عوسمان حاجی مارف:

پێشمەرجی هەر هەڵبژاردنێکى ئازادانە، هەڵوەشاندنەوەى

هیزى پێشمەرگە و نەمانی دەسەلاتی پارته‌ میلشیایەکانه‌.

ئۆکتۆبەر

گفتوگۆ لەگەڵ هاوڕێ عوسمانى حاجى مارف سکرتێرى کۆمیتەى ناوەندی حیزبی کۆمۆنستی کریکاری کوردستان دەربارەی
هەلبژاردن، ده‌ستوور، لیستی گۆران

ئۆکتۆبەر: هاوڕێ عوسمان چەند ڕۆژە پڕوپاگەندەى هەڵبژاردنەکان دەستیپێکردووە، هەریەک لە لیستەکان بۆخۆهەڵخستن لەبەردەم ڕاى خەڵکى کوردستاندا کەوتونەتە پڕوپاگەندەکردن، بەمجۆرەش مەسەلەى هەڵبژاردن وەک خاڵێکى میحوەرى لەباروۆدخى سیاسى ئیستاى کوردستاندا جێگاى بۆپەیدابووە، ئەمە لەحاڵێکدایە کەسیاسەتى حیزب بایکۆتکردن و بەشدارى نەکردنە لەم هەڵبژاردنەدا.. ئەم فەزایە چۆن دەبینین و بنەماکانى سیاسەتى بەشداری نەکردنى حیزب لەم هەڵبژاردنەدا چۆن باس لێوە دەکەن؟

عوسمان حاجی مارف: سەرچاوەی هەڵوێستی بایکۆتکردنی حیزبی ئێمە لە بەرامبەر ئەم هەڵبژاردنەدا ئەوەیە کە ناتوانین ناوی بنێین هەڵبژاردن، بەڕاستی ئەمە هەڵبژاردن نییە و مەرجەکانی هەڵبژارنی بەخۆوە نەگرتووە، بەو مانایەی رۆڵ و به‌شداریی و دەنگی خەڵک ڕێگەی ئازادانە و بەدوور لەفشار پآ نەدراوە، کەبتوانآ ئایندەی خۆى  و دەسەلاتی سیاسی پآ ببڕێنێتەوە، جێگە و ڕێگایەکی واقعی و ئازاد لە ئارادا نییە کە خەڵکی دەوری خۆیانى تیا بنوێنن، هەر لە ئێستاوە ئەوەى رۆشن ودیارە ئەوەیە کەبە هەموو مانایەک دەنگەکان بآ بایەخ و سوتاون و حیزبە دەسەلاتدارەکان لە جێگای خۆیاندا دەمێننەوە. ئەزمونی هەڵبژاردنەکانی کوردستان هەمیشە فشارێکی مادی و مەعنەوی و دودڵی و دڵەڕاوک و ترسی لەسەر خەڵک داناوە، تا ئەوەی لە فەزایەکی سیاسی ئارام و به‌شداریی ئازادانەی خەڵکدا خۆی دەرخات، هەڵبژاردن و هێزی میلیشیایی و دەسەلاتی پارته‌کان پێکەوە ناگونجێن و کاریکاتۆرێکی لێ دروست دەبێت، نایەکسانی لە پڕوپاکەندە و خەرجکردنی بودجەی حکومەت تەنها بۆ حیزبی دەسەلاتدار، پێشیلکردنی مەرجەکانی بەشداری کردنە بۆ لایەنە سیاسیەکانی تر. تا دەسەلاتی پارته‌کان و میلشیا لە ئارادا بێت هەڵبژاردن هیچ مانایەکی نابێت و ئەنجامەکەی هەر بە قازانجی حیزبی دەسەلاتدار دەبڕێتەوە، پێشمەرجی هەر هەڵبژاردنێکى ئازادانە هەڵوەشاندنەوەى هیزى پێشمەرگەو نەمانی دەسەلاتی پارته‌ میلشیایەکان و لەئارادابوونى دەولەتێکى سەربەخۆ و جێگیریی سیاسییە، تا ئەم جۆرە لە دەسەلات بالا دەست بێت و دەوڵەت نەبێت، هەڵبژاردن کارێکی نەگونجاو و نادروست و مەترسیدارو بآ مانایە، هاوکێشەکە تەواو بە پێچەوانەی بۆچونی ئەو کەسانەیە کەدەیانەوآ لە ڕێگەی ئەم هەڵبژادن و پەرلەمانەوە دەسەلاتی پارته‌کان وەلانێن، بۆیە لابردنی دەسەلاتی پارته‌کان لە ڕێگەی هەلبژاردن و پەرلەمانەوە دروشمێکی پوچ و بآ ناوەرۆک و نەکردەیە، تەنها بۆ فریودانی خەڵکە و ئیمکانی نییە.

