په‌یوه‌ندیپه‌رتووکخانه‌ئێمهلینکئه‌رشیفنووسه‌رانده‌سپێک

 

 

توركیا ده‌رگا داخراوه‌كان به‌ڕووى كورددا ده‌كاته‌وه.


ئیبراهیم بالیسانى


پارتى كریَكارانى كوردستان (په‌كه‌كه‌) به‌ریَبه‌رایه‌تى سه‌ركرده‌ى مه‌عنه‌وى به‌ندكراو (عه‌بدوڵڵا ئوَجه‌لان) له‌و روَژو ساته‌ى كه‌ دامه‌زراوه‌ تا ده‌گاته‌ ئه‌مرِوَ توانیویه‌تى كاریگه‌رى سه‌ربازى و ئابورى و دیبلوَماسى له‌سه‌ر ولاَتى توركیا دروست بكات. هه‌ڵه‌ نین ئه‌گه‌ر بڵێین هیچ گروپ و پارت و ریَكخراویَكى سیاسى له‌رابردوودا نه‌یانتوانیوه‌ وه‌ك (په‌كه‌كه‌) فشار له‌سه‌ر توركیا دروست بكه‌ن و زیانى ماددى و مه‌عنه‌وى پیَبگه‌ییَنن. بیَگومان ئه‌وه‌ش هوَكاریَك بووه‌ بوَ ئه‌وه‌ى ده‌سه‌لاَتدارانى توركیا هه‌موو هه‌نگاویَك بگرنه‌به‌ر بوَ له‌ناوبردنى ئه‌و هیَزه‌ شوَرِشگیَرو خاوه‌ن نفوسه‌، ئه‌و هیَزه‌ جاران و به‌ئیَستاشه‌وه‌ به‌هه‌ڵمه‌ت بووه‌ له‌رووبه‌رووبوونه‌وه‌ى به‌رامبه‌ر و داكوَكیكاریَكى سه‌رسه‌ختیش بووه‌ بوَ به‌ده‌ستهیَنانى مافه‌كانى گه‌لى كوردو پاراستنى كلتورو زمانى نه‌ته‌وه‌ى كورد به‌تایبه‌ت له‌ ولاَتى توركیادا.


توركیا به‌دریَژای میَژووى دامه‌زراندنى واتا له‌هه‌موو قوَناغه‌كاندا به‌رده‌وامى داوه‌ به‌سیاسه‌تى قركردنى گه‌لى كوردو له‌ناوبردنى شوَرشه‌ یه‌ك له‌دواى یه‌كه‌كان و له‌ناوبردنى سه‌ركرده‌و ئه‌ندامه‌كانى نیَو پارته‌كان و هه‌واداره‌كانیان! گیران و به‌ندكردنى سه‌روَكى پارتى كریَكارانى كوردستانیش (ئوَجه‌لان ) به‌ده‌رنیه‌ له‌و سیاسه‌ته‌ى كه‌ پیَشترو ئیَستا له‌ توركیادا په‌یرِه‌و كراوه‌و په‌یرِه‌و ده‌كرىَ.


هه‌رچه‌نده‌ پتر له‌(ده‌) ساڵه‌ ئوَجه‌لان له‌ گرتوخانه‌ى دوورگه‌ى (ئیمرِالی) له‌ هه‌موو جوَره‌ په‌یوه‌ندیه‌ك و دیدارو خویَندنه‌وه‌و تیَروانین بوَده‌ره‌وه‌ په‌راویَزخراوه‌! كه‌چى وه‌ك ده‌بینین په‌كه‌كه‌ هه‌ر هه‌یه‌و به‌رده‌وامیشه‌ له‌ خه‌بات. هه‌رچه‌نده‌ ده‌سه‌لاَتدارانى توركیا پیَیانوابوو به‌گیران و به‌ندكردنى ئوَجه‌لان شوَرشى په‌كه‌كه‌ كوَتایپیَدیَت و ئاگرى شه‌رِ ده‌كوژیَته‌وه‌! واتا ئاینده‌ى ئه‌و بزوتنه‌وه‌ سیاسى و چه‌كدارییه‌ وه‌ك باقى شوَرش و راپه‌رینه‌كانی تر ده‌بىَ كه‌ به‌هوَى گیران وله‌سیَداره‌دانى سه‌ركرده‌و ریَبه‌ره‌كانیان توانه‌وه‌و له‌ناوچوون!! به‌لاَم به‌پیَچه‌وانه‌ى ئه‌و بوَچونه‌ نه‌ك هه‌ر په‌كه‌كه‌ له‌ناو نه‌برراو بیَهیَز نه‌بوو، به‌لكو له‌جاران به‌هیَزترو ریزه‌كانى به‌رفراوانتر بوو. ئه‌و چالاكى و هه‌ڵمه‌ته‌ سه‌ربازییانه‌ى كه‌ په‌كه‌كه‌ له‌دواى گیرانى سه‌ركرده‌كه‌یان له‌دژى توركیا ئه‌نجامى دان ره‌نگه‌ زوَر له‌و چالاكیانه‌ گورچكتر برِ بن كه‌ له‌سه‌رده‌مى ئوَجه‌لان ئه‌نجام ده‌دران. ئه‌مه‌ش ئاماژه‌یه‌ بوَ ئه‌وه‌ى كه‌ گه‌ریلاكان پیَش ئه‌وه‌ى سه‌ركرده‌ په‌رستبن نه‌ته‌وه‌ په‌رست بوونه‌، بوَیه‌ به‌گیرانى سه‌ركرده‌ روحیه‌كه‌یان چوَكیان نه‌شكاو بیَئومیَدیش نه‌بوون، له‌به‌رامبه‌ردا ئه‌وه‌ هانده‌ر بوو بوَ ئه‌وه‌ى ریَبه‌رو گه‌ریلاكانى ناو ئه‌و پارته‌ له‌جاران باشترو توَكمه‌تر رووبه‌رووى توركیا ببنه‌وه‌و له‌ئاست كیَشه‌ ره‌وایه‌كه‌یان مرونه‌ت نه‌نویَنن و مساوه‌مه‌ له‌سه‌ر دواروَژو مه‌بده‌ئو داوا ره‌واكه‌یان نه‌كه‌ن.


