١٣\١١\٢٠١٢

سیروان کاوسی:
دامەزراندنی هێزی دیجلە هەنگاوێکی دیکەی

رژێمی عێراقە بۆ سڕینەوەی یەکجارەکیی مادەی ١٤٠.

سازدانی: رزگار رەزا   

خوێندنەوەت چییە، بۆ دامەزراندنی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنەکانی دیجلە و دەستبەسەرداگرتنی هەموو دەزگا ئەمنییەکانی کەرکوک، کە فەرماندەکەی ئەندامی فیرقەی سەردەمی بەعس بووە، ئایا فەرزکردنی ئەم فەرماندەییە سەربازییە بەسەر کەرکوک و ناوچە دابڕێنراوەکانی کوردستان بەبێ پرسی کورد هۆکارەکەی چییە؟ غیابی کورد؟ لاوازی کورد؟ یان چی؟ مەترسی چییە؟ و بەگشتی خوێندنەوەتان چییە؟

ئەم کێشەی کە ئەمڕۆ کورد لەپێوەندیی لەگەڵ رژێمی بەغدا هەیەتی، ریشە و بناخەکەی بۆ نەزانی سیاسی و لاوازیی بیری نەتەوەیی سەۆکایەتیی هەردوو حیزبی دەسەڵاتداری کورد دەگەڕێتەوە، کە دوای دیاریکردنی ”هەرێمی نەفڕین” بۆ چەند ساڵێک شەڕی نێوخۆییان خستەڕێ و، کوردستانیان کردە گۆڕەپانی ڕمبازێنی رژێمەکانی داگیرکەری تورکیا و ئێران.

ئەوجا لەساڵی ٢٠٠٣ لەکاتی لەشکرکێشیی ئەمریکا و هاوپەیمانەکانی بۆ رووخانی رژێمی خوێنڕێژی سەددام، ئەم دوو حیزبە دەسەڵاتدارە لەباتی ئەوەی بەبەشداریی زانایانی نیشتمانپەروەر و لایەنەکانی دیکەی سیاسی کورد و کوردستانیی، پلاتفۆرمێکی نەتەوەیی ئامادەبکەن و، بەبیرێکی کوردستانییەوە بەپیری ئەو هەلەتاکهەڵکەوتە مێژووییەوە بچن، کردیانەوە بەبازاڕی حیزبحیزبێنە، بێ گوێدانە داخوازیی لەمێژینەی گەلەکەیان و، بێ ئاوڕدانەوە لەڕای گشتی جەماوەری کورد، بەدروشمی نازانستانە و نانەتەوەییانەی وەک ”برایەتی” و ”عێراقی وەکیەک” و ”کردنی کورد بەعێراقیی پلەیەک” و … هتد، رژێم و جۆگرافیای عێراقی لەبەریەکهەڵوەشاوەیان سەرلەنوێ زیندوو کردەوە و، دەسەڵاتیاندایە دەستی کۆمەڵێک عەرەبی رەگەزپەرستی تازە.

بەتەمابوون ئەو کۆمەڵە عەرەبە تازە بەدەسەڵاتگەیشتووە لە نیازپاکیی کورد تێبگەن و بەپێی یاسا و بەرێگەی دیالۆگ و ئاشتیی، ناوچە دابڕێندراوەکان بەچەپکە گوڵەوە پێشکێشی کورد بکەنەوە و، عەرەبی هاوردە لەنیوەی شەودا بگێڕنەوە بۆ ناوچەکانی خۆیان، چونکە بیری دێمۆکراسی و ئازادیخوازییان لەسایەی بەرەکەتی عێراقی نوێدا گەشەی کردووە و، نایانەوێ لەوە زیاتر شەرمەزاری کورد بن!!!.