کۆنترۆلکردنی سندوقەکانی دەنگدان و یاریکردن بە دەنگەکان کارێکی ئاشکر و قێزەونی هەڵبژاردنەکانی سالانی پێشترەو بیرمان نەچۆتەوە، هەر بۆیە هیچ زەمەناتێک بۆ ئەم هەڵبژادنەش لە ئارادا نییە، کە سندوقەکان و دەنگەکانی ژێربەژێر چیان بە سەردێت.

نەچون بۆ دەنگدان هەڕەشەی ئەوەی لە سەرە لە کار دەردەکرێن، فۆرمی خۆراکیان دەبڕن، بۆ ئایندەیان باش نابێت، بە گشتی خەڵک ناچار دەکرێن بڕۆن بۆ دەنگدان، لە کام شوێنی دنیادا نەچون بۆ دەنگدان سزای هەیە، لە لایەکی تریشەوە وەک ئاگادارین لە ئەزمونی هەژدە ساڵەی دەسەلاتی حیزبایەتی یەکیتی و پارتیدا، پەرلەمان وێنەیەکی کارتۆنیە و بێ رۆڵ و کارکرد بووە لە بەڕێوە بردنی ولاتدا. خودی دەسەلات تا ئێستاش هەر بەدەستی سەرکردایەتی یەکیتی و پارتیەوەیە و ئەوانیش هەر لایەکیان ناوچەیەکی تایبەت بە خۆیان هەیە و بەڕێوەی دەبەن. بە جیا لەوەی کوردستانی عێراق دەوڵەتی نییە و تا ئێستا لە هەلومەرجێکی سیاسی هەڵواسراودایە، لە هەمان کاتدا لەسایەی دەسەلاتی ئەو دوو حیزبەدا کوردستانی عیراق یەکپارچە نییە، هەر بۆیە دابەزینی یەکیتی و پارتی بە یەک لیست لە چوارچێوەی سیاسەتی شەڕەکان و ڕێکەوتنەکانی نێواندا بڕیارى لەسەر دراوە، کەئەویش بەردەوامیدانە بە دەسەلاتی حیزب و زەمانەتکردنی مانەوەی دەسەلاتی حیزبە بۆ هەر لایەکیان لە ناوچەی ژێر دەسەلاتی خۆیاندا، نەک بۆ پێشبڕکآ لە هەڵبژاردندا، ئیتر دەبێت لە دنیای واقعدا ئەمە چ جۆرە هەڵبژاردنێک بێت، ئەم هەڵبژاردنە تەنها سیناریۆیەکە بۆ فریودانی خەڵکی و بۆ شەرعیەتدان بە دەسەلاتیان، بۆ زامنکردنی وەرگرتنی بودجەکەیانە لە دەوڵەتی عێراق و دڵ ڕاگرتنی دەوڵەتی ئەمریکایە.

