٨\١١\٢٠١٧

سیاسیی زیرەک.

محەمەد بەرزی     

سەدان ساڵە ئەوەی بە خوێن و خەبات بە دەستی دەهێنین ، بەهۆی سیاسەتی نەزانەوە ، زۆر بە ئاسانی لە دەستی دەدەین . هۆکارەکەشی تەنها ئەوەیە ، ئەو کەسەی لە وڵاتی ئێمەدا سیاسەت دەکات ، لە هونەری سیاسەت نەگەیشتووە ، جا ئەو کەسە سەرۆک بێت ، یان سیاسییە ئەڵقە لە گویی کانی دەوروبەری سەرۆک بن .پاشان ئەوەی جێگای سەیروسەمەرەیە و هۆکاری هەرە گەورەی شکستەکانمانە ، کاتێک سەرۆکێکمان بە مردن ، یان بە هەرەس و نسکۆوە بەجێماندەهێڵێت ، ڕاستەوخۆ نەوەیەکی لەسەر تەختی قۆرخکراوی باوکی دادەنیشێت و خۆیمان لێدەکاتەوە بە سیاسی و دەبێتەوە بە سەرۆکمان و کوێرانە و سۆزەکی دوای دەکەوین ، تا سەرلەنوێ ڕووبەڕوی شکستێکی گەورەترمان دەکاتەوە .بێگومان هۆکاری ئەو شکستە یەک لە دوای یەکانە ، چەند لە ئەستۆی سیاسییە هەلپەرستەکاندایە ، ئەوا سەدان جار لە ئەستۆی ئەو میللەتەدایە ، کە بیر ناکاتەوە و بە مێژووی خوێناوی خۆیدا ناچێتەوە و جیاوازی لە نێوان سیاسی دڵسۆز و سیاسی پۆست و پارە و ڕابەری بازرگاندا ناکات ، کە بەردەوام بوونەتە بــەڵای سەری کورد . جا لێرەدا جێگای خۆیەتی تیشکێک بخەینە سەر سیفاتەکانی کەسانی سیاسی زانا ، کە خەمی گەل و نیشتمانەکەیان لە کۆڵ دەنێن، بەو هیوایەی سودێکی هەبێت و لە سیاسییە نەزان و ومشەخۆرەکانیش دوورمانبخاتەوە ، کە جگە لە کۆست و کەسەر و نسکۆ و ئاشبەتاڵ ، هیچ شتێکی تریان لیێ چاوەڕوان ناکرێت.

سیاسەت خۆی لە خۆیدا هونەرە ، سیاسەتی ڕاستودروست بەرەو کەنارێکی ئاراممان دەبات ، هەڵەی سیاسیش کارەساتی گەورە و گرانی لیدەکەوێتەوە ، هەر بۆیە پێویستی بە بیری ورد و شارەزایی زۆر و کەسانی زیرەک و بلیمەتی خۆڕاگرە ، چونکە دنیای فراوانی سیاسەت ، پڕە لە ململانێ و ناکۆکی بەربڵاو ، بە پلەی یەکەمیش هونەری سیاسەت بە ندە بە شیکاری ورد و تاکتیکی زیرەکانەوە ، ئەمەش پێویستی بە ئەزمون و بەهرە و بیری تیژە، تا بە سەرکەوتوویی و بێ زیان لەو کێشەو ناکۆکییانە بێینە دەرەوە . بێگومان کەسانی سیاسی ڕاستەقینەش ، ئەو کەسە زیرەک و بلیمەتە خۆنەویستانەیە ، کە دوور لە بەرژەوەندی خۆیان ، دەبن بە دەمڕاستی میللەت و بە هەموو شێوەیەک خزمەتی گەل و نیشتمانیان دەکەن و لە شکست و نسکۆ و کارەسات دەمانپارێزن .پێویستیشە سیاسی هەڵکەوتوی زرنگ و سەنگین، هەڵگری ئەم سیفەتانە بێت:

١- بەهرەدار و دیدەفراوان بێت ، تا بەهرەکەی یارمەتی بدات بە باشی لە ڕووداوە سیاسییە ئاڵۆزەکان بگات و بە زیرەکی و شارەزاییەوە خوێندنەوەیان بۆ بکات، بە بێ ئەوەی سۆزی تێکەڵ بە هەڵویست و بڕیارەکانی بێت.
٢- خاوەنی ڕاستگۆییەکی تەواوبێت . نابێت بە هیچجۆرێک شەرم لە دەربڕینی بۆچوونە سیاسییە ئەرێنی و نەرێنییەکانی خۆی بکات ، پێویستیشە بە شێوەیەکی ئاشکرای سوکوئاسان باری سەرنجی دەربخات ، تا هەمووان بە باشی لیێ تێبگەن.
٣- بایی نەبوون ، یەکێکە لە سیفاتە گرنگەکانی سیاسی زیرەک ، کارێک دەکات لای خەڵکی جێگای ڕیز و خۆشەویستی بێت و بۆچوونەکانی بە هەند وەربگرن، بە پێجەوانەشەوە ، کەسانی لوتبەرزی لە خۆ بایی ، ناتوانێ لە ناو دڵودەروونی خەڵکی دا جێگا بۆ خۆی بکاتەوە و هەمیشەش لوتبەرزی ملی مرۆڤی شکاندووە.