ئەم کارەی سەرۆکایەتیی دوو حیزبەکە بەرامبەر چارەنووسی کورد کردیان، جگە لەساویلکەیی سیاسی چ ناوێکی دیکەی لێنانرێت. ئاکامەکەشی جگە لەوەی کە لەلایەنی نەتەوەییەوە بەزیانی کورد شکایەوە، بەڵکو لەماوەی دەساڵی رابردوودا، هەزاران کورد لەسایی عێراقی نوێدا کوژراون، هەزاران بنەماڵە لەناوچە دابڕیندراوەکان، بەهۆی هەڕەشەوگوڕەشە ودەستدرێژی و سووکایەتی و تێرۆری عەرەبەوە بەناچاریی شاروگوندی خۆیان جێهێڵاوە و لەسێ پارێزگەکەی بندەسەڵاتی حکوومەتی هەرێم نیشتەجێ بوونە.

دامەزراندنی ”هێزی دیجلە” هەنگاوێکی دیکەی رژێمی عێراقە بۆ تەسکترکردنی سنووری کوردستان و، سڕینەوەی یەکجارەکیی ”مادەی ١٤٠” و، نەهێشتنی دەسەڵاتی سیاسی و پێگەی جەماوەری و هێزی پێشمەرگەی کورد لەناوچە دابڕێندراوەکان.

لەبەر ئەوە پێویستە حکوومەتی هەرێم چیدیکە کات بەفیڕۆ نەدا و سیاسەتێکی بوێرانە و نەتەوەیی بگرنەبەر، ئەم دۆخەی ئێستا بێگومان جێی مەترسییە و، لاوازیی سیاسیی حکوومەتی هەرێم، پەرلەمانی کوردستان، وەزیر و ئەندامانی کورد لەپەرلەمانی بەغدا لەسەرویانەوە ڕێزدار جەلال تاڵەبانی پێشاندەدات، کە لەبەرامبەر پیلانگێڕیی دەوڵەتی عێراق بێدەنگن!.

دوای رووخانی رژێمی سەددام، سەرکۆماری کاتیی (غازی عەجیل عەلیاوەر) هەڕەشەی لێدەکردین کە ئەوکات کۆڵانێکی بەغدای بەدەست نەبوو، پاشان سەرە هاتە سەر ئیبراهیم جەعفەری بەئاشکرا گاڵتەی بەسیاسەتی کورد دەکرد، ئەوڕۆکەش کورد گلەیی لە نووری مالکی دەکات، گوایە یاسا پێشێلدەکات. هەڵوێستی ئەم دەسەڵاتدارانەی عێراقی تازە لەبیری رەگەزپەرستی و خۆبەزلزانینی نەتەوەی عەرەبەوە سەرچاوەدەگرێت، کە بەرامبەر کورد هەیبووە و هەیەتی و، پێوەندیی بە کەسێک و دوانەوە نییە.

با بۆ جارێک و بۆ هەمیشە نەتەوەی کورد لەم راستینەیە تێبگا و، سیاسەتکاری کوردیش چیدیکە لەپێناو بەرژەوەندیی خۆیدا خۆڵ نەکاتە چاوی خەڵکەوە.

دەربڕینی هەڕەشەوگوڕەشە و چاوسورکردنەوە لە رۆژنامە و میدیای کوردی لای جەماوەری کورد لەلایەن کاربەدەستانی هەرێمەوە، چ ئەنجامێکی نییە و نایبێت، بەڵکو بڕیاری کردەیی وەک: ”دەربڕینی هەڵویستی هاوبەش”، ”ئاگادارکردنی ئەمریکا و ئۆروپا لەئەگەری هەڵگیرسانی جەنگ لەلایەن مالکییەوە”، ”ناردنی هێزی پێشمەرگە بۆ کەرکووک”، ”خۆپێشاندانی سەرتاسەریی لە کوردستان”، پێویستن.

پاشان دیاریکردنی ماوەیەک لەلایەن وەزیرە کوردەکان و ئەندامانی کورد لەپەرلەمانی عێراق، بۆ کشانەوە لەحکوومەتی عێراق- ئەگەر بێتوو دەوڵەتی مالیکی بەردەوام بێت لەپێڕەوکردنی سیاسەتی دژ بەکورد. بەڕێوەبردنی ئەم خاڵانە بێگومان دەستەبەری یەکڕیزیی کورد و گەیشتن بە داخوازییەکانی دەکات، کە لەساڵی ٢٠٠٣ وە چاوەڕوانی جێبەجێبوونیەتی.

ماڵپه‌ڕی سیروان کاوسی