هەڵبەتە فەزای سیاسی کوردستان بە هەر کێشمەکیشێکیەوە  و بەنارەزایەتی و توڕەیی خەڵکەوە لە دەسەلاتی ئەم حیزبانە، بەلام نکۆڵی لەوە ناکرێت ئێستا هەڵبژاردن بۆتە سەرگەرمی و گەمەیەکی سیاسی کە لەچاوەڕوانییەکی نادیار و نەزانراودایە، کێشمەکێشی نیوان لیستەکان خۆشخەیاڵی داوە بە خەڵکی، بەلام لە سەر بنەمای ئەو خالانەی لە سەرەوە باسم کرد، داوای ئێمە لە خەڵکی ئەوەیە کە دەرس لە ئەزمونی فریوی هەژدە ساڵەی ئەم هێزە ناسیۆنالستانە وەرگرن و نەکەونە ژێر کاریگەرى پڕوپاکەندەی فریودەرانەی هیچ لیستێکەوە و نەچن بۆ سندقەکانی هەڵبژاردن و کات ودەنگی خۆیان بە فیرۆنەدەن.

ئۆکتۆبەر: هاوڕێ عوسمان هاوکات لەگەڵ هەڵبژاردنەکاندا دەسەلاتداران ده‌ستوورى هەرێمیان لەڕێگاى پەرلمانەوە تێپەڕکرد و بڕیاریشە بیخەنە ڕاى گیرى خەڵکەوە، لەولاشەوە لەلایەن ڕۆشنبیران وهەندآ لایەنى سیاسیەوە ناڕەزایەتى بەرامبەر ئەم هەنگاوە دەردەبڕدرێت. ئێوە لەسەر ئەم مەسەلەیە چۆن بیردەکەنەوە وتاچەند پێتان وایە باسى ده‌ستوور پرۆسەیەک کەبۆى گیراوەتەبەر پەیوەندى بەهەڵبژاردنەکانەوە هەیە؟

عوسمان حاجی مارف: پێش هەموو شتآ ده‌ستوور بۆ وولاتێکە کەخاوەنى دەوڵەتێکى دامەزار و وبەرەِەسمیەت ناسراوى نێونەتەوەییە. کوردستان کە هیچ مەرجیکێ دەوڵەتی بەخۆ نەگرتووە، تا ئێستاش سنووری دەسەلاتی حکومەتی هەرێم لە چوارچیوەی یەکپارچەیی کوردستانی عێراقدا دانەمەزاروە، حیزب وهێزە میلشیاکان بەڕێوەی دەبن. ئیتر دەستووری چی و بۆ کآ دادەنرێت، مەگەر دەستوور بۆ دەسەلاتی حیزبی میلشیا، کە ئەمەش سەمەرەی سیاسی تایبەتمەندی ناوخۆی کوردستانی عێراقە، هەر بۆیە ئێستا پەسند کردنی دەستوور بەڕاگیری خەڵک یان بەبڕیاری پەرلەمان بێت بە جیا لەوەی بە شێکە لە سیناریۆى ئەم هەڵبژاردنە، لە هەمان کاتدا ئەو ده‌ستوورەش کە بڕیارە دەنگی بۆ بدرآ کۆنەپەرستانە و دژی خەڵکیە، چونکە ئیسلام دەکاتە دینی ڕەسمی و سەرچاوەی سەرەکی دەستوور و یاسا، ده‌ستوورێکە لەسەر بنەمای بەرژەوەندی حیزبەکان و پەیوەندی نێوان حیزبەکان دانراوە، تا ئەوەی ڕێکخستنی دام ودەزگای دەوڵەت و پەیوەندی خەڵک پێیانەوە. بۆیە دەبێت جەماوەرى خەڵک نەک هەردەنگى بۆنەدەن، پیویستە ریسواى بکەن و ره‌تیبکەنەوە.

