١٣\٤\٢٠١٨
کورتە چیڕۆک:
پەردە.

یاسین برایم
ئەوانەی ئەم خانوەیان لەم ھەورازە قیت کردبۆوە ، لە مێژ بوو گیانی
پاکیان بە گۆڕستانە پڕداربەڕووەکەی تەنیشت گوند سپاردبوو ، بگرە ئێسک و
پرۆسکیشیان ببووە خۆڵەمێش. کۆتا خاوەنیش ، خۆی و برا بچووکەکەی ،
ڕەشەبای ئەنفال بردیو کردیە خۆراکی ئەژدەھای بیابانە پان و وشکەکەی
ناوەڕاستی وڵات . ئەمە میراتی ئەو کەلاوەیە بوو کە لە دوای ئەنفال بە
ھەمان شێوە بە قور ِو بەرد و دار بەرگێکی نوێیان خستە بەر کەلاوە
کۆنەکە وجارێکی تر بووە لانەی نەوەیەکی تازە و ھیوای بە بێھیوایان
بەخشی. ژنێکی بێچارە و کەمدەرامەت و ڕەشپۆش ، لە بێ شوێنییان زەنکی
ئاوەدانکردنەوەی یەکەم خانووی لە گوندەکە لێدا و ھاتەوە باوەشی ھەمان
خانوو کە بە بووکینی میوانی ببوو ، چوو بووە باوەشی زاوایەکی شیرین .جارێکی
تر ، بەرگی غوربەتی داکەند و ھاتەوە نێو کەلاوەیەک کە لای ئەو لە کۆشکی
شا نایابتر بوو . کەلاوەکە بۆنی ھەناسەی ئەشق و ھیوا و خەون و
یادگارییە زێرینەکانی لێدەھات. ئاوێزانی ئەو ژیانە بۆوە کە بناغەی
ژیانی لە سەر بنیات نابوو ئەگەر چی لە ڕووخسار کەلاوە بوو ، بۆ ئەو
جارێکی تر ژیانی پێ بەخشی و لە ژیانی کۆلەمەرگی ئۆردوگا رزگاری بوو.
سەربەرزانە ، ھەموو ھەوڵ و ماندوبوونی ئەو ، پەروەردەیەکی تەندروستی
ئەو منداڵانە بوو کە بەرھەمی ھاوسەرە شوێنبزرەکەی بوو.
ئای خوایە ! ئەو ھەموو بارانە چییە دەبارێت . دەڵێی ئاسمان کونی تێ
بووە. ئەو بایە بەھێزە . ئەو بروسکە ترسناکانە ھەر لە پاشنیوەڕۆوە
جەنگی خۆیان راگەیاند بوو. ئەو لە شەوی رابردوو کاتێ ئاسمانی پڕ گەواڵە
ھەوری ڕەشی بینی ترس و گومانی لە دڵی دروست ببوو ، بەڵام چی بکات ،
چارە ھەیە ، ھەموو شت ئامادەکراوە ، خەڵک تێگەیاندراوە ، خۆ ناکرێت لە
بەر ھاتنی ھەورەکان بووک بۆ ڕۆژێکی تر دوابخرێت . ئیشی خێرە ، دەی چەند
زوو راپەرێت باشترە.
لە گەڵ دەسپێکی باران میوانانی ماڵی زاوا کەوتنە پیرۆزبایکردن و
ماڵئاوایی . تا دەھات باران خێراتر و خۆشتر ، بروسکەی بەھێز زیرەی بە
منداڵ دەھێنا . (با)ش ھەر گەڵا و پووشی ئەو شوێنەی ھەبوو لە گەڵ ئاوازی
خۆی بە سەمای دەھێنا. تا دەھات ئاسمان شەڕی بوو ، زاوای ماندوو و
دڵبەخەم ، بووکیش لە لە سەر کورسیێکی تەختە لە ھەیوانەکە لە سەرما و لە
شەرما لە سێوێکی سوور دەچوو . دایکی زاواش ھەموو قورسایی ئەو ڕۆژەی لە
سەر مل بوو ، دڵی بە قەد چۆلەکەیەک نەمابوو . نەیدەزانی فریای چی
بکەوێت. میوان بەرێکردن ، نوێن و ڕایەخی تەڕبوو ، مەنجەڵ و قاپ و کەوشی
کەوتوو و لە قوڕ چەقیو ، پێش ھەیوان لە قوڕاو و ئاوی باران گۆمیلکەی
دروست کردبوو.
