بەشێکە لە بەشداریکردن و رێگە پێدەرە لە دروستبوونى ئەو دۆخەدا، بەهۆى نەبوونى سەدایەکى بەهێز بۆ رەخنەگرتنى جدیانەى ئەو سیستمە سیاسیەى کە ناتوانێت ژیانێکى جیاواز و ئاسوودەو ئارام بۆ گەلى عێراق دەسەبەر بکات.

 


Hidaiat79@yahoo.com