ئۆکتۆبەر: کەوایە ئێوە چ ده‌ستوورێک بەقازانجى خەڵک دەزانن و دەبێ لەچ پرۆسەیەکدا بخرێتە دەنگدانەوە؟

عوسمان حاجی مارف: هەرکات مەسەلەی دامەزراندنی دەوڵەت لەکوردستان یەکالا کرایەوە، ئەو کاتە پێوستە باس لە خستنە دەنگدانی ده‌ستوور بکرێت و بخرێتە دەنگدانەوە، ئەو کاتەش ئێمە ئەو ده‌ستوورە بە قازانجی خەڵک دەزانین کە پێناسەی دەوڵەتێکی نانەتەوەیی و نادینی بە فه‌رمی بناسێت، جیای دین لە دەوڵەت و لە پەروەردە، ئازادی بێ به‌ندو مه‌رجی سیاسی، یەکسانی هەمەلایەنی ژنان و پیاوان، نەبونی حوکمی له‌سێداره‌دان و پاراستنی مرۆڤایەتی و دابینکردنی مافە سەرەتیەکان خەڵک.... لەسەر بنەماى مافى هاولاتى بوون بۆ سەرجەم دانیشتوانى کوردستان بە فه‌رمی بناسێت، ئەم ده‌ستوورەی ئێستا کە لەڕێگەی پەسندکردنی پەرلەمانەوە خراوەتە بەر دەنگدانی خەڵکەوە، وەک ئاگادارین دەستووری ڕیکەوتنی سیاسی و بەرژەوەندی نێوان یەکیتى وپارتى و ئیسلامیەکانە  و لەپەیوەندێکى دیبلوماسیانەوە تێپەڕکراوە ، نەک ده‌ستوورێک بۆ بەرژەوندی و به‌شداریی خەڵکی کوردستان.

ئۆکتۆبەر: ئەوەى ڕۆشنە لەهەڵبژاردنەکانى ئێستادا مونافەسەى لیستەکان زۆرتر لەنێوان دوولیستى گۆران و لیستى کوردستانیدا تەوەرەى بەستووە.. ئێوە ناوەڕۆکى ئەم لیستانە چۆن هەڵدەسەنگێنن و تاچەند بەرنامەکانیان لەخواست و ئاواتەکانى خەڵکەوە بەنزیک دەزانن؟

عوسمان حاجی مارف: کاتێک ئێمە دەڵێین ئەمە هەڵبژاردن نییە و ناتوانێ دەورو به‌شداریی خەڵک لە دەسەلاتی سیاسید و بەرژەوەندیەکانی خەڵک دابین بکات، ئیتر تەواوی لیستەکان دەکەونە چوارچێوەی کار و قەبوڵکردن ئەو سیناریۆیەی کە بەناوی هەڵبژاردنەوە بەڕێخراوە، ئەو لیستانە خۆیان دەخەنە ناو گەمەیەکی سیاسی بۆ بەرژەوەندیەکی گەورە یا بجوک بۆ حیزبەکانیان، بۆ بە دەست هێنانی کورسیەک یا چەند کورسیەک لەپەرلەمانێکی کارتۆنى و حکومەتیکى هاوبەشى پارته‌ میلیشیاییه‌کاندا ، چونکە ئەوەی بۆ گشت لایەک ئاشکرایە و خودی لیستەکانیش بە ئەوپەڕی کێبڕکێیانەوە، ئەو باش دەزانن، پەرلەمان و حکومەتی هەرێم و تەواوی دام و دەزگاکانی لە ژێر دەستی پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکیتی نیشتمانی کوردستاندایەو تەنانەت لە ڕێگەی ئەم هەڵبژاردنەو پەرلەمانەوە لەدەستیان دەرنایەت و کۆتایی پێ نایەت.

هەربۆیە لیستی گۆڕان بۆ گۆڕان و چاکسازی نییە و پەیوەندی بە بەرژەوەندی خەڵکەوە نییە وتەنانەت بۆ لابردنی دەسەلاتی حیزبیش نییە، بەڵکە ململانآى باڵێکى تازە جیابوەوەى یەکیتى وناسیونالیزمى کوردە کە لەچوارچێوەی گەمە وکێبڕکێ لە هەڵبژاردندا بۆ چەند کورسیەک لە پەرلەمانێکی کاریکاتۆردا بەڕێخراوە، کە پاش بەدەست هێنانی کورسیەکان و بە پآى ژمارەی کورسیەکان ڕەسمیەت بە شەراکەت لە بودجەی نا شەفافدا ئەدات.