له‌نیَوانى سه‌ركرده‌ى به‌ندكراوو فه‌رمانده‌و گه‌ریلاكانى نیَو په‌كه‌كه‌دا په‌یوه‌ندیه‌كى روحى وئه‌زه‌لى به‌دى ده‌كرىَ و بوونى هه‌یه‌، بوَیه‌ هه‌ركاتیَك ئوَجه‌لان له‌ دوورگه‌ى ئیمرِالییه‌وه‌ په‌یام و نه‌خشه‌ریَگاى خوَى ده‌رخستبىَ و له‌ئاست چاره‌سه‌ركردنى كیَشه‌ى كورد له‌توركیا به‌شیَوه‌یه‌كى ئاشتیانه‌ دوابىَ، ئه‌وا راسته‌وخوَ ئه‌وانیش پابه‌ندبونى خوَیان به‌ په‌یڤ و بوَچوونه‌كانى ئوَجه‌لان نیشانداوه‌و بوَچونى سه‌ركرده‌كه‌یان لاپه‌سندبووه‌و ئاگربرِو شه‌رِیان به‌قسه‌ی سه‌ركرده‌كه‌یان بووه‌.


هه‌وڵه‌كانى ده‌سه‌ڵاتدارانى توركیا به‌تایبه‌ت ژه‌نه‌راڵ و ده‌ره‌جه‌دارانى سه‌ربازى بوَ له‌ناوبردنى په‌كه‌كه‌ بیَهوده‌و بیَ ئه‌نجام بووه‌، رووبه‌رووبوونه‌وه‌ى توركیا بوَ له‌ناوبردنى په‌كه‌كه‌ نه‌ك هه‌ر زیانى جه‌سته‌یى وئابورى وسه‌ربازى بوَ توركیا به‌دواوه‌ بووه‌، به‌ڵكو له‌رووى دبلوَماسى و په‌یوه‌ندیه‌كانى ده‌ره‌وه‌شدا زیانى زوَرى به‌ توركیا گه‌یاندوه‌، نه‌بوونى توركیا به‌ئه‌ندام له‌ یه‌كیتى ئه‌وروپا هوَكاره‌كه‌ى بوونى په‌كه‌كه‌ وچه‌وساندنه‌وه‌ى نه‌ته‌وه‌ى كورده‌ له‌توركیا.


