Text Box:  

په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌ئێمهلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک
 

ته‌نز

پانۆراما(31)

    

                                                                                                   ستيڤان شه‌مزينانى

خيانه‌ت

كچێكى هه‌رزه‌كار هاته‌ به‌رده‌مم و لێی پرسيم: هۆى زۆربوونى خيانه‌تى هاوسه‌ريى چييه‌؟ له‌و چركه‌يه‌دا ده‌مم بوو به‌ ته‌ڵه‌‌ى ته‌قيوه‌وه‌و هيچم بۆنه‌وترا، پاشان بيرم كرده‌وه‌:

-         مادام خيانه‌ت له‌ولآت و نه‌ته‌وه‌ به‌ئاسايى وه‌رگيراوه‌، خيانه‌ت بووه‌ به‌ئاو خواردنه‌وه‌.

-         مادام خائينه‌كانى دوێنى به‌پياوه‌ دڵسۆزه‌كانى ئه‌مرِۆ ده‌رچوون، خيانه‌ت بووه‌ به‌دۆخواردنه‌وه‌.

-         مادام ميدالياى پێشمه‌رگه‌ى پارتيزان به‌ به‌رۆكى جاشێکى خائيندا ده‌كرێ، خيانه‌ت بووه‌ به‌ماستاو خواردنه‌وه‌.

-         مادام خيانه‌تكارێک واسته‌ بۆ پياوێکى رابردوو پاك ده‌كات، خيانه‌ت بووه‌ به‌ شه‌ربه‌ت خواردنه‌وه‌.

-         مادام خائين وانه‌ى دڵسۆزيى و مه‌بده‌ و ده‌ڵێته‌وه‌، خيانه‌ت بووه‌ به‌بيره‌ خواردنه‌وه‌.

-         مادام خيانه‌تكارو كوردى بێ غه‌ل و غه‌ش به‌ يه‌ك ليست موچه‌ وه‌رده‌گرن، خيانه‌ت بووه‌ به‌چاخواردنه‌وه‌.

-         مادام موچه‌ى رێزلێنانى خيانه‌تكار دوو ئه‌وه‌نده‌ى موچه‌ى به‌ هه‌ڵوێستێکه‌، خيانه‌ت بووه‌ به ‌رِێدبۆڵ خواردنه‌وه‌.

-         خۆشم پرسيارێکم لا دروستبوو، له‌نيشتمانى خائيناندا بۆچى پرسيارى هۆى خيانه‌تم لێده‌كرێت ؟

برِوانامه‌

برِوانامه‌ وه‌ك ئه‌و ئه‌كته‌ره‌ى لێهاتووه‌ له‌درامايه‌كدا رۆڵی پادشاده‌بينيت، نازانم بۆچى؟ به‌لآم:

-         ماسته‌رى له‌ فيزيادا هه‌يه‌و هێشتا نيوتن و ئه‌نشتاين له‌يه‌كترى جياناكاته‌وه‌.

-         دكتۆراى به‌ پله‌ى ناياب له‌ ئه‌ده‌بدا هه‌يه‌، به‌ ئيستاتيكا ده‌ڵێت ئيستاتييكه‌.

-         ماسته‌رى له‌ جوگرافيادا هه‌يه‌ و نازانيت دووريى نێوان سليمانى –كه‌ركووك چه‌ند كيلۆمه‌تره‌.

-         دكتۆراى له‌ ميژووى سليمانيدا هه‌يه‌و له‌ كۆرِێکدا مامه‌ ياره‌ى به‌كۆيى دانابوو.

-         ماسته‌رى له‌ زمانى كورديدا هه‌يه‌، به‌زمانى عه‌ره‌بى وتار له‌سه‌ر پاسترناك ده‌نووسێت.

-         دكتۆراى به‌ پله‌ى زۆر باشه‌ له‌ بيركاريدا هه‌يه‌، به‌ په‌نجه‌ نۆو هه‌شت كۆده‌كاته‌وه‌.

-         ماسته‌رى له‌ كيميادا هه‌يه‌، نازانێت رێژه‌ى هايدرۆجين و ئۆكسژين له‌ هه‌وادا چه‌نده‌.

