|
|
|
٢٢\١٠\٢٠١٢ ته‌وه‌ری پیاوان لە روانگەی ژنانی یەکسانییخواز. - ٢١ -:
سازادانی: پایزە ئەحمەد
لەوڕۆدا زۆربەی پیاوان - هەر یەکەو بە گوێرەی بیروباوەڕی خۆی - بە گفتار دان بە یەکسانیی نێوان ژنان و پیاواندا دەنێن.. بەڵام بێجگە لە کەمایەتییەکی زۆر کەمیان زۆربەی هەرە زۆریان لە رەفتاردا پیاوسالار و چەوسێنەرن! بە بەدووداچوونی ئەوەی کە ئایە کێشەکان و هۆکارەکان چین؟ بەو چەند پرسیارە پەیوەستدارە ژنان دەدوێنین:
پایزە ئەحمەد:
ئایە خودی پێکهاتەی سروشتی پیاو وەک رەگەزی نێر پیاوان بەو جۆرە
ئافەریدە دەکا؟ یان ئەوە دابونەریت و دین و دەسەڵاتە پیاوان بەو شێوەیە
بەرهەم دەهێنن کە هەن، یان هەردوو هۆکار هەر یەکەو بە ئاست و جۆرێک
کارتێکردنی خۆیان هەیە؟
پایزە ئەحمەد: ئایە تەنیا پیاوان هۆکاری
ئەو باری چەوسانەوەی ژنانن یان ژنانی ناهۆشیار و دەستەپاچەش رۆڵی خۆیان
هەیە لە درێژەدانی ئەو بارەی خۆیان؟ چارە چییە.. یان چاکترین رێیەکانی
چارەسەر چین لەو رووەوە؟
چنوور نامیق:
بە راى من زیادەڕۆیى لە هەر شتێکدا هەبێ نابەجێیە، بەتایبەتیى لە
مەسەلەى یەکسانیى نێوان رەگەزى نێر و مێ. بە داخەوە تەنانەت زۆربەى ئەو
ئافرەتە فێمێنیستانەشى کە داکۆکیى لە مافەکانى ئافرەت دەکەن
نەیانتوانیوە کاریگەرییەکى باشیان بە سەر کولتوور و رەوشى
کۆمەڵایەتییدا هەبێ، یاخود بتوانن کار بکەنە سەر دەسەڵاتى یاسا و بە
یاسا ئافرەتان بپارێزن، لە لایەکى تریشەوە ئەو مافى یەکسانییەى
سەردەمێکە باسى لێوە دەکرێ لە ناو هەندێک لە خێزانەکاندا جۆرێک لە
دایکسالاریى دروست کردووە، بەو رادەیەى پیاوەکان هەندێک مافى خۆیان لە
دەست داوە، من بەوەش دڵخۆش نیم چونکە گۆڕینى باوکسالاریی بە
دایکسالاریی هەمان شت دەگەیەنێ و منداڵى باش دروست نابێ لە ناو ئەو
خێزانانە، کەواتە ئێمە دەبێ بە یاسا و هۆشیارکردنەوەى مرۆڤەکان مافى
تاکى چەوساوە بپارێزین ئیتر چ پیاو و ژن یان منداڵ بێ. ئەو بارەى ئێستا
ژنى تێدایە ئەوەندەى دەسکردى کولتوور و دابونەریتە ئەوەندە کاریگەریى
ئاینیى بە سەرەوە نییە، لە ئایندا زۆر ئاسانکاریی کراوە بۆ خەتاى
مرۆڤەکان، بۆ نموونە کە باس لە (زینا) دەکرێ دەبێ پتر لە دوو شایەد
هەبێ لە سەر ئەو رووداوە، ئەمەش هەرگیز نابێ، کەچى هەر بە قسەیەک و
کورتە نامەیەکی ئەلیکترۆنیى فتواى مەرگى ئافرەت دەدرێ زۆر جاریش کوشتنى
ئافرەت بە بڕیاردانى ئافرەتانى ناو خێزانێک و پیاوەکانى ناو خێزان
دەدرێ، ئەوە ئەوپەڕى نادادوەریی و زاڵبوونى کولتوورى سەقەتى
کۆمەڵایەتییە.
چنوور نامیق: ئەوە مافی رەواى تاکە کە پەنجە بۆ ئەو سیستەمە باوکسالارییە و دەسەڵاتى سیاسیى و حکومەت درێژ بکا و بەشێکى زۆرى تاوانى ژنکوژیی بخاتە ئەستۆى ئەو بیرە پیاوانەیەى کە تەنانەت لە مێشکى زۆربەى ژنان و ئافرەتانیشدا چەسپیوە و بە پاساوى سەندنەوەى تۆڵە و پاراستنى شەرەف رەوایەتى دەدەن بە کردارى ژنکوشتن، ئەو بارەس زۆر ئاشکرایە لە لاى خۆمان. ناڵێم خانمە پەرلەمانتارەکان هەنگاویان نەناوە بۆ چارەسەرکردنى هەندێک دیاردەى دزێو کە ئافرەتان بە دەستیەوە دەناڵێن، بەڵام دەبێ لە مەسەلەى کوشتنى ئافرەت زۆر بوێر بن و بەیاسا و سزادان بەر لەو دیاردەیە بگیرێ، باشە ئەگەر یاسا هەبێ، چۆن دەتوانن ئافرەت لە شەڵتەرەکان ببەنەوە و بیانکوژن، ئەوانەى لە شەڵتەرەکان کار دەکەن لە کوێ دەتوانن رۆحى ئەو ژنانە بپارێزن، کەواتە هەتا یاسایەکى توند بۆ سزادانى بکوژان نەیەتە ئارا ئەو شەڵتەر و رێکخراوانە تەنیا مەرگى ژنانى وڵاتەکەم بۆ ماوەیەک دوا دەخەن و هیچى تر.
چنوور نامیق: رەنگە من زۆر بەختەوەر بم بەوەى هەم لە خێزانێکى رۆشەنبیر و هەم کراوەدا پەروەردە بووم و لەگەڵ برا و خوشکەکانمدا لەسەر بنەماى باوەڕ بەخۆبوون پەروەردە کراین، کەواتە پەروەردەى دروست نەوەیەکى دروست دێنێتە بەرهەم.
_________________________________________________ لینکی وەڵامەکانی هەموو بەشداربووەکان: www.emrro.com/teweripiyawanle.htm
|
|
|
چنوور
نامیق: راستە پێکهاتەى بایۆلۆژیی پیاوان لە رووى جەستەییەوە
هەندێک جیاوازە لە ئافرەت، ئەوەش بووەتە هۆى جیاوازیى هەندێک لە
ئەرکەکانیان وەکو کردارى زاوزێکردن و دایکایەتى کە ئەوە تایبەتە بە
ئافرەت، بەڵام هەندێک خەسڵەتى دیکە هەیە کە کۆمەڵگە دەیسەپێنى بە سەر
مرۆڤەکاندا، وەک چۆن سۆسیۆلۆژیستەکان کاریگەریى ژینگەیان بەسەر
هەڵسوکەوتى مرۆڤدا دەرخستووە لە دەستنیشانکردنى کەسایەتى هەروەها
کاریگەرییەکى گەورەشى هەیە بە سەر دیاریکردنى ئەرک و کارەکانیدا ئەوەش
لە دابونەریت و ئەو هەڵسوکەوتانەى کە کۆمەڵگە دەیسەپێنێ بە سەریاندا.