پاش ئه‌و هه‌موو هه‌ولاَنه‌ بوَ له‌ناوبردنى په‌كه‌كه‌و ئه‌و ته‌یارو گروپه‌ سیاسى و مه‌ده‌نیانه‌ى كورد كه‌له‌ ناوخوَى توركیادا هه‌ن كه‌هه‌میشه‌ توركیا ئه‌و گروپ و بزووتنه‌وانه‌ به‌ سیَبه‌رو باڵى مه‌ده‌نى په‌كه‌كه‌ ده‌زانىَ و ناوه‌ناوه‌ش به‌بیانوى جوَراوجوَر به‌تایبه‌ت له‌ كاتى پرِوَسه‌كانى هه‌ڵبژاردن به‌وناوه‌ تاوانباریان ده‌كاو سه‌ركرده‌و ریَبه‌رو ئه‌ندامه‌كانیان به‌ند ده‌كات یا موَله‌ت و بوارى خه‌باتى مه‌ده‌نیان پیَنادا و ریَگیرییان لیَده‌كا، بوَ ئه‌وه‌ى به‌شیَوه‌یه‌كى ئازادانه‌ به‌شدارى پرِوَسه‌كانى هه‌ڵبژاردن نه‌كه‌ن و نویَنه‌ریان له‌ناوه‌نده‌كانى ده‌سه‌لاَتدا نه‌بىَ به‌تایبه‌ت له‌ په‌رله‌مان و شاره‌وانیه‌كان!!
هه‌نوكه‌ له‌ناو توركیادا به‌تایبه‌ت سه‌روَكى ولاَت و سه‌روَك وه‌زیران به‌جدییه‌وه‌ له‌هه‌وڵى چاره‌سه‌ركردنى كیَشه‌ى كورد دان. برِوابوونى ئه‌و دووانه‌ بوَ چاره‌سه‌ركردنى كیَشه‌ى كورد به‌شیَوه‌یه‌كى ئاشتیانه‌ وایكردوه‌ كه‌ ته‌واوى ده‌سه‌لاَتدارانى كورد چ ئه‌وانه‌ى له‌ناوخوَى توركیادان و چ ئه‌وانه‌ش له‌ قه‌ندیلن، وه‌ خودى (ئوَجه‌لان)یش پیَشوازى له‌و ده‌ست پیَشخه‌ریه‌ بكه‌ن و نه‌خشه‌ریَگاى خوَیان به‌یان بكه‌ن بوَ كوَتایی هیَنان به‌و شه‌رِه‌ى كه‌ بوَ هه‌ردوولا مایه‌ى نیگه‌رانیه‌. بیَگومان سه‌روَكى ولات وسه‌روَك وه‌زیران هه‌ردووكیان له‌ هه‌رِه‌مى ده‌سه‌لاَتدا كه‌وتونه‌ته‌ سه‌ره‌وه‌، واتا ئه‌گه‌ر ئه‌و دووانه‌ به‌ مشاوه‌ره‌ له‌گه‌ڵ به‌رپرسانى ترى ولاَت گه‌یشتبنه‌ ئه‌و برِوایه‌ى كه‌ پیَویسته‌ كیَشه‌ى كورد چاره‌سه‌ر بكرىَ، به‌دڵنیاییه‌وه‌ لایه‌نى كوردیش به‌گه‌رمى هه‌نگاوه‌كانى ئه‌ریَنى ده‌بىَ له‌چاره‌سه‌ركردنى كیَشه‌كه‌یاندا و ناسڵه‌میَنه‌وه‌و قبوڵیانه‌. به‌لاَم ئه‌وه‌ى ده‌بیَته‌ مایه‌ى پرسیارو هه‌ڵوه‌سته‌ له‌سه‌ركردن ئایا ئه‌وه‌یه‌، ئاخۆ باڵى سه‌ربازى ولاَت (ژه‌نه‌راله‌كان) كوَكن له‌گه‌ڵ بیروراى سه‌روَكى ولاَت وسه‌روَكى وه‌زیران؟ یا ئه‌و باڵه‌ وه‌ك رابردوو ئه‌و هه‌وڵه‌ش په‌كناخه‌ن ونابنه‌ به‌ربه‌ست له‌به‌رده‌م چاره‌سه‌ركردنى كیَشه‌ى كورد؟! به‌سه‌ریَكی تر ئایا هه‌ردوولاى گفتوگوَكار (ده‌سه‌لاَتدارانى توركیا وكورد) مه‌رج و داخوازیه‌كانى یه‌كتر قبوڵ ده‌كه‌ن یا مه‌رج به‌سه‌ر یه‌كتریدا ده‌سه‌پیَنن؟ چونكه‌ یه‌كیَك له‌مه‌رجه‌كانى لایه‌نى كوردى ئازادكردنى (ئوَجه‌لان)ه‌، به‌هه‌مان شیَوه‌ ده‌سكارى كردن و گوَرینى ده‌ستورى ولاَته‌. ئه‌گه‌ر ده‌سه‌لاَتدارانى توركیا به‌برِوایه‌كى ته‌واوه‌وه‌ هاتبیَتنه‌ نیَو بازنه‌ى ئه‌و پرسه‌وه‌، پیَویسته‌ ئه‌و دوو مه‌رجه‌ى لایه‌نى كوردى قبوڵ بكه‌ن، ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌شیان نه‌كردو ته‌نیا به‌ پیَدانى هه‌ندىَ مافى كلتورى كورد رازیبكه‌ن، ئه‌وه‌ ئه‌و هه‌وڵه‌ش وه‌ك هه‌وڵه‌كانى رابردوو بیَ ئه‌نجام ده‌بىَ و ململانىَ خویَناویه‌كه‌ ده‌ست پیَده‌كاته‌وه‌!! زه‌ره‌رمه‌ندى سه‌ره‌كیش له‌و ململانیَیه‌دا ته‌نیا خودى توركیا ده‌بىَ. بوَیه‌ له‌ هه‌موو كاتیَكدا پیَویسته‌ توركیا له‌بیرى كردنه‌وه‌ى ئه‌و ده‌رگایانه‌دا بىَ كه‌ چه‌ندین ساڵه‌ به‌رووى كورددا داخراون.

 


Info_balisani@yahoo.com