ماهیەتى سیاسى و چینایەتى لیستی گۆڕان لەهەمان مێژوو وبەرنامەو ئەزمونی ناسیۆنالستی میلشیایی و کۆنەپەرستانەی دەسەلاتی یەکیتی نیشتمانی کوردستاندایە، تەنانەت شەریکە لەهەموو ناڕەوایی و گەندەڵی و بەتالانبردنی سامانی کوردستاندا. ئەم لیستە هاوبه‌شه‌ لەمانەوەى باری هەڵواسراوى و دیار نەبونی چارەنوسی سیاسی کوردستان و سته‌مێکدا کە 18 ساڵە بۆتە بەشى خەلکى کوردستان.

جگە لەمانەش، لیستیی گۆڕان لیستَێکە لەم هەڵبژاردنەدا زیانێکی گەورەی بە ناڕەزایەتیەکانی خەڵک لە بەرامبەر دەسەلاتی یەکیتی و پارتی گەیاندووە، پێش ئەوەی باس لە لیستی گۆڕانی نەوشیروان بکرێت، چاوەڕوانی ئەوە دەکرا لە ئاکامی ناڕەزایەتی بەرین و فراوانی خەڵک لەبەرامبەر یەکیتی و پارتیدا، سندوقەکانی دەنگدان لەنەچونی زۆربەی خەلکی کوردستان بۆ دەنگدان و بایکۆتکردنی هەڵبژاردن، سیمایەکى چۆڵەوانی بەخۆیەوە دەبینى وئەمەش دەبووە مایەی ڕیسوا بونی یەکیتی و پارتی و دەسەلاتەکەیان، کە وەک دوو حیزبی دەسەلاتدار دەکەوتنە ژێر پرسیاری جدیەوە و نەیان ئەتوانێ لە بەرامبەر دەوڵەتی ناوەندی و ڕای جیهانیدا شەرعیەت بە دەسەلاتەکەیان بدەن، وە راستەوخۆش لە ژیر فشاری خەڵکدا ناچاردەکران بەوەلامدانەوە بە بەشێک لەخواستەکانی خەڵک.

بەلام هونەری نەوشیروان و لیستەکەی لەوەدا بوو، ئەو گۆڕانەی کە ناڕەزیاتی خەڵک بەدی دەهێن و بە قازانجی دەستکەوتەکانی خەڵک دەبوو، پێچایەوە و کردیە قوربانی لیستی گۆڕان و سیاسەتەکانی، لەیەک ووتەدا ئەم لیستە توانی ئەو فەزایە بە قازانجی سیاسەتی ناسیونالیزمى کورد بگۆرێ و کێشمەکێشکان بە ناوی لیستی گۆرانەوە بەئاراستەى خۆشباوەریی دروست کردن لەنیو خەلکدا بەرێت وخەڵک ڕاکێشێت بۆ سەر سندوقەکانی دەنگدان.
پێوستە خەڵک بەم واقعیەتە بە ئاگا بێت و لەوە زیاتر نەکەوێتە ژێر داوی فریوکارانەی لیستی گۆڕانێکەوە کە هیچ جیاوازیەکی ڕیشەیی لە بەرامبەر رەوتی ناسیۆنالستی میلشیایی و دژی مرۆییدا نییە. بەلکو بە هەمان گیانی کۆنەپەرستی و نەتەوەپەرستی و باسنەکردن لە ئایندەی کوردستان هاتونەتە نێو گۆڕه‌پانی ئەم کێشمەکێشەوە، گۆڕان دەبێت لە ڕێگەی هەوڵدان بۆ دامەزراندنی دەوڵەت لە کوردستانێکی بێ سەروبەر و هەڵواسراوەوە دەست پآ بکات، لە ڕێگەی وەوەرگرتنی بیروباوەری مرۆڤایەتی و یەکسانی هەمەلایەنەی ژنان و پیاوان، ئازادی بێ به‌ند و مه‌رجی سیاسی و بەرژەوەندی خەڵک و عەدالەتی کۆمەلایەتی سەرچاوە بگرێت، گۆڕان بەوە نییە بە دروشم باس لە لابردنی دەسەلاتی حیزب بکەیت، دەسەلاتی حیزب بەوە کۆتایی دێت کوردستان جیا بێتەوە و دەوڵەتی سەربەخۆ دامەزرێت، لە بەر ئەوەی لیستی گۆڕان تەنها بۆ بەشداریانە لە دەسەلاتی ئیستای یەکیتی و پارتیدا وبەهیچ جۆرێک نایانەوێت لە بەرنامەو دروشمەکانیاندا باس لە سەربەخۆیی کوردستان و دامەزراندی دەوڵەت و جگێری سیاسی بکەن، بەڵکو دژی ئەو خواستانەشن، چونکە بەرەژەوەندی حیزبایەتی و دەسەلاتی حیزب ڕێگە بە جیابونەوەی کوردستان و جگێری سیاسی نادات. بۆیە دروشمی نەمانی دەسەلاتی حیزب لە لایەن ئەم لیستەوە دروشمێکی بێ ماناو نا کرده‌یی و فریوکارانەیە، باوەڕهێنان و خۆشباوەری بەم دروشمە داماوی سیاسی و بێ ئاسۆیی ئەو کەسانەیە بەو ئالوگۆرەی کە لەڕێگەی خەباتی جەماوەری و نارەزایەتی و بەرگری لە بەرژەوەندیەکان خەڵکەوە بەڕێدەخرێت.