ئێوارەیەکی ڕەش و وەڕزکەر، کۆتایی بە زەماوەندەکەی ھێنا. منداڵە
بچووکەکان خۆیان خزاندە ئەو خانووە تاریک وبێسەرو بەرو داتەپیوە کە
ماڵی ھەمیشەییان بوو. بە ھۆی نزمی سەقفەکە و پەنجەرە بچووکەکەی بە
نوێژی نێوڕانە پەنجەت خستبایە چاوی ھەر کەسێک نەیدەدیت. ژوورێکی درێژ
نزیکەی حەوت مەتر درێژ وسێ مەتر بەرین و دیوارەکان خوارو خێچ . پێشتر
تەویلەی ولاخەکان بوو، لای سەرەوەش ناوبرێکیان لێ بڕیبۆیەوە کاو گیای
وشکیان لی دادەنا. لە سەر ئەم خانووە دوو سێ ژووری تر ھەبووە ، جێگا
گەورە بووە، بەڵام ئەوان بەو ھەژاری و نەبوونیە ھەر فریای ئەوە کەوتن
ئەو ژیر زەمینە دوور و درێژو تاریکە ئاوەدان بکەنەوە و تیدا بژن.تا خوا
دەرگایەکی تریان بۆ دەکاتەوە. ژوورێک بۆدانیشتن و نوستن و نانخواردن و
خۆگۆرین وئازووقە ومیوانداری ، ئەمجارەش ژووری حەوانەوەی بووک و زاواش.
تا دەھات دونیا تاریکتر دەبوو ئاسمان بە ھەرەشە ترو باران خۆشتر .
بروسک دونیا دەلەرزێنێ ، چرایە نەوتیەکەیان لە خوار ژوورەکە داگیرساند
و سۆبەی داران گەرمکرا . بووکیش وەک سەماوەری دیوەخان وا بوو منداڵەکان
بە دیارییەوە دانیشت بوون سەیریان دەکرد. کەشو ھەوای دەرەوە ، ترس و
توڕەیی ئاسمان ، ترسی خستبووە ژوورەکەش ، لە گەڵ ھەر گرمە و تریشقەیەک
واتدەزانی خانووەکە دەرووخێ ، خوودی ژوورەکە لە ئەشکەوتێکی ڕەش دەچوو و
بۆنگرتووی بە دوکەڵ و ئاگر و کەرووی دیوار ، درزو کونی گەورە گەورە
مەترسی زیندەوەری ورد و زیانبەخشی لێدەکرا. ھەیوانی خانووەکەش پڕ چیلکە
و گیشەداری وشک و تەڕ، لایەکی گرتبوو ، تا کاریتەکان خرابوونە سەر یەک
. ژوور و ھەیوانەکە وەک دووانە وابوون تەسک و قەرەباڵغ و تاریک و نارێک.
شەو ڕاشکا ، دایکی زاوا جێگای بۆ منداڵەکانی لە خوار سۆبە ڕاخست و
بەتانی پێدادان بە بیانووی سەرمابوون پێی وتن "بەخۆتان دادەن با نەخۆش
نەکەون!"بۆ بووک و زاواش لە سەرووی ژوورەکە جێگایەکی گەرم و نەرم و
خاوێنی بۆ ئامادەکردن. بۆ یەکەم جار پەرجوویەک لە ژوورەکە رویدا ،
پەردەیەکی ڕەشی ھێنا سەرێکی لەم دیوار و سەرەکەی تر لەو دیوار بەستی
ژوورەکەی کردە دوو پارچە ، پەردەکە بووە ھێلی سوور، سنووری نێوان بووک
و زاوا و منداڵەکان. وەک پوولی دۆمینە(٢بە٤)ی لێھات. دایکەکە دوا
سنووری پەردەکەی بەزاند و پەڕۆیەکی سپی خستە نێو دەستی زاوا و وەک بە
چاو پێی بڵێت "بتبینم پیاو بیت!!"ھاتەوە دیوەکەی لای خۆی و چرایەکەی
ئەوەندە کز کرد بە ئەستەم ڕووناکی ما، ڕووناکی کونی سۆبەکە زۆر زیاتر
بوو لە چرایەکە ، دایکە ماندووەکە لە تەنیشت منداڵەکانی بێ جوڵە وھێمن
ڕاکشا ، لە بێدەنگیدا زیاترلە پەیکەردەچوو!
کات نیوە شەوە ، شانۆیەکە ژێرزەمینێکە لە گۆڕ دەچێ ، دوو کارەکتەر بە
زمانی جەستە (تابلۆی ژیان) دەنەخشێنن! بینەرەکان بەدرێژی شانۆیەکە بە
دیار نمایشەکەن ، شت ناخۆن ، ناخۆنەوە ، جارجارلە سەر پشت ، لەسەر سک ،
لە سەر تەنیشت دەجولێنەوە ، بە ئاگان ، دەترسێن ، شەرم دەکەن ، دەنگ
دەبیستن. کارەکتەرەکان نابینن ، جوولە دەکەن ، پەردە ڕەشەکە دەجوڵێ.