-         دكتۆراى هه‌يه‌ له‌سه‌ر ئيسلامى سياسى و ناوى پانزه‌ حيزبى ئيسلامى له‌ هه‌موو دنيادا نازانێت.

-         ماسته‌رى هه‌يه‌ له‌زانسته‌ راميارييه‌كاندا، كه‌چى رائيدى سوپاى نوێی عيراقه‌ له‌ موسڵَ.

-         دكتۆراى هه‌يه‌ له‌بوارى جيۆلۆجيداو خه‌بيره‌ له‌وه‌زاره‌تى خوێندنى بالآ.

دزيى

-         دزيى له‌خه‌ياڵدانى ئيمه‌ى كورددا ته‌نيا هه‌بووى به‌رجه‌سته‌ ده‌گرێته‌وه‌و دزيى نابه‌رجه‌سته‌ فه‌رامۆشكراوه‌ وه‌ك:

-         نووسه‌رێکى كرچ و كاڵَ شه‌ش په‌ره‌گرافى نووسه‌رێکى تر ده‌دزێ و له‌ماڵپه‌رِێکدا بلآويده‌كاته‌وه‌.

-         گۆرانيبێژێکى نه‌شاره‌زا ئاوازێکى ناسراو ده‌دزێ و به‌ناوى خۆيه‌وه‌ بلآويده‌كاته‌وه‌.

-         شاعيرێکى بێ ئه‌زموون چوار كۆپله‌ شيعرى شاعيرێکى نێودار ده‌خاته‌ ناو ديوانه‌كه‌يه‌وه‌.

-         رۆژنامه‌نوسێکى فه‌ل، راپۆرتى رۆژنامه‌نوسێکى كارا به‌ خاڵ و فاريزه‌وه‌ ده‌دزێت.

-         چيرۆكنووسێکى فاشيل حه‌ڤده‌ دێرِى له‌دواى يه‌ك له‌ چيرۆكى نووسه‌رێکى جيهانييه‌وه‌ كۆپێ ده‌كاته‌ ناو زرِه‌ چيرۆكێکى خۆيه‌وه‌.

-   لێکۆڵه‌ره‌وه‌يه‌كى ساخته‌، شه‌ست دێرِ له‌نووسينێکى كۆنى شاعيرى عه‌ره‌ب (ئه‌دۆنيس)ه‌وه‌ وه‌رده‌گێرێت و وه‌ك نووسينى خۆى بلآويده‌كاته‌وه‌.

-         به‌ناو سينه‌ما كارێکى كورد به‌ عاله‌مى ئاشكرا له‌دووفيلمدا دزيى له‌ ده‌رهێنه‌رێکى ناسراو ده‌كات.

-         شانۆنامه‌نووسێکى به‌تاڵه‌، سێ لاپه‌رِه‌ له‌ چيرۆكێکى (چيخۆف)ه‌وه‌ بێ هيچ ئاماژه‌پێدانێک لوول ده‌داته‌ ناو شانۆگه‌رييه‌كييه‌وه‌.

-   ئينشا نووسێک له‌سليمانى هه‌يه‌ له‌ چايخانه‌ى شه‌عب ده‌تدوێنێت تا هه‌ندێک قسه‌ بكه‌يت بۆ ئه‌وه‌ى سبه‌ينێ له‌ سايته‌كاندا وه‌ك وتارێک بلآوى بكاته‌وه‌.

-         به‌رپرسێکى سياسيش هه‌ر ئه‌م كاره‌ ده‌كات، كاتێک به‌دزيى جانتاكانى پرِ له‌ دۆلار ده‌كات.

 

پارچه‌ زه‌وى

-         له‌كۆبوونه‌وه‌ى مه‌كته‌بى سياسيدا ده‌رباره‌ى دابه‌شكردنى چه‌ند پارچه‌ زه‌وييه‌ك فه‌رماندرابه‌:

-         دووپارچه‌ زه‌وى بدرێت به‌ كاك هين، تازه‌ په‌يوه‌نديى كردووه‌ به‌ريزه‌كانى حيزبمانه‌وه‌.