ئۆکتۆبەر: بەلام هاوڕێ عوسمان گۆڕان خواستى زۆرینەى خەڵکە، و ئەو بۆچوونەش هەیە لەنێو خەڵکدا کەدەڵێت هەرچۆنێک بووە گۆڕانێک لەدەسەلاتى گەندەڵ و تالانچى ئێستاى یەکیتى وپارتیدا پێکبێت؟

عوسمان حاجی مارف: گۆڕان و بەرەو پێش چونی ژیان و خۆشگوزەرانی و مەدەنیەت و ئازادی و یەکسانی.. هەمیشە خواست و ئارەزووی خەڵکە و لە بەرژەوەندی کۆمەڵگەیە وتەنانەت بەری پآ ناگیرێت، بەلام ئەوە چینی دەسەلاتداری بورجوازی و بەرژەوەندیەکانیانە ڕێگری بۆ گۆڕان پێش دێنن، خەڵکی کوردستان لە سایەی هەژدە ساڵی حوکمی کوردایەتیدا بون بە ژێر هێرشی نەهامەتی و ناشارستانیەت و سیاسەتی کۆنەپەرستانەوە، تا نەبونی خزمەتگوزاری پێشلکردنی مافە سەرتاییەکانیان، دەسەلاتی سیاسی لە کوردستاندا یەکێکە لە سه‌یر و سەمەرەکانی دنی و ئەزمونیکی تایبەتی ناسیۆنالستی کوردە، نەوشیروان مستەفا یەکی لە ئەندازیاران و ڕابەرانی بەرجەسەتەو دلسۆزی پێکهاتنی ئەم دەسەلاتە سه‌یره‌یه‌، هەمیشەش لە بەرەی دژی کرێکاران و زەحمەتکێشان و بەرژەوەندیەکانیاندا ڕاوەستاوە، چۆنە وا بەیانیەک خەبەری بۆتەوە و بانگەشەی گۆڕان دەکات!، گۆرانێک کە لە ریشەوە دووبارە بەرهەمهێنانەوەى دەسەلاتى ناسیونالیستى کوردى بەهەموو نابەرابەرى و ئاژاوه‌ و شەرى ناوخۆ و بێدەرەتانیەکانى خەڵکەوە لەباوەش گرتووە. ئەوەى کە سەروزمانى ئەم لیستە بەناوى گۆرانەوە باسى دەکات دروشمی جیاکردنەوەى حیزبە لەدەسەلات، ئەویش لە ڕێگەی بەدەست هێنانی چەند کورسیەکى پەرلمانەوە. کاریکى ئاوا راستەوخۆ بەردەوامی دانە بەهەمان سیاسەتە سه‌یر و سەمەرەکانی بزوتنەوەی کوردایەتی کە نایانەوێت و بە قازانجیان نییە جێگیری سیاسی فەراهەم بێت و دەوڵەت لە کوردستانی عیراق دامەزرێت. سیاسەتی لیستی گۆران ده‌رفه‌تی گەندەلی و تالانجێتی فراوانتر دەکات، بە مانای ئەوەی جەردەکان زۆرتر دەبن و شەریکە بەش زیاتر دەبێت، ئەمەش تالانی بەسەر خەڵکەوە زیاتر دەکات.

