|
ڕه‌شۆ زیلان له ئامه‌د
دا:
کوردان به ههر
زاراوه یه‌ک قسه ده‌که‌ن
با بیکه‌ن هه‌موومان
خاوه‌ن یه‌ک
زمانین ئه‌ویش کوردیه.
وه‌رگێڕانی
له‌کورمانجییه‌وه:
کوردپه‌روه‌ر
 زمانه‌وانی
کورد ڕه‌شو زیلان پاش چه‌ندین
ساڵ دووری له کوردستان گه‌ڕایه‌وه
بۆ وڵات .
ڕه‌شو زیلان مامۆستای زانکۆی ئه وپسالوای
وڵاتی سوێده که خاوه نی په رتوک و نووسراوه ی زۆر له سه ر زمانی کوردیه
.
له ڕۆژی پێنجی چواری دووهه زاروو نۆی زاینی دا ته ڤ کورد له باژاری
ئامه د کۆنفڕانسێکی له سه ر زمانی کوردی له دار خست. ئه و کۆنفڕانسه که
له شاری ئامه د ، له لایه ن ته ڤ کورده وه به ڕیوه چۆ که زیاتر له 400
که س تێیدا به شدار بوون..
ڕه‌شۆ زیلان زمانه
وانی کورد ڕایگه یاند (( شتێک که بنه مای ناساندنی مرۆڤه کانه زمانیانه
)) ، .
ڕه‌شۆ زیلان هه ر وه ها جه ختی له سه ر ئه
مه کرد که وه کوو نرخێکی نه ته وه یی له ده ستی ئێمه دا به س زمان ماوه
و ئێمه ده بێت بیپارێزین. به ڵام ئه م نرخه نه ته وه ییه له مه ترسی
دایه !ئه گه ر کورد هه ست به ئه م خه ته ره نه کات ئه و زمانه هێدی
هێدی له ناو ه چی و ئیدی ئه و بایه خه شی نامێنێ. ڕه شو زیلان وه ها
دڕیژه ی به قسه کانی دا:''ڕاسته له سه ر زمانی ئێمه زه خت و زۆرداری
ئاسته نگی هه یه به ڵام ئێمه ی کورد بۆ خۆشمان بێگوناه نین هه گه ر ئه
مڕۆ مناڵانی ئێمه ناتوانن به زمانی زکماکیان( کوردی) قسه بکه ن ده بێت
ئێمه تێکۆشانی خۆمان بکه ین که فێری کوردیان که ین ئه گیان ئێمه
تاوانبارین''!
''بۆ زمانیش گۆێڕایه ڵی قانوونه کانی زمانێش
پێویسته''.
زمانه وانی کورد ڕه شو زیلان له به شێکی تر له قسه کانیدا باسی ده نگ ،
فۆنۆتیک و اتانداردیزه کردنی زمانی کوردی کرد و وه های گوت:" ده بێت ده
نگ و فۆنۆتیکی زمان خۆش بێت با ئه که سه که گۆێ به قسه ی ئێمه ده دا
ئیزعاج نه بێت و بۆ ئیستانداردیزه کردنی زمان سێ شت ده بێت هه بن:
1.ڕاستنویس 2 .ڕێزمان و ئه وی تریشیان فه ره نگه " له دڕیژه ی قسه کانی
خۆیدا زیلان باسی ڕه وان بوون( زه لال بوون) ی زمانی کرد و گوتی" بڕیک
که س هه نه که ڤیا به هه ڵه به کار ده به ن و ئاهه نگی زمانیش ناخۆش ده
که ن، بۆ وێنه به وه شه ی قانوون ده ڵین یاسا! وه شه ی قانوون وشه یه
کی عه ره بی نیه! به ڵکوو له ئه سڵ دا یه ونانیه به ڵام مرۆڤ نازانی بۆ
بڕیک که س وه ها ده ڵین سه ده ها وێنه ی وه هامان هه یه که ده بنه هۆێ
نه باشی زمان".
هه ر وه ها ئه م زمانه وانه کورده باسی بۆ زمانی کوردی ئه لفابێی زۆر
باش هه ر ئه و لاتینه یه، ئه ویشه بۆ فێر بونی منداڵان ئه لفبایه کی
زۆر ساکاره!
'' دۆزی یه ککردنی زمانی کورد ی نازیسمه ".
ڕه شو زیلان له باسی زمانی یه کگرتووی کوردی دا گوتی :" ده بێت هه موو
زاراوه یه کی کوردی بۆ خوی ئازاد بێت و کێشه ی یه ک زمانی واته نازیسم.
دروست کردنی زمانی یه کگرتوو زۆر زه حمه ته ، له بن زمانی یه کگرتووی
کوردی دا بڕێک شتی دکه هه ن . یانێ یه ک زاراوه ده بێته زمانی فه رمی و
ئه وانی تر ده بنه زمانی کۆڵانان . ئه م هه ڵه یه له به ر ئه وه ی هه ر
زاراوه یه ک دهوڵهمهندیهک و ههر کامیان گرنگی خۆی هه یه بۆ وێنه
باباتاهیری عوریانی هه مه دانی به زاراوه ی ڵۆڕی هه ڵبه ستی نووسیوه و
به ر له ناوبراو ده قێکی نووسراوی هێشتا به ده ست نه هاتووه".
ڕه‌شۆ زیلان له کۆتای قسه کانی خۆیدا گوتی:''
بڕیک له ناحه زانی نه ته وه ی کورد ده ڵین : زازاکی و گۆرانی له زاروه
کانی زمانی کوردی نین و ئه مانه ش بۆ خۆیان زمانێکی جیاوازن. ئه ز پێم
وایه کوردان به هه ر زاراوه یه قسه ده که ن با بیکه ن یه ک زمان هه یه
ئه ویش ناوی کوردیه! هه موو زاراوه کانێش هه ر کام به یه ک ڕاده له
زاراوه کانی زمانی کوردین گرێنگ ئه وه یه که هه ر که س به ئه و
زاراوانه قسه ده کات ده ڵیت : من کوردم.
kawedehpuyad@gmail.com
|