دایک داھێنەری پەردەیە ، چاوی لە پەردەیە ، لە پەردەی ڕەش ، چاوێکی تری
لە پەردەیەکی سپییە وەک ئاوی حەیات سپی بێت ! بینەرە بچووکەکان چاو
دەنوقێنن، دڵیان بە ئاگایە ، ترپەی دڵیان دێ ، جارجار دەکۆخن ، دەنگ
دەبیستن ، دەنگی ھەمە جەشن ، بروسکە ، بارانە ، ئاە و ھەناسەیە ، ھانکە
ھانکە ، خشپەی مارە ، دەنگی گارگاروقورتە قورتی مریشکەکانی نێو
کۆلیتەکەی دەرەوەیە ، دەزانن دەنگە دەنگە و لەھەندێک دەزانن و ھەندێکی
ترمەتەڵێکی سیحراوییە ونازانن چییە!!!!
زاوا خەریکی چێژی پەردەیە . بووک خەمی لە دەستدانی پەردەیە ، ترس و
ئازار خەریکە دەیکوژێت ، ئاوڕ بۆلای تر دەداتەوە پەردە ڕەشەکەی لێ
دەبێتە کابووس .لە ترسی پەردە چاو دەنوقێنی . بروسک ، فلاش دەکات و
وێنەیەکی ئیرۆتیکی دەگرێت .لایلۆنی پەنجەرەکە دەلەرێتەوە ، چاو
دەکاتەوە ، باوەش دەگرێتەوە ، زاوا دەجولێتەوە ، بە یەکدەنوسێن ، لێک
جیادەبنەوە ، گەرمدەبن ، سارد دەبنەوە ، گەرمدەبن، خاودەبنەوە ، سارد
دەبنەوە ، ماندوو دەبن ، زاوا ئاخ ھەڵدەکێشێ ! پەڕۆیە سپیەکە بە رەنگی
گێلاس دەنەخشێنێ ، ماچەکان بیدەنگن ، سەما ھێواش دەبێتەوە لە ترسی
بینەرەکانی پشت پەردە. بۆنی تەڕایەتی دڵۆپەی سەر دیوارو بۆنی جەستەو
بۆنی بۆگەنی ساردی ماسی لە ژوورەکە دێت!!
شانۆ بەردەوامە ، لە دەرەوە خوا بارانی خۆی بەسەر جەستەی زەوی دەبارێنێ
و فووی لێدەکات و تێر ئاویدەکات . لە ژوورەوە زاوا جوتیارێکی ئەڤیندارە
و بە گاسنەکەی زەوی دەکێڵیت و تۆ دەپرژێنێ و ئاوی دەدات! بووکیش دەردی
پەردەی گرتوو و ماندوو دیارە ، خەریکە لە سەمای چێژ بێزار دەبێت ، خەوی
دێت ، چاوەکانی رەشکە و پێشکەی دەکەن و زاوای لە پێش چاوی لە تارمایی
دەچێت و رەنگی پەردەی گرتووە . ژوورەکە ڕەش ڕەش ھەڵگەراوە ،
دواترھەردووکیان مەست بوون ولە باوەشی یەک چوونە شەوی پەردە.
باران بەردەوامە ، چرایەکە لە بێنەوتیان کوژایەوە، دایکە ماندوو
ومیھرەبانەکەش لە چاوەڕوانی مزگینی بە زاوابوونی کوڕەکەیەتی. فرمێسکی
گەرمی لە چاوەکانی دەھاتە خوار ولە گەڵ دڵۆپە بارانی ژوورەکە
پێشبرکێیان بوو . ھەمان ئەو شەوەی بیر ھاتەوە کە لە گەڵ مێردە
ئەنفالکراوەکەی لەم ھەوارگە شیرینە مانگی ھەنگوینی بەسەر برد و ھەر لە
شەوی پەردە زگی بەو کوڕە زاوایە پەیدابوو کە ئێستا لە شەوی پەردە دایە
.گریان زیاتر بەرۆکی گرت ، بە بیدەنگی فرمێسکی دەباراند وەک بارانی ئەم
شەوە بۆ بەختە رەشەکەی خۆی دەگریا کە ژیانی ئەوی داپۆشی بوو. بارانیش
ھەردەباری و شەوی پەردەی پڕترسترکردبوو ، جوانی ئەستێرە و تریفەی مانگی
بە پەردەیەکی رەش وون کردبوو!!
ماڵپهڕی یاسین
برایم
|