واتە لیستی گۆڕان بەجیا لەوەی هیچ ئومێدک بۆ ئایندە ناهێنێتە دی و باری خەڵک قورستر دەکات، لە هەمان کاتدا ئەگەری ئەوەش هەیە لە کێبڕکێی ئەم هەڵبژاردنەو ئەنجامەکانیدا باری گرژی شەڕو ئاشوب دروستبکا و مەترسی بۆ سەر ژیانی خەڵک زیاتر بکەن. بۆیە پێویستە لەسەر خەلکى کوردستان بەهەر شێوەیەک کە بۆیان گونجاوە خۆپارێزى بکەن لێى  و نەکەونە داوی دروشمەکانیەوە.

ئۆکۆتبەر: فشارى نانبڕین و لەسەر کار دەرکردن وەک سیاسەتێک بۆ بەشدارى کردنى خەڵک لەلایەن دەسەلاتدارانەوە حاڵەتێکى بینراوە، لەبەرامبەردا خەڵکانێکى ناڕازى وا بیردەکەنەوە کەبەشدارى بکەن بەلام وەرەقەکان بەسپى بخەنە نێو سندووقەکانەوە، ئەمەش بەو دەلیلەى کەلەسەر کار دەرنەکرێن و فشارەکانى سەرخۆیان ناکام کەنەوە.. ئایا ئەمە ڕەوشتێکى گونجاوە وتاچەند لەگەڵ سیاسەتى بەشدارینەکردندا دێتەوە؟

عوسمان حاجی مارف: باشترین ڕێگە بایکۆتکردنی ئەم هەڵبژاردنەیە و نەچونە بۆ دەنگدان و ڕیسواکردنیەتى، نەچون بۆ دەنگدان نیشاندانی بەردەوامی ناڕەزایەتی چەندین ساڵەی خەڵکە بەدەسەلاتی ئەم حیزبانە و سیاسەتەکانیان، نەچون بۆ دەنگدان بەتاڵ کردنەوەی شەرعیەتی دەسەلاتی حیزبەکانە بەناوی هەڵبژاردنەوە، ناڕەزایەتیەکی ئاشکر و ڕوبەروبونەوەیە بۆ نەویستنی ئەم دەسەلاتە، نەچون بۆ دەنگدان دەبێت ببێتە ئەزمونێکی سیاسی پێشڕەو لەڕێگە ڕیزی فراوانی جەماوەری خەڵکەوە، وە بیسەلمێنین کە دەسەلاتداران ناتوانن جەماوەر تاوانبار کەن و سزای بدەن، ئەوە جەماوەری خەڵکە سزای دەسەلاتداران ئەدەن و شەرعیەتی دەسەلاتیان لێ وەردەگرنەوە، نەچونی ڕیزی بەرین و فراوانی خەڵک بۆ دەنگدان ئەتوانێ ڕێگە بەهەڕەشەکانی دەسەلات بگرێت و شەرمەزاریان کات لەوەی ڕێگە نادەن خەڵک ئازاد بێت و مافی ئەوەی هەبێت کە دەنگ نەدات. پێوستە نەفرەت لەو ڕەوشتە بکرێت کە بە هەڕەشەی لە کار دەرکرن خەڵک کێش دەکرێت بۆ دەنگدان، خەڵکیش ئەو دەرسە وەرگرن کە چەندین ساڵە ئەم حیزبانە ئەم چەکی هەڕەشەیە بەکار دەهێنن، بەلام دواتر پوچ و بێ مانا دەردەچێت و ناتوانن کاری پآ بکەن. چونکە ئەو جۆرە هەڕەشانە لە بەڕێوەبردنی کۆمەڵگەدا سەخت بۆیان تەواو دەبێت، خەڵک دڵنیا بێت لەوەی بە نەچونی ڕیزی فراوانیان بۆ دەنگدان دەسەلاتداران مل کەچ بە خواستەکانیان دەکەن.