٤- نزیک بێت لە بیرکردنەوەی خەڵکی و ئاگاداری ژیانی ڕۆژانەو بارودۆخیان بێت و لە هیچ چاکەیەک خۆی نەبویرێ ، تا بتوانێت زۆر بــە باشی گوزارشت لــە خواست و کێشە و داواکانیان بکات.
٥- هێمن و سنگفراوان بێت و دوور بێت لە هەڵچوون و توڕەبوون ، چونکە تووڕە بوون و هەڕەشە و هەڵەشەیی دەبێتە دیوارێک لە نێوان خۆی و خەڵکی و رووداوە سیاسییەکاندا و ڕاستەوخۆش بڕیارەکانی دەربارەی رووداوەکان هەڵە و هەڵچوونی پێوە دیار دەبێێت.
٦- باوەڕی تەواوی بە خۆی هەبێت ، ئەمەش نیشانەی ڕاستگۆیی سیاسییە بەرامبەر بە خەڵکی . بێگومان ئەو کەسەی باوەڕی بە خۆی نەبێت ، کەسێکی لاوازی ترسنۆکە و ناتوانێ لە ڕووداوەکاندا باری سەرنجی خۆی بە ڕاستی دەرببڕێت و ناشتوانێت بە چاوێکی سیاسییانەوە هەمـوو لایەنێکی کـێشــە و ڕووداوەکـان ببینێت.
٧- پشودرێژ و خۆڕاگر بێت ، چونکە بیرۆکەی ڕاستودروست و دەربڕینی سیاسییانە ، کە خۆی باوەڕی پیێ یەتی ، پێویستییان بە خۆڕاگری و پشوودرێژی هەیە، تا خەڵکی باوەڕی پێبکات و بۆچوونەکانی پەسەند بکەن.
٨- خاوەنی بیرۆکەی زۆر ورد و بەرنامەی درێژخایان بێت ، چونکە پیلانی پەلە و بیرکردنەوەی ڕاگوزاری تەمەنیان کورتە و ناتوانن ئامانجەکان بپێکن . بەمەش ئەو سیاسییە ڕاستگۆیی خۆی لە دەستدەدات و خەڵکی باوەڕیان پیێ نامێنێت ، هەربۆیە سیاسی سەرکەوتوو ، ئەو کەسەیە ، کە چەندین ساڵ کار لە داڕشتنی پیلانێکی تۆکمەی بێ کەموکورتیدا دەکات.
٩- خاوەنی ورەیەکی بەرزبێت ، باوەڕی تەواوی بە ئامانجەکانی هەبێت ، سوربیت لەسەر جیبەجێکردنی بەرنامە سیاسییەکەی و توانای داهینان و تازەکردنەوەشی هەبیت.
١٠- بوێر و ئازا و نەبەز و خاوەنی کەسایەتییەکی بەهێزبێت ، بتوانێت بۆچوونەکانی ڕاستەوخۆ و بێ تەمومژ دەرببڕێت.
١١- لە بیرکردنەوەدا توندڕەو نەبێت ، توانای قبوڵکردنی ڕەخنە هەبێت و بەو پەڕی سنگفراوانییەوە ڕا جیاوازەکان وەربگرێت و بە حاڵەتێکی تەندروستی زۆر باشی بزانێت.
١٢- ئەزمون و شارەزایی لە ڕابەرایەتیدا هەبێت و ئیداری بێت و بتوانێت هاوسەنگی ڕابگرێت وبە باشیشکاربکاتە سەر خەڵکی.
١٣- قسەکەرێکی چاک بێت ، خاوەنی زمانێکی پاراوی بێگرێوگۆڵ بێت ، توانای چاوپێکەوتنی هەبێت و گوێگریێکی زۆر باشیش بێت.
١٤- ڕێز لە کات بگرێت ، باشیش بزانێت لە چ ئانوساتێکدا پێویستە هەڵویست وەربگرێت و لە چ کاتێکیشدا پێویستە بکشێتەوە.
١٥- توانای ڕازیکردنی خەڵکی هەبێت ، چاوبخاتە سەر ئەو کەس و لایەنانەی بیروباوەڕی ئەویان بە دڵە و بە گەرمی پێشوازیان لێبکات ، پاشان پیویستە زۆر بە وردی شارەزای هەموو بەندەکانی دەستور و ئەو یاسایانە بێت ، کە خزمەتی ئامانجەکانی خۆی و دۆزی وڵات و میللەتەکەی دەکەن.
_________________________
تێبینی : ئەو خاڵانەی سەرەوەم بە دەستکارییەکی کەمەوە، لە نووسینێکی (عاتکە البورینی)م وەرگرتووە ، کە بە ناونیشانی (کیف تصبح سیاسی محنک)ە و لە نۆفەمبەری ٢٠١٥ دا لە سایتی (موضوع) دا بڵاوکراوەتەوە.

٤\١١\٢٠١٧
mkbarzy@hotmail.com