-         پارچه‌يه‌ك زه‌وى بدرێت به‌ هين خان، زۆر رووخۆش و كراوه‌و موجامله‌.

-         سێ پارچه‌ زه‌وى بدرێت به‌سه‌رۆك عه‌شيره‌تى (.....) تۆزێک نيگه‌رانه‌ لێمان.

-         پارچه‌يه‌ك بده‌ن به‌و پێشمه‌رگه‌ كۆنه‌، موسته‌هه‌ق نييه‌، به‌لآم خه‌ريكه‌ حه‌يامان ده‌بات.

-         پارچه‌يه‌ك زه‌وى بده‌ن به‌ مامۆستا (....)  به‌نيازه‌ به‌خۆى و په‌نجا كه‌سه‌وه‌ سه‌نگه‌ربگوازنه‌وه‌ بۆناو حيزبمان.

-         دووپارچه‌ زه‌وى بدرێت به‌ به‌رِێز عه‌ميدى قاره‌مان (.....) چونكه‌ دووژن و دووماڵی هه‌يه‌.

-         دوو پارچه‌ زه‌وى بدرێت به‌و دووكچه‌ سه‌ماكاره‌ى هۆتێل (.......) چونكه‌ بۆئه‌م قۆناغه‌ى خه‌باتى ميلله‌ته‌كه‌مان زۆر پێويستن.

سه‌ردێر

-         مامۆستايه‌كى زانكۆ ده‌ناسم له‌برى قه‌ڵه‌‌م ده‌مانچه‌يه‌كى ئه‌مه‌ريكى و دووشانه‌ فيشه‌ك هه‌ڵده‌گرێت.

-         پێرێ ئێواره‌ مفه‌وه‌زێکى تاج له‌لاملى پۆليس داواى مۆڵه‌‌تى شۆفێريى له‌ باوكم كرد له‌ فلكه‌ى...

-   ئه‌ندامى سه‌كردايه‌تى حيزبێکى بالآده‌ست، وتارێکى سياسى له‌نووسه‌رێک به‌چوارسه‌د دۆلار كرِى و به‌سێ زنجيره‌ له‌رۆژنامه‌ى حيزبه‌كه‌يدا بلآويكرده‌وه‌.

-         حاوه‌نى نووسينگه‌يه‌كه‌ى خۆشنووسى هه‌يه‌ قتعه‌ى سه‌ر دوكانه‌كانى به‌خۆشنووسێکى تر نوسيوه‌ (شازى خۆشنووس).

-         شێخێک له‌سليمانى په‌يدا بووه‌ به‌گره‌نتى نوشته‌ ده‌كات و پاره‌كه‌شى به‌قيست وه‌رده‌گرێت.

-         به‌رِێوه‌به‌رى نووسينى رۆژنامه‌يه‌كى ليبرالم دى له‌ فيستيڤالى عێلى جافدا سێ پێی هه‌ڵده‌په‌رِى.

-   ده‌لێن كۆمه‌ڵێک وشكه‌ ئيسلامى له‌ مزگه‌وتێکى هه‌ولێر تاوتوێی حكومه‌تى ئيسلامى داهاتووى كوردستانيان كردووه‌، ئايا ناوى حكومه‌ت يان كۆمارى ئيسلامى يان خه‌لافه‌تى كوردستان بێت؟

-   به‌مه‌لايه‌كيان وت (يجوز) يانى چى؟ وتى نابێ، وتيان ئه‌ى (لايجوز) ؟ وتى ئه‌وه‌ هه‌ر نابێ، گه‌نجێک به‌ ئه‌ندامێکى مه‌كته‌بى سياسى حيزبه‌كه‌ى وت: با گه‌نجيش له‌ سه‌ركردايه‌تيدا هه‌بێ، له‌وه‌لآمدا وتى: ئه‌وه‌ هه‌ر نابێ.

-         له‌ولآتى سه‌يرو سه‌مه‌ره‌دا چيم نه‌دى؟ چاوه‌رِوانى سه‌ردێرى زياترو سه‌مه‌ره‌تربن.

 

Shamzini79@hotmail.com