ئۆکتۆبەر: مەسەلەیەکى چاوەڕوانکراو لەهەڵبژاردنەکانى ئێستاى کوردستاندا مەترسى سەرهەڵدانى پشێوى و شەڕى چەکداریە، بەتایبەتى بەدواى دەرچوونى ئەنجامەکانى هەڵبژاردن و مل نەدانى لایەنێک بەئەنجامەکەى، سیاسەتى حیزب لەبەرامبەر حاڵەتێکى ئاوادا چییەو دەبێ لەئێستاوە چى بکرێ کەلانى کەم هەڵبژاردن نەبێتە هۆکارێک بۆتێکچوونى بارى ژیانى هاولاتیان؟

عوسمان حاجی مارف: دیارە لە هەڵبژاردنێکی لەم چەشنە سه‌یره‌دا بارگرژی و سونەتی دواکەوتوانە و شەڕی نێوان هێزە سیاسەکان، دەبێت ڕەچاوی ئەوەی لێبکرێت، پێکدادان و پشێوی و کارەسات و قوربانی بەرەوڕوی کۆمەڵگەی کوردستان بکەنەوە، ئەمەش بەشێکە لەو سونەت و خێر و بەرەکەتەی هەژدە ساڵە دەسەلاتی ناسیۆنالیستی میلشیایی کورد بەدیاری هێناویەتی بۆ خەڵکی کوردستان. ئەم شەڕو پێکدادانە ئەگەرێکی جدیە و پێوستە خەڵک ئامادەیی هەبێت و بەری پآ بکرێت و خۆیان بپارێزن، پێش هەموو شتآ بەرگرتن بە بارێکی لەم چەشنە لە ئەستۆ و بەر پرسیاریەتی دەسەلاتدارانە، هەروەها تەواوی لایەنە سیاسەکانی بەشدار لەم هەڵبژاردنەدا دەبێت پا بەند بەوەی ئەم پڕۆسەیە بەبێ توندوتیژى وئاژاوەگێڕى بەرآ بکەن و ڕێگربن لە ئاڵۆزبونی ئەم باره‌دۆخه‌ و خەڵکی کوردستان نەخەنە ژێر دۆزەخی شەڕی نێوان خۆیانەوە.

بەلام لە هەموو حاڵەتێکدا بۆ دوورخستەوەی مەترسی لە سەر ژیانی خەڵکی، دووبارەی ئەوە دەکەمەوە کە لە ڕێگەی بایکۆتکردنی ئەم هەڵبژادنەوە،  وە مانەوە لە ماڵەوە ئەتوانێت ئەو ئەنجامەى ببێت کەئەم مەترسییە و ئەم شەڕە لە سەر ژیانی خەڵک کەم کاتەوە، بەتایبەتى کەئەوە شەڕی ئێمە نییەو شەڕ وکێبڕکێی نێوان گەنەدەڵەکان و تالانچیەکانە، دەبێت خۆمانی لێ بە دور ڕاگرین و هەڵبژاردنەکەشیان بایکۆت کەین، حیزبی ئێمە بۆ پاراستنی خەڵک لەم کێژاوی ئاشوب و شەڕە ئامادەیە ڕابەری ڕیزەکانی خەڵکی بکات لە ڕێکخستنی هێزی خۆ پاراستن و دوور خستنەوەی ئه‌گه‌ری ئەم شەڕە لە سەر ماڵ و ژیانی خەڵکی.